Gazetecilik İçin Yeni Rota"

Basın İlan Kurumu (BİK) Samsun Şube Müdürü Mustafa Bayraktar, daha nitelikli, etkin, üretken ve gazeteciliğin aslına uygun yapılması için atılan adımların devam ettiğini söyledi.

Gazeteciliği özendirmek için yapılan her çalışmanın ekonomik olarak yansıması olacağını ifade eden Bayraktar, "Röportaj, köşe yazısı, kültür-sanat, sağlık, eğitim, spor, özel haber, bulmaca gibi sayfalara yer verenler ekonomik olarak kazançta sağlayacaklar" dedi.

Bayraktar, Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 Sayılı Kanun Uyarınca Yayınlanacak İlan ve Reklamlar ile Bunları Yayınlayacak Mevkuteler Hakkında 15 Şubat 1977 tarihli ve 67 sayılı Genel Kurul Kararı'nın 9, 29 ve 61 maddelerinde köklü değişikliklere gidilerek maddelerin aşağıdaki gibi değiştirildiğini belirtti.

UYARI VE YAYINLAMA HAKKININ DÜŞMESİ

Mustafa Bayraktar, değişiklik hakkında şu bilgileri verdi: "Madde 9 - Yayınlama hakkının kazanılmasını sağlayan unsurlardan herhangi birinin ihlali halinde, bu hak ihlal süresince kendiliğinden düşer. İhlalin önceden ve zamanında tespit edilememiş olması, bu konuda işlem yapılmasına ve yaptırım uygulanmasına engel değildir. Ancak, bir takvim yılı içinde bu Karar'ın 17, 26, 47, 48, 49, 53, 60 ve 71 inci maddelerine ilişkin meydana gelen ilk ihlaller için şubesi bulunan yerlerde Kurum, diğer yerlerde ise Valilikler tarafından mevkuteye yazılı uyarı yapılır. İkinci fıkrada belirtilen her bir ihlalin bir takvim yılı içinde tekerrür etmesi durumunda bu Karar'ın 14 üncü maddesi gereğince uygulanacak mahsup miktarı, ihlalin giderilmiş olması kaydıyla Kurum ve Valilikler tarafından tespit edilen her ayrı ihlal için 60 günden fazla olamaz.

Yayınlama hakkının düştüğü, kontrol kurulu raporlarının veya aylık icmal varakalarının incelenmesi veya bunların soruşturulması ve araştırılması sonucu, Kurum Genel Müdürlüğü veya ilgili valilikler tarafından tespit olunarak karara bağlanır. Düşme kararı, verildiği tarihi izleyen beş iş günü içinde ilgili mevkuteye gönderilir. Yayınlama hakkının düştüğünü vaktinde ve kendiliğinden bildiren mevkute ile bir takvim yılı içinde ihlali sebebiyle yazılı olarak uyarılan mevkuteye 195 sayılı Kanun'un 49 uncu maddesi hükmü uygulanmaz."

"Aynı Genel Kurul Kararının 29 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 29 - 2. maddede sayılan ilan ve reklamları yayınlayabilmesi için günlük gazetelerin;

a) Basıldığı matbaaların, kağıt aldığı satıcıların ve gazeteyi dağıtıp satan bayilerin yaptırılacak kontrollere her an açık tutulmasını ve istenilecek bilgilerin yazılı veya sözlü olarak verilmesini sağlayacak önlemleri almış olması,

b) Kullanılacağı dönemle ilgili olarak noterler veya Kurum şubesi bulunan yerlerde şube müdürlüğü, diğer yerlerde ise Valilikler veya Kaymakamlıklar tarafından onaylanmış, 30 uncu maddede gösterilen defterleri tutması, kayıtlarını günü gününe işlemesi ve kontrol kurullarının talebi halinde bunları ibraz etmesi,

c) Kurum Yönetmeliği ile bu Karar'ın ilgili bölümlerinde öngörülen diğer ödevleri yerine getirmesi,

şarttır. Söz konusu defterlerin nitelikleri ile onay işlemlerinin usul ve esaslarını belirlemeye Yönetim Kurulu yetkilidir."

RESMİ İLAN KONTENJANI

"MADDE 3 - Aynı Genel Kurul Kararının 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 61- Gazetelerin aylık resmi ilan kontenjanı, kendilerine ait 'gösterge'nin, her ayın sonunda hesaplanacak 'resmi ilan katsayısı' ile çarpılması sonucunda bulunur.

Resmi ilan katsayısı, bir yerde bir ay boyunca yayınlatılan resmi ilan tutarının, o yerde yayınlanan ve yayınlama hakkına sahip gazetelerin gösterge sayıları toplamına bölünmesiyle elde edilir.

