Gastrite Bağlı Ülser Kanamaları Kasım-mayıs Ayları Arasında Artıyor"

Acıbadem Atakent Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç Dr. Fatih Oğuz Önder, gastritin mide duvarının iç yüzeyinin iltihabıyla ortaya çıkan bir hastalık olduğunu belirterek, "Gastrit sıklığı mevsimlere göre değişiklik göstermiyor, ancak gastrite bağlı gelişen ülser kanamaları kasım-mayıs ayları arasında artıyor, yaz aylarında ise azalıyor" dedi.

Acıbadem açıklamasında görüşlerine yer verilen Önder, bunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, yazın iyice yıkanmadan yenilen yiyeceklerde bulunan "helikobakter pylori" enfeksiyonunun etkisinin; ancak birkaç ay sonra ortaya çıkmasının etkili olduğunun düşünüldüğünü vurguladı.

Hastalığın en sık nedenleri arasında "helikobakter pylori enfeksiyonu", aspirin ve diğer ağrı kesici ilaçların yer aldığına dikkati çeken Önder, "Helikobakter pylori" mide içine yerleşen ve yıllarca devam eden enfeksiyondan sorumlu bakteri olarak biliniyor" ifadesini kullandı.

Doç. Dr. Önder, eldeki son verilere göre Türkiye'de bu bakterinin her 10 kişiden 6'sında görüldüğünü aktararak, gastritle ilgili olarak şunları kaydetti:

"Ağrı kesici ilaçlar mide duvarının direncini azaltır, iltihaplandırır ve yara (ülser) açılmasını kolaylaştırır. Daha nadir görülen nedenler arasında alkol ve ağır hastalıklar sayılabilir. Ayrıca nadir görülen bir diğer gastrit nedeni de vücudun bağışıklık sisteminin mide iç duvarına saldırısı sonucu gelişen ve mide iç duvarının inceldiği atrofik gastrittir. Psikolojik nedenler ve stres günümüzde gastrit nedeni olarak kabul edilmiyor. Ancak stres altında olan kişilerde zaten var olan gastrite bağlı ağrının ve diğer şikayetlerin daha kolay ve şiddetli olarak tarif edildiği biliniyor. Yani stresli insanlar ağrıları daha sık ifade ederken diğer insanlar aynı ağrıyı ciddiye almayabiliyor."

Gastrit belirtilerini; karnın üst yarısında ağrı, az miktarda yemek ile doyma ve şişkinlik hissi, gaz ile şişkinlik ve geğirme, iştahta azalma, bulantı ve kusma, halsizlik (gastrite bağlı kansızlık gelişirse), ağızdan kan gelmesi veya gaita renginin siyah olması ­(ülser gelişirse) olarak sıralayan Önder, gastritin kadınlarda ve erkeklerde eşit sıklıkta görüldüğünü, herhangi bir meslek grubu ile ilişkisi bilinmemekle birlikte, stresli işi olanların daha çok ağrı duyduğunu bildirdi.

Gastroenteroloji Uzmanı Önder, "helikobakter pylori enfeksiyonu"nun sıklığının yaş ile birlikte arttığı için yaş ilerledikçe gastrit görülme olasılığının da arttığına değinerek, gastritin neden kasım-mayıs arasında daha fazla görüldüğünün kesin nedeninin bilinmediğini belirtti.

Gastrit sıklığının mevsimlere göre değişiklik göstermediğini, ancak gastrite bağlı gelişen ülser kanamalarının kasım-mayıs ayları arasında arttığını dile getiren Önder, kanamaların yaz aylarında ise azaldığını kaydetti.

