"Esed'in Gitmemesi Konusunda Ortak Paydada Buluşulması Tesadüfi Değil"

İSTANBUL (AA)- Uluslararası ilişkiler uzmanları İsrail, Rusya, İran, Hizbullah ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) gibi farklı kutuplarda bulunan ülkelerin Suriye'de Beşşar Esed'in yönetimde kalması konusunda hemfikir olmalarında, ideolojik sebeplerin yanı sıra çıkarlarının etkili olduğunu düşünüyor.

Uzmanlar, müdahale tartışmalarının ardından kimyasal silahlarını teslim etmesi konusunda dünyanın gündemine oturan "Suriye'deki rejim değişikliği" konusunda, Beşşar Esed'in zaman kazandığı ve aktif rol alan tarafların "Esed'in bir süre daha yönetimde kalması konusunda anlaştığı" görüşünü paylaşıyor.

AA muhabirine konuşan Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Dış Politika Araştırmaları Direktörü Prof. Dr. Talip Küçükcan, farklı görüşleri ve siyasi çizgileri bulunan ülkelerin Suriye konusunda benzer davranış göstermelerini ise şu sözlerle anlattı:

"İsrail'in güvenliğinin tehdit edebilecek her konuda Batı'nın bir araya gelebileceğini birkez daha görmüş olduk. Bugün Suriye'de rejimin gitmesi ya da kalması konusunda bölge düzeninin değişmesini istemeyenlerin, 1950'lerde kurulan mevcut düzenin devamını ve Esed'in kalmasını istediğini görüyoruz. Yıllardan beri bölgede hüküm süren bu düzen Arap Bahar'ı ile değişmeye başladı. Bölge halkı sömürgeciler tarafından kurulan düzene karşı ilk defa ayaklandı. Esed rejiminin yerine kurulacak yeni düzen, Rusya, İran, İsrail ve ABD'nin çıkarlarını çok ciddi şekilde sıkıntıya sokabilir. Yanyana görmeye alışık olmadığımız bu aktörlerin, Esed'in gitmemesi konusunda ortak paydada buluşması tesadüfi değildir. Suriye rejiminin kalması, mevcut düzenin devam etmesi söz konusu ülkelerin çıkarına uyan bir durumdur."

Yıldız Teknik Üniversitesi eski Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sema Kalaycıoğlu, Batılı ülkelerin yaklaşımlarını, "Esed zaten 2014'teki seçimde aday olmayacağını söyledi. Öte yandan Esed'in elinde bulunan kimyasal silahları 2014 yılına kadar teslim etmesi için süre tanındı. Bu anladığım kadarıyla seçime denk düşen bir tarih olabilir. Bu anlamda seçime kadar Esed'in kalması yönünde ortak bir görüşün olduğunu söyleyebiliriz. Burada söz konusu ülkelerin İslami bir yönetimin gelmemesi yönünde ideolojik bir ortak paydada buluştuğu anlamı da çıkabilir. Bunun nedeni ise Esed'in alternatifinin olmamasıdır" şeklinde değerlendirdi.

Suriye konusunda aktif rol alan tarafların farklı gündemlerine temas eden Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tayyar Arı da "ABD, Rusya, İsrail, İran, Avrupa ve Hizbullah'ın, Esed'in gitmemesi konusu üzerinde farklı kaygılarla da olsa hem fikir olması, örneğine çok rastlanılan bir durum değil. İran bölgedeki Şii etkinliğini ve prestiji koruma peşinde. Rusya ise 'dünya siyasetinde ben hala varım' mesajı vererek Kafkaslar'da ve bölgede prestijini artırmak istiyor. Bununla birlikte 'dünya ülkelerine kimi desteklersem hükümdarlığını sürdürür' mesajını da vermek istiyor. Esed'den sonra yerine gelecek olası İslami yönetimin endişesi de önemli bir rol oynuyor. İsrail ise Esed'in yerine geleceklerin İsrail karşıtı bir grup olmasından endişe duyuyor" diye konuştu. - İstanbul