Ekonomi yorumcusu Muratlı: "Rusya'nın Swift'ten çıkarılması doların hegemonyasına darbe olacak"

Ekonomi yorumcusu Kürşat Muratlı, Rusya'nın dünyanın en büyük 5 ekonomisinden biri olduğunu ve ekonomik olarak bu güçte olan bir ülkenin Swift sisteminin dışına itilmesinin bir tepkisi olacağını belirterek, "Rusya, yeni bir elektronik para transferi sisteminin altyapısını kuracaktır. Bu da finansal sistemin doların hegemonyasında olmasına ilerleyen yıllarda büyük bir darbe olacak" dedi.

Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler tarafından alınan kararla Rusya, Dünya Bankalararası Finansal İletişim Birliği'nden (Swift) çıkarılmıştı. Ekonomi yorumcusu Kürşat Muratlı, Rusya'nın Swift sisteminden çıkarılmasının Rusya'ya ve Türkiye'ye etkisini, Rusya'nın alternatif bir transfer sistemi olarak kripto paraları kullanıp kullanamayacağını ve bu durumun uzun vadede dünya ekonomisine nasıl etki edeceğini İHA muhabirine değerlendirdi. Swift sisteminin merkezi Avrupa'da olan, dolar ve euronun merkez bankaları arasında elektronik transferlerinin sağlandığı bir altyapı olduğu bilgisini veren Muratlı, "Rusya'nın bu sistemden çıkarılmasının Rus ekonomisine olacak etkileri çok fazladır. Buna birkaç örnek vermek isterim. Öncelikle Rusya'da ticaret yapan şirketlerin ve ödeme yönteminde dövizi kullanan bireysel Rus vatandaşlarının transferleri şu anda sekteye uğramış durumda. Tabii ki Swift sisteminin üyeleri dünyadaki merkez bankalarıydı. Fakat buradaki Swift sisteminde kontrol Amerika Devleti. Böyle olduğu için tabii ki bu yaptırımları uygulamada gerekli altyapıyı bulabiliyor Amerika" dedi.

"İhracat yaptığı zaman Rusya'nın bu ihracat ödemelerini dolar ve euro cinsinden alamayacağına şahit olacağız"

Rusya'nın Swift sisteminden çıkarılması ile ticaret bağlamında yapacağı ödemeleri yapamaz hale geldiğini belirten Muratlı, "İhracat yaptığı zaman özellikle biz bugün dünya doğal gaz rezervinin yüzde 20'sini ihraç eden Rusya'nın bu ihracat ödemelerini dolar ve euro cinsinden alamayacağına şahit olacağız. Bunun için Rusya, alternatif altyapıları acilen yönelmek durumunda. Zaten Putin, ekonomi kurmaylarını bu noktada acil bir toplantıya çağırmış durumda" diye konuştu.

"En büyük problem, Rusya'daki turizm acentelerinin ödemelerini Türkiye'deki otellere ve aracı kurumlara nasıl yapacağı"

Muratlı, Rusya'nın Swift sisteminden çıkarılmasının Türkiye'ye etkisine ilişkin, "Bizim ekonomimizin en büyük gelir kaynaklarından biri turizm. Bizde en büyük turistler de Ukrayna ve Rusya'dan geliyordu. Biliyorsunuz Antalya, Covid-19 öncesi dönemde ortalama yıllık 7 milyon Rus turisti ağırlıyordu. Bizim şu anda kafamızdaki en büyük problem, Rusya'daki turizm acentelerinin ödemelerini Türkiye'deki otellere ve aracı kurumlara nasıl yapacağı" ifadelerini kullandı.

"Swift sisteminden de bloke edilmiş Ruslarla ticareti yeniden nasıl ayaklandıracağımız noktasında, hem Türk hükümeti hem de Rus hükümeti bir çıkış yolu bulmak zorunda"

Geçtiğimiz yıllardan Rusya Federasyonu Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında dolar ve euro dışında iki ülkenin merkez bankasının direkt olarak Rus rublesi ve Türk lirası ile alışveriş yapabilmesini sağlayan bir altyapı çalışması olduğu bilgisini veren Muratlı, "Fakat bu uzun yıllar süresince yapılan çalışmalar bir türlü hayata geçirilemedi. Bunun birçok sebebi vardı. Hem rublenin hem de Türk lirasının çok stabil olmamasından dolayı, değerinin çok hareketli olmasından kaynaklı, hep bir üçüncü para birimine ihtiyaç duyduk. Bu hayata geçirilemedi. Bundan sonra tabii ki bu tekrar gündeme gelecektir. Bu hayata geçirilemedikten sonra Swift sisteminden de bloke edilmiş Ruslarla ticareti yeniden nasıl ayaklandıracağımız, büyük bir soru işareti. Bu noktada hem Türk hükümeti hem de Rus hükümeti bir çıkış yolu bulmak zorunda" dedi.

"Swift sistemi çok eski, hantal ve masraflı bir sistem"

Swift sisteminin çok eski ve hantal çalışan bir sistem olduğuna dikkati çeken Muratlı, şunları kaydetti:

"Özellikle de çok masraflı bir sistem. Bugün de bireysel bir kişinin yurtdışına veya yurtiçinde Swift sistemi üzerinden döviz transferi yaptığı zaman masraflar neredeyse 100 dolara kadar ulaşabiliyor. Fakat kripto paranın en büyük özelliklerinden biri de uluslararası transferi çok kısa bir sürede, Swift'in üç günde gerçekleştirdiği transferi yaklaşık 15 dakikada gerçekleştirdiği ve aynı zamanda masrafların 100 dolar değil, bir doların altında olmasından dolayı kripto para altyapısı burada bir fırsat sunuyor. Fakat şunu unutmamak gerekir, dünyada kripto paraları hiçbir merkez bankası kullanmıyor. Hiçbir kripto parayı da rezervlerinde bulundurmuyor merkez bankaları. Şu anda bu altyapıyı kullanan hiçbir banka olmadığı için bununla bir para transferi gerçekleştirmek, sadece bireylerin yapabileceği bir iş durumunda."

"Rusya, mutlaka kendisine Swift sistemi dışında bir çıkış yolu arayacak"

Rusya'nın dünyanın en büyük 5 ekonomisinden biri olduğunu ve ekonomik olarak bu güçte olan bir ülkenin Swift sisteminin dışına itilmesinin bir tepkisi olacağını belirten Muratlı, "Rusya'nın ekonomisi tabii ki durmayacak. Mutlaka kendisine Swift sistemi dışında bir çıkış yolu arayacak. Yani dolar ve euro dışında kendine yeni bir yol arayacak. Yeni bir elektronik para transferi sisteminin altyapısını kuracaktır. Bu da finansal sistemi, doların hegemonyasında olmasına, ilerleyen yıllarda büyük bir darbe olacak" diye konuştu.

(Mustafa Cenik - İbrahim Çakmak/İHA)