1. Resmi ilan kontenjanına esas teşkil eden gösterge sayıları aşağıda belirtilmiştir.

A. Siyasi Gazeteler:

a) Aylık ortalama yüzölçümü 2.25 metrekareden ve günlük fiili satış adedi İstanbul, Ankara ve İzmir'de 10.000'den, diğer şubelerin bulunduğu yerlerde ise 5.000'den az olmayan gazeteler için 180,

b) Diğerleri için 150,

B. Ticaret Gazeteleri:

a) Günlük fiili satış adedi % 50'si bayiler aracılığıyla olmak üzere 3.000'den az olmayanlar için 150,

b) Diğerleri için 120,

C. Meslek Gazeteleri için 30.

2. En az oniki ay süreyle kesintisiz olarak resmi ilan yayınlayan gazetelere, aşağıda belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde, her farklı özellik için resmi ilan kontenjanlarına esas teşkil eden ve yukarıda belirlenen esas gösterge sayılarına:

A. 51 ve 52 nci maddelerde kendi türleri için öngörülen fikir işçisi sayısının görevleriyle orantılı olmak üzere, İstanbul, Ankara ve İzmir'de yayınlanan;

a) İki katı kadar fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulunduran gazetelere 1/8'i,

b) Yüzölçümü 3.00 metrekareden az olmayan gazetelere 1/8'i,

c) Yüzölçümü 3.00 metrekareden az olmayan ve günlük fiili satışı 25.000'den az olmamak üzere üç katı kadar fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulunduran gazetelere 1/3'ü,

d) Bu Karar'ın 24 üncü maddesinin 2. fıkrasına tabi olarak resmi ilan ve reklam yayınlama hakkını kazanan gazeteler, kendileri için öngörülen asgari fikir işçileri sayısının görevleriyle orantılı üç katı fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulundurmaları halinde 1/3'ü,

B. 51 ve 52. maddelerde kendi türleri için öngörülen fikir işçisi sayısının görevleriyle orantılı olmak üzere, İstanbul, Ankara ve İzmir illerinin dışında yayınlanan;

a) İki katı kadar fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulunduran gazetelere 1/6'sı,

b) Yüzölçümü 2.25 metrekareden az olmayan ve 3 katı kadar fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulunduran gazetelere 1/3'ü,

c) Yüzölçümü 2.25 metrekareden ve günlük fiili satışı 2.500'den az olmamak üzere dört katı kadar fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulunduran gazetelere 1/2'si,

d) Yukarıdaki b veya c alt bendleri hükümlerinden yararlanan gazetelerden, resmi ilan kontenjanına esas teşkil eden gösterge sayısının öngördüğü asgari yüzölçümünün iki katından az olmamak şartıyla, rulo (bobin) kağıt işleyen baskı makinelerinde basılan gazetelere 1/3'ü,

e) Bu Karar'ın 24 üncü maddesinin 2 nci fıkrasına tabi olarak resmi ilan ve reklam yayınlama hakkını kazanan gazeteler, kendileri için öngörülen asgari fikir işçileri sayısının görevleriyle orantılı üç katı fikir işçisini yalnız kendi kadrosunda bulundurmaları halinde 1/3'ü,

C. Yayınlandığı yerin dışında da, mevkute dağıtımı amacıyla kurulmuş, yurt genelinde bayilik teşkilatı bulunan kuruluşlar tarafından günlük fiili satış adedinin tamamını yayın yeri ile birlikte, her coğrafi bölgede en az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde 70'inde, günü gününe, dağıtıma sunarak satan ve istenmesi durumunda bu hususu belgelendiren gazetelere 1/3'ü,

D. Resmi ilan kontenjanına esas teşkil eden gösterge sayısına göre tespit edilmiş günlük asgari fiili net satış adedinden az olmamak şartıyla;

a) Yayınlandığı yer dışında da en az bir yerde daha basılan gazetelere 1/6'sı,

b) Yayınlandığı yer dışında birden fazla yerde basılan gazetelere 1/3'ü,

oranında ek gösterge uygulanır.

3. İstanbul, Ankara ve İzmir illerinin dışında kalan yerlerde yayınlanan ve yüzölçümü 2.25 metrekareden az olmayan gazetelerden:

A. Günlük fiili satış ortalaması (1.000) adedin üzerinde olanlara, esas gösterge sayılarının 1/6'sı,

B. Günlük fiili satış ortalaması (2.500) adedin üzerinde olanlara, esas gösterge sayılarının 1/4'ü,

C. Günlük fiili satış ortalaması (5.000) adedin üzerinde olanlara, esas gösterge sayılarının 1/3'ü,

D. Günlük fiili satış ortalaması (10.000) adedin üzerinde olanlara, esas gösterge sayılarının 1/2'si oranında ek gösterge uygulanır.

4. Kadrosunda internet editörü bulunduran ve yayınlama ödevinde bulundukları resmi ilanları gazetelerine ait internet sitesinde düzenli olarak yayınlayan ve internet sitelerini düzenli olarak güncelleyen gazetelere esas gösterge sayılarının 1/10'u oranında ek gösterge uygulanır.

5. Yayınlandıkları yer ve çevresini ilgilendiren haberler ile özel haberlere en az 0.75 metrekare ayıran yerel süreli yayınlara 10 ek gösterge uygulanır.

6. Yüzölçümü 2.25 metrekareden az olmayan yerel süreli yayınlardan günlük olarak özgün ve güncel içerikte asgari yüzölçümünün haricinde bulmaca, kültür-sanat, sağlık, spor, eğitim gibi konularda en az 0.37 metrekare yayın yapanlara 10 ek gösterge uygulanır.

7. Münhasıran o gazetede yayımlanmak üzere yazılmış haftada en az bir röportaj ve günde en az iki köşe yazısını düzenli olarak yayımlayan yerel süreli yayınlara 10 ek gösterge uygulanır." - SAMSUN