Erzurum'da Temassız Ölçüm Sistemi Tescillendi

Erzurum'da büyükbaş hayvanların canlı ve karkas ağırlıklarını temassız, otomatik tahmin edecek çalışma, Türk Patent ve Marka Kurumunca tescillendi.

Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliğinden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Dal, yaklaşık 3,5 yıl önce tarım ve hayvancılığın yaygın yapıldığı bölgelerde, kurban pazarlarında kantara veya tartı aletine erişim imkanı bulunmayan sığırların canlı ve karkas ağırlıklarının en az hata payıyla tahmin edilmesi amacıyla çalışma başlattı.

Dal, mevcut manuel ölçüm sistemine, manuel ve temas gerektiren ultrasonik mesafe sensörü tabanlı, tam otomatik, temassız ve portatif bir cihazla dijitalleştiren yenilikçi bir sistemi entegre etti.

Dal'ın "Sığırların Canlı ve Karkas Ağırlıklarının Tahminine Yönelik Ultrasonik Mesafe Sensörü Tabanlı, Tam Otomatik, Temassız ve Portatif Sistem" adlı çalışması, Türk Patent ve Marka Kurumunca fikri mülkiyet haklarının korunması kapsamında "buluş" başlığıyla tescillendi.

"Fikrimiz tescille ödüllendirildi"

Dal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halihazırda hayvanların canlı ve karkas ağırlık ölçümlerinin göğüs bölgesinden mezura ya da şerit metreyle yapılarak manuel müdahale gerektirdiğini söyledi.

Hayvanın göğüs çevresinin santimetre cinsinden ölçümünün canlı ağırlıkla ilişkilendirilmesi üzerine dayanan bu tekniğin bazı dezavantajları olduğunu dile getiren Dal, "Birincisi hayvana huzursuzluk veriyor aynı zamanda bu huzursuzluğun ölçüm yapan kişide de yansıyabileceği değerlendiriliyor. Bu nedenle ultrasonografik mesafe sensörleriyle hayvanın göğüs bölgesini tarayarak bu ölçümü manuelden kurtarıp otomatik ve temassız hale getirmeyi düşündük ve bu fikrimiz tescille ödüllendirildi." dedi.

Dal, bu yöntemi özellikle kantar gibi ölçüm cihazına ulaşımın zor olduğu köylerde besicilikle uğraşanlar ve hayvan pazarlarında alım satan yapanların ihtiyacına yönelik düşünüp tescil belgesini aldıklarını dile getirdi.

"Ölçüm yapan kişinin tehlikeden uzaklaşmasını ve hayvan üzerindeki stresi azaltmayı planladık"

Mezura ya da bir ölçü aleti ile sığırların göğüs bölgesine yaklaşmanın kolay olmadığını belirten Dal, şunları kaydetti:

"Küçük bir gömülü sistem cihazıyla hayvanın göğüs bölgesini ayaklarının bittiği noktadan yukarıya doğru tarayan bir sistem geliştirdik ve bununla manuellikten kurtarıp otomatik, temassız hale dönüştürdük. Böylece ölçüm yapan kişinin tehlikeden uzaklaşmasını ve hayvan üzerindeki stresi azaltmayı planladık. Bu cihazın içinde mikro denetleyici, lazer konumlandırıcı ve 2 ultrasonik mesafe sensörü ve kullanıcıyı bilgilendiren ekran var. Bu sensor, hayvanın göğüs bölgesinin cihazı tutuğumuz noktaya ne kadar uzakta olduğunu tespit ediyor, birkaç noktadan ölçüm alarak ve bu noktaları uzayda iki boyutlu koordinatlara dönüştürerek ve bu koordinat arasındaki mesafeyi hesaplayarak göğüs çevresini tahmini bir büyüklüğe dönüştürüyoruz. Ülkemizdeki sığır ırklarının canlı ağırlığı ve karkas ağırlığı arasında 'randıman' denilen bir ilişki var, canlı ağırlığın yüzde 50'si ya da 60'ı ırka bağlı olmak üzere karkas et ağırlığını veriyor. Dolayısıyla bu ölçüm sonuçlarını otomatik olarak kullanıcıya sunup hiçbir manuel işlem ve temas gerektirmeden bununla satın almayı planladığı hayvanla ilgili bir fikir vermeyi hedefledik."

Dal, 2022 yılında patent için başvurdukları çalışmanın 2025 yılında tescillendiğini ifade ederek, talep durumunda söz konusu çalışma için bütün altyapılarının hazır olduğunu sözlerine ekledi.