Ferrero Fındık'tan aralık ayı tarımsal uygulama önerileri

Ferrero Değerli Tarım ARGE Uzmanı Abdurrahman Cömert, sürdürülebilirlik programı Ferrero Değerli Tarım kapsamında çiftçilere onarıcı tarım uygulamaları önerisinde bulundu. Cömert, bu dönemde yapılması gereken uygulamaların "hayvansal ve bitkisel kompost ile gübreleme", "göztaşı uygulaması", "zararlılarla mücadele" ve "budama" olduğunu söyledi.

Ferrero Fındık, sürdürülebilirlik programı Ferrero Değerli Tarım kapsamında çiftçilere onarıcı tarım uygulamaları öneriyor. Fındıkta tüm yıl süren tarım uygulamalarının yapılmasının önemine dikkat çeken Ferrero Değerli Tarım ARGE Uzmanı Abdurrahman Cömert, "Kışın başladığı aralık ayında gübreleme, budama, hastalık ve zararlılarla mücadele verim ve kaliteyi artıran etkenlerdir" dedi. Cömert, bu dönemde yapılması gereken uygulamaları "hayvansal ve bitkisel kompost ile gübreleme", "göztaşı uygulaması", "zararlılarla mücadele" ve "budama" olarak sıraladı.

Abdurrahman Cömert, uygulamaların yapılış şekilleri ve dikkat edilmesi gereken konuları da anlattı. Cömert, "Bu do¨nemde hayvan gübresi ve bitkisel kompost gübresi uygulamaları önemlidir. Hayvan gübresi, bitkisel kompost ve benzeri organik materyaller, pH düzenlenmesini, bahçede organik madde miktarının artmasını, besin maddelerinin tutulmasını, toprağın hava almasını, su tutma kapasitesinin ve verimin artmasını sağlar. Hayvan gübresi veya bitkisel kompost olgunlaştıktan sonra toprak analizine göre değişen miktarlar da dal iz düşümüne halka şeklinde uygulanmalıdır. Çuval içerisinde ocak etrafına bırakılan hayvan gübresi ve bitkisel kompost içerisinde bulunan mineral maddeleri büyük ölçüde kaybeder. Hayvan gübresi ve Bitkisel kompost mutlaka olgunlaştıktan sonra uygulanmalıdır" dedi.

GÖZTAŞI UYGULAMALARI

Budama işlemleri bitirildikten sonra fungal ve bakteriyel hastalıklardan dalları korumak için Göz taşı uygulaması yapılması gerektiğini belirten Cömert, "Göz taşı uygulamaları dişi ve erkek çiçeklerin açma faaliyetinden önce yapılmalı, çiçeklerin üzerinde uygulanmamalıdır. Bu faaliyetler üretici tarafından takip edilmeli, zamanlama buna göre yapılmalıdır" diye konuştu.

ZARARLILARLA MÜCADELE

"Fındık çiftçilerinin Gül olarak adlandırdığı Kozalak Akarı, fındık zararlıları içinde en önemlilerinden birisidir" diyen Cömert, "Kış mevsimini önceki yıl beslendiği tomurcuklarda geçirip, ilkbaharda yeni meyve ve yaprak gözlerine geçmeye başlayarak çoğalır ve verimi azaltır. Kışın yapraksız dönemde, tüm kozalaklar toplanıp sıra aralarına atılarak mücadele edilebilir" önerisinde bulundu.

BUDAMA VE BUDAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Fındık tarımında budamanın, genellikle yaprakların yarıdan fazlasının do¨ku¨ldu¨gˆu¨ do¨nemde bas¸layıp, dala su yu¨ru¨yene kadar devam ettiğini kaydeden Cömert, "Aralık ayı içerisinde de budama işlemlerine devam edilebilir. Fındık ocagˆında yapılan budama, ocagˆın orta kısmı bos¸ kalacak s¸ekilde yapılmalıdır. Bo¨ylece gerekli olan hava sirku¨lasyonu sagˆlanır, ıs¸ık alımı daha yogˆun olur, meyve artıs¸ı sagˆlanıp hastalık ve zararlılarda ciddi bir azalma gerc¸ekles¸ir" ifadelerini kullandı.

