Ekonomi Zirvesi Başladı (9)

"BİRÇOK ÜLKENİN GEÇ FARK ETTİĞİ POTANSİYELDEN BAHSEDİYORUZ"

' Afrika: Fırsat Kıtası' başlıklı oturum ise Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı moderatörlüğünde, BH Group Kurucusu Benjamin Hauwanga, Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, Maputo Belediye Başkanı Başdanışmanı Irene Tomas Boane, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Cihad Vardan, Zambia Maliye eski Bakanı ve İşadamı Situmbeko Musokotwane, Shah Group CEO'su Vimal Shah katılımıyla gerçekleştirildi. Programın açılışında konuşan Ömer Cihad Vardan, Afrika'da büyükelçilik sayısının 12'den 39'a ulaştığını belirterek, iş konseyleri ile büyüdüklerini ve Afrika kıtasındaki 22 olan sayıyı da 39'a yükseltmek istediklerini kaydetti. Afrika kıtasının her ülke için önemli olduğunu söyleyen Vardan, "Bugün belki birçok ülkenin geç fark ettiği büyük potansiyelden bahsediyoruz. Ülkelerin birbirleri arasında ihtiyaçları farklı olabilir. Mısır ile Çad'ın ihtiyacı birbirinden farklı olabiliyor. Türk özel sektörünün bu ülkelerle temasa geçmesine çalışıyoruz" diye konuştu.

"ORADAKİ İNSANLARA DA KATKI SAĞLAMAK ŞART"

Vardan, 1995 - 1996 yıllarında yatırım fırsatları ararken, büyükelçilerin 'Buraya niye geldiniz?' dediklerini ifade ederek, "Şimdi çok farklı. Hükümet, bürokrat ve işadamlarının refleksi değişmiş görünüyor. Biz birlikte hareket ederek, İngiltere, Fransa, ABD imkanlarını taşımak, birlikte iş yapmak anlamında, sadece mal almak değil, oradaki insanlara da katkı sağlamak için bu şart" diye konuştu.

"MOZAMBİK EKONOMİK AÇIDAN BÜYÜDÜ"

Maputo Belediye Başkanı Başdanışmanı Irene Tomas Boane ise Mozambik'in coğrafi koşullarından da bahsederek, yatırım fırsatları ile ilgili açıklamalarda da bulundu. Ekonomik açıdan Mozambik'in büyüdüğünü belirten Boane, "Yavaş bir büyüme var ama son birkaç yıldır bunun hızlandığını görüyoruz. Son birkaç yıl içerisinde madencilik ve petrol alanında, yeraltı kaynakları anlamında gelişti. Ülkemizin turistik tarımsal kuvvetini göz önünde bulunduracak olursanız, Mozambik'e bir diğer özellik ise yatırımcının sevdiği bir destinasyon olması. 3 deniz limanımız var. 3 limanımız bölgenin tamamının kalkınmasına katkı sağladı" şeklinde konuştu.

"ALTYAPIDA YARDIMA İHTİYACIMIZ VAR"

Birçok yatırım fırsatları olduğuna dikkat çeken Boane, "En önemlisi altyapı anlamında demiryolu, karayolu taşımacılık, kentsel yenilenmede ve tarım alanında, altyapısal alanda yardıma ihtiyacımız olabilir. Sellerden mağduruz. Burada yatırım fırsatları var. Pazarımızda faaliyet gösteren bazı Türk şirketleri var. Biri altyapıda, biri madencilik, biri emlak alanında çalışıyor. Eğitim, sağlık alanında fırsatlar olduğunu bilmeniz gerekiyor. Birçok reformumuz yapıldı. Tüm şirketler için yatırım imkanı hazırlandı. Özellikle istihdam imkanı sağlayacak firmalar bekliyoruz. Her zaman için teşebbüslerinizi bekliyoruz. Kadınların da aramızda bulunmasını istiyoruz" diye konuştu

"16 YENİ ŞEHİR İNŞA EDİLİYOR"

