Türkiye'de en fazla kar yağan illerden Hakkari ve Muş, kara hasret kaldı

SAYİM HARMANCI/İBRAHİM YALDIZ - Türkiye'nin en fazla kar alan illerinden Hakkari ve Muş'ta, bu yıl ocak ayının son günlerine girilmesine rağmen beklenen yağışların gerçekleşmemesi vatandaşları hem şaşırtıyor hem de tedirgin ediyor.

Önceki yıllarda 2 metreyi aşkın karın bulunduğu, köylerde tek katlı evlerin kara gömüldüğü Hakkari ve Muş, bu sene en kurak dönemlerden birini yaşıyor.

Hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği, bahardan kalma günlerin yaşandığı iki şehirde de vatandaşlar kuraklığın yaşanmaması için yağışların başlamasını bekliyor.

Hakkari Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Nuri Bodur, AA muhabirine, küresel ısınmanın dünya genelinde hava koşullarının değişmesine, bazı bölgelerde taşkın, bazılarında da kuraklığa neden olduğunu söyledi.

Ülkede yağışların son 10 yılda azaldığını, bunun da su kaynaklarını etkilediğini belirten Bodur, şunları kaydetti:

"Yaklaşık 12 yıldır Hakkari'deyim. Burada ilk kez eylül, aralık aylarında yağışların hiç olmadığını gördük. Özellikle Doğu Anadolu Bölgesi için kar yağışının önemi oldukça büyük. Bu yağışların bitkisel, tarımsal ve hayvansal üretimde katkısı var. Yer altı sularını da etkileyen bir durum. Bölgede henüz bu yağışların oluşmadığını görüyoruz. Genel olarak değerlendirdiğimizde mevsim normallerinin çok altında bir yağış oluştuğunu görüyoruz ki bu da barajların doluluk oranlarının düşük seviyede kalmasına neden oluyor."

Bodur, ülke genelinde son 50 yılda sıcaklık ortalamalarında artış, yağış miktarlarında azalma olduğunu, bu nedenle gıda verimi ve bitkisel üretimde kayıpların yaşandığını aktardı.

"Geçen yıl 1,5 metre kar vardı"

Hakkari'ye bağlı Bay köyünde besicilik yapan Cindi Beyter ise yağışların azalması nedeniyle su kaynaklarının azalmasından, tarım ve hayvancılığın bundan olumsuz etkilenmesinden endişe ettiklerini belitti.

Karın yağmasının bölge için iyi olduğunu dile getiren Beyter, "Geçen sene bu vakitlerde 1,5 metreden fazla kar vardı. Bu sene yağmadı. Yüksek kesimlerde biraz var. Besiciler hala merada hayvanlarını otlatıyor. Kar olunca işimiz daha zahmetli oluyordu ama yazın bereketli geçmesini sağlıyordu." dedi.

Vatandaşlardan Nazif Çiftçi de bu zamana kadar kar yağmamasına şaşırdıklarını ifade ederek, "Daha önce böyle bir şey görmedim. Keşke kar yağsa. Burada kar yağmaması bizim için çok kötü. Zemheri aylarında hava daha soğuk olurdu. Evlerde kaloriferler hala 40 derecelerde. Geçen sene 60-70'leri görüyordu. Biz buna alışık değiliz. Havalar sıcak. Biz de dışarıda zaman geçiriyoruz." diye konuştu.

"Kuraklık takip edilebilir bir afet ve meteorolojik bir olaydır"

Muş Alparslan Üniversitesi Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğretim Üyesi İskender Dölek, bu yıl yağışların mevsim normallerinin altında seyretmesinin ciddi bir kuraklık endişesini beraberinde getirdiğini söyledi.

Geçen yıl kış döneminde Muş'a 5,5 metre, bu yıl ise 5 santimetre kar yağdığını anlatan Dölek, şöyle konuştu:

"Ortalamanın çok altında olan yağışların ciddi bir kuraklığa neden olmasını bekliyoruz. Tamamında hidrolojik, meteorolojik, tarımsal ve sosyoekonomik anlamda bir kuraklık yaşanacak. Bu durum hayvanlarını otlatan besicileri sevindirse de özellikle bu kuraklığın ot üretiminde ciddi anlamda sıkıntıya neden olarak gelecek yıl elde edecekleri ot miktarı ve fiyatları üzerinde de belirleyici olabileceğini düşünüyoruz. Kuraklık bu şekilde devam ettiği sürece elektrik üretiminde de ciddi anlamda azalma olabilir. Kuraklık takip edilebilir bir afet ve meteorolojik bir olaydır. Çeşitli önlemler alındığı taktirde kuraklığın etkileri en hafif bir şekilde atlatılabilir."

Artan sıcaklık ve azalan yağış miktarı nedeniyle Muş'ta kuraklığın gelecekte daha büyük sıkıntılar yaratabileceğini ifade eden Dölek, "Yeni yaptığımız trend analizlerinde 2050 yılına kadar Muş'ta yağış miktarının azalacağını düşünüyoruz. Buna bağlı olarak kulaklığa dayanıklı ürün desenlerinin, Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından bölge için belirlenip burada tarım yapan insanlarla paylaşılması gerekir. Ürün deseni değişir, ürünü depo edebilecek hazneler veya mühendislik yapıları yapıldığında kuraklık ciddi anlamda sorun olmaktan çıkar ve yönetilebilen bir problem olmaya devam edebilir." değerlendirmesinde bulundu.

Besici Mahmut Türker de "Bu yıl hava çok güzel gidiyor. Hayvanlarımız halen merada otlatıyoruz. Hayvanlarımıza şimdiye kadar yem vermedik. Geçen yıl bu vakitlerde çok kar vardı. Ama şimdi ilkbahar havası var. Bu bizim için iyi ama gelecekte nasıl olur bilemeyiz." dedi.