Filistinli araştırmacı, Osmanlı belgelerindeki "Filistinli aileleri ve yaşadıkları yerleri" kitaplaştırıyor

Filistinli araştırmacı Semir eş-Şerif, Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait belgeleri kullanarak, İsrail'in 1948 yılında üzerinde kurulduğu topraklardaki Filistinli ailelerin varlığı ve yaşadıkları yerler hakkında kitap hazırlıyor.

İsrail'in işgal ettiği toprakların Filistinlilere ait olduğuna dair araştırmacılardan tarihi belgeler toplayan 60 yaşındaki Filistinli, Osmanlı nüfus defterlerine 1903-1915 tarihlerinde işlenen 24 belgeyi de kaynak olarak kullanıyor.

AA muhabirine konuşan Şerif, elindeki Osmanlı belgelerinin, Filistinli ailelerin 1770-1780 yıllarından beri İsrail işgalinde yer alan köy ve kentlerin sakinleri olduklarını kanıtladığını belirtti.

1516-1917 tarihlerinde Filistin topraklarına hükmeden Osmanlıya ait nüfus defterlerinin sayım istatistiklerinden ibaret olduğuna işaret eden Şerif, söz konusu nüfus defterlerinde Osmanlı İmparatorluğu vatandaşlarının, kimlik bilgilerinden yaptıkları mesleklere kadar birçok bilgiye yer verildiğini aktardı.

Osmanlı nüfus defterlerinden yaptığı çevirilerle şu ana kadar 12 kitap çıkardığını dile getiren Şerif, kitap sayısını kısa sürede artırmayı hedeflediğini söyledi.

Öte yandan Türkiye, 2019 yılında Osmanlı İmparatorluğu topraklarındaki gayrimenkullerle ilgili binlerce belgeyi içeren arşivin bir nüshasını Filistin makamlarıyla paylaşmıştı.

Osmanlı nüfus defterlerinden belgelere ulaşma çabası

Ekonomi ve işletme alanlarında doktora eğitimini tamamlayan Filistinli Şerif, "Aslında Osmanlı nüfus defterlerini Arapça olarak kitaplaştırma çalışması kendi ailemi yazma düşüncesiyle başladı." dedi.

Kendi ailesini yazmak için gerekli bilgileri toplama çalışmalarını 2000 yılında başlattığını dile getiren Şerif, bu çalışmalarında Osmanlı nüfus defterlerine ulaşmak istediğini ve böylece 2020 yılında dijital nüshalar elde ettiğini aktardı.

Ailesini yazdığı kitabı 2021 yılında çıkaran Filistinli Şerif, daha sonra da Osmanlı nüfus defterlerinden İsrail'in 1948'de üzerinde kurulduğu topraklardaki Filistinli aileler ve onların yerleşim yerlerini araştırma çalışmalarına başladığını kaydetti.

Filistinli araştırmacı, nüfus defterlerini Arapçaya çevirmek için Osmanlı Türkçesini öğrenmeye zaman ayırdığına dikkati çekerek, tercümeden oluşturduğu 600 sayfalık kitabı bir yılda tamamladığını aktardı.

Dedesinin zorla göç ettirildiği tarihi Filistin'in Askalan (Aşkelon) kentine bağlı El-Mecdel kasabasını aile kitabında detaylarıyla yazdığına işaret eden Şerif, "Ulaştığım bilgilere göre Mecdel kasabasında 921 Filistinli aile vardı." diye konuştu.

Osmanlı Türkçesi sözlüklerden de istifade eden Şerif, "Şu anda çok zor ve yorucu bir iş olarak Osmanlı nüfus defterlerindeki belgelerin tercümesine odaklandım. Günlük 8-10 saatimi bu çalışmalara veriyorum." dedi.

Zorluklara rağmen sabırla çalışmalarını sürdürdüğüne dikkati çeken Şerif, "Hiç kimseden tercüme veya kitap baskısı için destek almadım. En büyük destekçim eşim. Filistin'in geriye kalan tüm kentlerini yazmak için tüm maliyetleri de üstleneceğim." ifadelerini kullandı.

Zengin bir içeriğe sahip

Şerif, Gazze Şeridi'ne bağlı şehir ve köylere ait elindeki kayıtlardan toplamda 24 çeviri kitap yayımlamak istiyor.

Yayımlanan tüm kitapların bir şehir, köy ya da beldenin haritasını içerdiğini söyleyen Şerif, konuya vakıf bir kişi, muhtar veya uzman bir üniversite öğretim üyesi tarafından yazılmış tanıtıcı bir özetin de kitaplar da yer aldığını dile getirdi.

Şerif, kitabın sayfalarının sağ tarafına orijinal Osmanlı kayıtlarının bir nüshasını koyarken, sol tarafını ise bunların tercümesine ayırdı.

Ayrıca kayıtlarda yer alan Osmanlıca terimler ve tercümelerin de okuyucuya kolaylık olması için kitaplara eklendiğini anlatan Şerif, tercüme sürecinde çıkardığı notlara da her kitapta bir paragraf ayırdı.

Metinlerde geçen kişilerin Hicri takvimdeki ölüm tarihlerinin yanına Miladi takvimi de ekleyen Şerif, kitapların sonunda adı geçen ailelerin isimleri ve sayfa numaralarını içeren dizinler oluşturdu.

Kayıtlar gerçeğin kanıtı

Şerif, ailelerini araştırmak isteyen kişiler özelinde kitapların büyük bir öneme sahip olduğunu aktardı.

Araştırmacı Şerif, kayıtların, Filistinlilerin 1948'de silah zoruyla sürüldükleri köylerdeki ailelerinin ve atalarının isimlerini belgeleyen tek resmi belge olduğu görüşünde.

Şerif ayrıca şu ifadeleri kullandı:

"Bu kayıtlar, Filistinlilerin atalarının izlerinin, sürüldükleri köylerde bulunduğunu gösteriyor ve İsrail'in (kuruluşunda) Filistin'in insansız bir ülke olduğu şeklindeki anlatısını çürütüyor."

Filistinli araştırmacı, isteyenlerin kolayca erişimini sağlamak için gelecekte eksiksiz bir elektronik veri tabanı oluşturma niyetinden de söz etti.

Evini müzeye dönüştürdü

Filistinli araştırmacı, Filistin toprakları üzerindeki haklarını doğrulayan tarihi mirasları koruma tutkusu çerçevesinde, evinin bir bölümünü müzeye dönüştürdü.

Şerif, en eskisi 200 yıllık olan 450 ile 500 arasında değişen eserlerin çoğunun, Mecdel şehrinde yaşayan atalarından miras kaldığını söyledi.

Atalarından miras kalan eşyaların bazılarını toplamak amacıyla çeşitli ülkelere giderek, akrabalarından bu eşyaları müzeye koymak üzere teslim aldığını belirten Şerif, şunları kaydetti:

"Müzeye koyduğum eşyalar, genel olarak günlük hayatta kullanılan eski aletler, ufak eşyalardan ve eski işlemeli elbiseler gibi aile üyelerinin o dönemde çalıştıkları meslekleri gösteren giysilerden oluşuyor."