"Özellikle baharatlar ve turşu gibi yiyecekler şikayetleri artırabilir"

Doç Dr. Fatih Oğuz Önder, öne sürülen olasılıkların arasında yaz aylarında yenilen iyi yıkanmamış veya pişmemiş meyve ve sebzeden gelen "helikobakter pylori enfeksiyonu"nun birkaç ay sonra etkisini göstermesi ve mevsime göre değişen yiyecek çeşitlerinin sayılabildiğini aktararak, tedaviye ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı:

"Hastalığın nedeni tespit edildikten sonra buna yönelik ilaçlar veya yaşam tarzı ve diyet değişiklikleri ile tedavi edilir. Hastalığın nedeni tespit edilmeden yapılan tedaviler ile kalıcı iyilik hali sağlanması mümkün değildir. 'Helikobakter pylori enfeksiyonu'nun tedavisi zordur ve her 2­3 yılda bir ülkede görünen enfeksiyonun özelliklerine göre kullanılan ilaçlar değiştirilir. Uygun ve güncel tedavi protokolleriyle hastaların çoğunda başarılı sonuçlar elde edilebilir. Günümüzde 2 hafta süreyle günde ikisi antibiyotik olan 4 çeşit ilacın kullanıldığı tedavi protokolleri tercih ediliyor. Ağrı kesici ilaç kullanılmasına bağlı gastritin tedavisi ise ilacın kesilmesi, değiştirilmesi veya yanına mide iç duvarını koruyan ilaçların eklenmesi ile sağlanır. Gastritin sebebi tedavi edildikten sonra hastaların büyük çoğunluğunda şikayetler kısa sürede düzelme gösterir. Ancak az sayıda hastada şikayetler azalmakla beraber birkaç ay devam edebilir. Bu sürede ise mide asidini baskılayıcı tablet veya sıvı şekildeki ilaçlar kullanılabilir."

Önder, mikroba bağlı gastritin tedavi edilmezse birçok hastada kalıcı olduğuna işaret ederek, tedavi ile ortadan kaldırılabilir ve her on hastadan sekizinde temiz gıdalar ile beslenme alışkanlığı sağlanabilirse tekrar bulaşmadığını vurguladı.

"İlaç ve alkol gibi nedenlere bağlı gastritse, kullanılmaya devam ettiği sürece devam eder" ifadesini kullanan Önder, akrabalarında mide kanseri olan kişilerin "helikobakter pylori enfeksiyonu" açısından taranması ve tedavi edilmesi gerektiğini kaydetti.

Önder, bu hastalarda mide kanseri riskinin diğer kişilere göre daha fazla olduğuna dikkati çekerek, "Ayrıca mide veya onikiparmak bağırsağı ülseri olan hastalarda mikrobun tedavisi verilmeli ve bir süre sonra yapılacak testler ile hastada mikrobun kalmadığından emin olunmalıdır. Aksi halde ülser tekrarlayabilir ve kanamaya neden olabilir. Daha nadir görülen atrofik gastrit gibi hastalıklar ise kalıcıdır ve bazı hastalar düzenli aralıklarla   endoskopi ile incelenmelidir. Bu hastalarda da mide kanseri riskinde artış söz konusudur" bilgisini verdi.

Aç kalmanın gastrit şiddeti üzerine etkisi olmadığına değinen Önder, ancak bazı hastalarda mide ağrısının açlık ile artabileceğini, bazılarında ise yemek yedikten sonra ağrı, şişkinlik, gaz gibi şikayetlerin şiddetlendiğini vurguladı.

Doç. Dr. Önder, özellikle baharatlar ve turşu gibi yiyeceklerin şikayetleri artırabileceğini belirterek, yiyecek tercihini değiştirerek şikayetlerin azaltılmasının mümkün olduğunu ifade etti.

Her hastaya dokunan yiyeceğin farklı olabileceğini aktaran Fatih Oğuz Önder, "Gastritin kalıcı tedavisi tamamlanana kadar bu yiyeceklerden uzak durmak uygun olacaktır. Yağlı yiyecekleri daha az yeyin, çünkü yağlar mide hareketlerini ve boşalmasını yavaşlatır ve şişkinlik hissini arttırır. Kahve ve benzeri kafein içeren gıdaları daha az tüketin. Acı ve ekşi baharatlarla, turşudan uzak durun. Bu yiyecekler doğrudan gastrit şiddetini etkilemeseler de hissedilen ağrıyı artırabilirler" değerlendirmesinde bulundu. - İstanbul