Shah Group CEO'su Vimal Shah ise Afrika'nın ekonomik gelişimi ve ticaret yapısı ile ilgili bilgi verdi. Shah, "Beşeri sermayemiz var. Özel sektör olarak orada tarım arazisi satın alıp orada yatırım yapabilirsiniz. Bu bölgede insanlarla ortaklıklar kurabilirsiniz. Apple pay teknolojisi pazarına girecek dolayısıyla sadece bir sms ile para yollanabilmekte. Fiber kablolar yayılmış durumda. Akıllı telefon olmadan hayatta kalmanız pek mümkün görünmüyor. Döviz kurlarının liberalleştiğini görüyorsunuz. Kentsel dönüşüm ile gayrimenkul önem arz edecek. Afrika'da 16 yeni şehir inşa ediliyor. Gayrimenkul piyasasına talebi gösteriyor. Varoş mahallelerde değişim, dönüşüm yaşanmaya başladı. İnşaat sektörünün bir katkısı olacak. Türkiye'nin başarısını duyduk. Neden bize gelmesinler. Türkiye, Çin ile önemli rakip olmaya başladı. Türkiye'nin bu bağlamda başarılı olabileceklerini biliyoruz. Afrika'da çalışanlarla da işbirliğine gidilebilir. Çin'in en büyük katkısı finansmanı ile geliyor. Gelin ülkeyi görün, demografi ve piyasayı görün. Ekilebilir alanların yüzde 60'ı Afrika'da. Çok fazla fırsat var. Biz iş yapmaya hazırız" şeklinde konuştu.

"SİZ HALA BEKLEYEBİLİRSİNİZ AMA BİZ SİZİNLE İŞ YAPMAK İSTİYORUZ"

Zambia Maliye eski Bakanı ve İşadamı Situmbeko Musokotwane ise insanlarda önyargılar olabileceğine işaret ederek, bir ülke hakkında fikir sahibi olmak isteyenlerin o ülkeyi görmeleri önerisinde bulundu. Şu an Afrika'da bir kaos ortamı varmış gibi göründüğünü söyleyen Musokotwane, "Afrika'nın sıkıntıları var ama biraz daha istikrar kazanan büyümekte kalkınmakta olan bir kıta. Afrika, dünyada en hızlı gelişen kıtalardan birisi. Şöyle bir önerim olacak, gelmeden bir araştırma yapın, bilet alın ve Afrika'ya gelin. Para kazanabileceğinizi unutmayın. Çinliler, Hintliler çok geliyor. Çok akıllı insanlar. Kar fırsatı arıyorlar. Biz hala Türkiye'yi bekliyoruz. İsterseniz siz hala bekleyebilirsiniz ama sizin de gelmenizi isteriz. Afrika'da ciddi değişimler oldu. Tam da Emtia piyasası enflasyondan dolayı büyüdüğü düşünüldü. Afrika ülkeleri bankacılık ilkelerine bağlı ve bu ilkelerle birlikte bankacılık temelleri sağlam atılmış durumda. Atm, ulaşım, ödeme sıkıntısı yok. Yatırım yapmasanız bile gelin görün. Fakat gelin beraber iş yapalım" dedi.

"2 ÜLKEYE DAHA YATIRIM YAPACAĞIZ"

Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ise Afrika'nın dünyadaki nüfus yoğunluğu bakımından 2'nci sırada yer aldığını belirterek, diplomatik olarak tanınan 54 ülkenin bulunduğunu kaydetti. Tosyalı, bunun yanında dünyada en az gelişmiş 25 ülkenin de Afrika'da bulunduğunu hatırlattı. Türk iş dünyası için yeni bir sıçrama noktası için Afrika'nın önemli olduğunu ifade eden Tosyalı, Cezayir'in en büyük 5'inci büyük doğalgaz, 9'uncu büyük petrol ülkesi olduğunu kaydetti. Tosyalı, Cezayir'e 3 etapta 2 milyar dolar yatırım yaptıklarını da açıkladı. Afrika'nın daralan pazarlara alternatif olabileceğine işaret eden Tosyalı, yatırım yapacaklara da o bölgenin kültürünü öğrenmeleri önerisinde bulundu. Tosyalı, konuşmasının sonunda da Cezayir'den sonra 2 Afrika ülkesine daha yatırım yapacaklarını kaydetti.

"KÖMÜRE İHTİYACINIZ VAR GELİP ÜRETİM YAPABİLİRSİNİZ"

BH Group Kurucusu Benjamin Hauwanga ise iş imkanı sağlanması ve istihdam oluşturulması için gerekli olanakların oluşturulduğunu dile getirdi. İhracat ve doğrudan yatırım konusunda önemli kolaylıklar sağladıklarını belirten Hauwanga, "Vergisiz ihracat yapabilirsiniz. Hükümet herhangi ücret almıyor. Sıfır ihracat vergisi ile yapabiliyorsunuz. Tek isteğimiz iş ve istihdam imkanı sağlamanız. Dünyanın en büyük uranyum sahibiyiz. Hammadde ihracatı yapıyoruz. Dünyanın her tarafına kömür ihracatımız var. Türkiye'de de kömüre ihtiyacınız var gelip üretim yapabilirsiniz" dedi.