Dal u¨zerindeki budamaların, s¸ekil verme ve verim ic¸in o¨nemli olduğuna dikkat çeken Cömert, "C¸ogˆu c¸iftc¸imiz ana

dal kesimiyle yetinmekte, daldaki s¸ekil ve u¨ru¨n budamasını yapmamaktadır. Dala s¸ekil verirken, ocagˆın bos¸luklarını da go¨zeterek uygun tarafa bakan go¨zu¨n o¨nu¨nden kesim yapılmalı, u¨ru¨n verebilecek yardımcı dalların da uc¸larından o sene su¨ren su¨rgu¨nu¨n u¨c¸te birini gec¸meyecek kadar alınmalıdır. Tu¨m budamalarda, derin budamanın su¨rgu¨n yaptıgˆı, uc¸lardan yapılan budamanın da u¨ru¨n artıs¸ı sagˆladıgˆı unutulmamalıdır. Bir ocakta maksimum 5 - 6 dal bulunmalıdır. Sagˆlıklı ve yu¨ksek verimli bir bahc¸e ic¸in, sık dikimlerden uzak durmak gereklidir" dedi.

Cömert, budamada dikkat edilmesi gereken hususları şöyle sıraladı:

"Ana dalların kesimi sırasında, digˆer dalların yara almamasına ve kesim noktasının toprak yu¨zeyine yakın olmasına dikkat edilmelidir.

"Kesim yu¨zeyi pu¨ru¨zsu¨z ve u¨zerinde su durmayacak kadar hafif bir egˆimde olmalıdır

"Balta ve nacak gibi aletlerin kullanımı, kesim yu¨zeyinde c¸atlaklar ve koms¸u dallarda yaralanmalara sebebiyet verebilecegˆinden, bunların yerine testere, budama makası yahut motorlu testere kullanılmalıdır.

"Kesilen bu ana dalların kesim noktalarına as¸ı macunu su¨ru¨lerek, enfeksiyon ve c¸u¨ru¨me ihtimalinin o¨nu¨ne gec¸ilmelidir. As¸ı macunu imka^nı yoksa, kesim yu¨zeyleri ocagˆın tabanını kaplayacak s¸ekilde toprakla kapatılmalıdır.

"Budama yapılacak olan zaman diliminde, sıcaklıgˆın en az 5 C derece olması gerekmektedir.

"Kurumus¸, hastalıklı, yas¸lı, sıklas¸mıs¸, dipten c¸atallanmıs¸, u¨st u¨ste olan ve ocak ic¸ini go¨lgeleyen ocagˆın ortasında dik gelis¸mis¸ dallar, ocaktan c¸ıkarılmalıdır.

"Yas¸lı veya hasta dalların yerini alacak olan dip su¨rgu¨nlerin, ocakların dıs¸ kısmından sec¸ilmesiyle, ortası dar ocakların zamanla genis¸lemesi sagˆlanmıs¸ olur. Sec¸ilecek su¨rgu¨nu¨n, formu du¨zgu¨n, topraktan gelen kendine ait gelis¸mis¸ bir ko¨k yapısı olmalıdır.

"Budama artıkları bahc¸e ic¸inde bırakılmamalı ve bahc¸e ic¸inde yakılmamalıdır.

"Budama aletlerinin dezenfeksiyonu mutlaka yapılmalıdır. Dezenfeksiyon is¸leminde onda bir oranında c¸amas¸ır suyu veya hazır dezenfektanlar kullanılmalıdır.

"Bahc¸e ic¸inde tozlayıcı c¸es¸itler mutlaka bulundurulmalı, ana c¸es¸itle birlikte bakım ve budamaları ihmal edilmemelidir.

"Budamada is¸ sagˆlıgˆı ve gu¨venligˆini sagˆlayacak koruyucu tedbir ve ekipmanların kullanılmasına dikkat edilmelidir."