Diyarbakır Kent Ormanı'na El Koymuşlar Haberiniz Var Mı?

Kent Ormanı'nın talanına karşı Diyarbakır Kent Konseyi ve Ekoloji Meclisi tarafından düzenlenen fidan dikme etkinliğinde konuşan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gültan Kışanak, Kent Ormanı'nın belediyeye devredilmesi gerektiğini belirterek, 6 Aralık'a kadar bütün yurttaşların bireysel olarak İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne itirazda bulunmaları çağrısında bulundu.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kent Konseyi ve Ekoloji Meclisi, Kent Ormanı'nın talanına karşı fidan dikti. Etkinliğine, Mezopotamya Ekoloji Meclisi, DBP, HDP il ve ilçe yöneticileri ile Çocuk Hizmetleri Şube Müdürlüğü Bünyesinde Ders Destek Merkezi öğrencileri ve yüzlerce yurttaş katıldı.

Sümer Park'ta bir araya gelen Ders Destek Merkezi öğrencileri ve aileleri ile yüzlerce yurttaş erbane çalarak halay çekti. Ardından yurttaşlar Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsis edilen araçlarla Diyarbakır Şehirler Arası Otobüs Terminali'ne gidip buradan "Kent Ormanı ciğerimizdir, ciğerimizi dağlayanlar Ankara'da oturanlardır" ile "Haberiniz var mı Amed Kent Ormanı'na el koymuşlar" pankartları eşliğinde Kent Ormanı'na doğru yürüyüşe geçti. Yürüyüş "Amed'in ciğeri Talaytepe'de nefes alıyor", "İnsansız doğa olur, doğasız insan olmaz dövizleri açılırken sık sık "Amed bedenim, Talaytepe ciğerim", "Orman candır, kadın candır, canlara dokunmayın" ile "Kentin hava koridoruna sahip çık" sloganları atıldı.

"Yaşam hakkımıza karşı dayatılan militarist anlayıştan dolayı karşıyız"

Kent Ormanı'na varan kitle adına konuşan Kent Konseyi Genel Sekreteri Cihan Aydın, Kent Ormanı'nın askeriyeye devredilmesine karşı olduklarını ifade etti. Aydın, "Bu kentte yaşayan insanlar olarak yürüyeceğimiz, nefes alabileceğimiz, gölgesinde dinleyebileceğimiz bir ormana ihtiyacımız var. Demokratik, ekolojik bir şehirde yaşama hakkımıza karşı dayatılan militarist anlayış nedeni ile bu plana karşıyız. Şehrin temel hava koridoru olan bölgenin yapılaşmaya açılmasını bu kentin havasını soluyanlar olarak kabul etmiyoruz" diye konuştu.

'Herkes 6 Aralık'a kadar itirazda bulunsun'

Ardından konuşan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gültan Kışanak ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından askeriyeye devredilen Kent Ormanı'nın tekrar belediyeye devredilmesi gerektiğini belirtti. Kışanak, 6 Aralık'a kadar bütün yurttaşların bireysel olarak İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'ne itirazda bulunmalarını istedi. Konuşmaların ardından Kent Ormanı'nda toplanan yurttaşlar burada 600 fidan dikti. Ardından dikilen fidanlara ilk su verildi. Ekoloji Meclisi fidan dikme etkinliğini 6 Aralık'a kadar sürdüreceğini ve 40 hektarlık alana fidan dikeceklerini belirtti.

Fidan dikimi ardından Amed Ekoloji Meclisi ve Kent Konseyi yazılı açıklamada da bulundu. Herkesi Kent Ormanına sahip çıkmaya davet eden Amed Ekoloji Meclisi ve Kent Konseyi, "Kent ormanları kent iklimini dengeleme, kentteki hava kalitesini artırma, atmosferik sera etkisini önleme, su dengesini sağlama, toprak erozyonunu önleme, gürültüyü azaltma ve biyolojik çeşitliliği koruma gibi işlevleri ile ekolojik anlamda da bir çok yarar sağlamaktadır. Ormanlar, insanlar ve diğer canlılar için zararlı olan kirleticileri tutarak, hava kalitesini artırır. Doğal Kaynaklardan olan ormanlar bir yılda 93 milyar ton oksijen üretir. Bu miktar karada yaşayan tüm bitkilerin ürettikleri oksijen miktarının % 66'sı kadardır. Kent ormanları aynı zamanda çocukların; iletişim, işbirliği, yaratıcılık, denetim gibi yeteneklerinin gelişmesini sağlar. Bu olumlu etki, toplumun da yararınadır. Çünkü çocukların sağlıklı gelişimi onların sadece kendilerini değil ailelerini ve yaşadıkları toplumları da yakından ilgilendirmektedir. Günümüze kadar yapılan araştırmalar, kentlerde yaşayan insanların kalabalık, gürültü, açık-yeşil alan eksikliği gibi nedenlerden dolayı, kırsal alanlarda yaşayan insanlardan çok farklı davranışlar gösterdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca çevresinde ağaç bulunmayan konutlarda yaşayan insanların birbirlerine ve çocuklarına uyguladıkları şiddetin, çevresinde ağaç bulunan konutlarda yaşayanlara göre daha fazla olduğu da araştırmalarla ortaya konulmuştur" şeklinde bilimsel gerçekler hakkında bilgilendirmede bulundu.

"Halk üzerinde bir yetki ve irade gaspı olarak değerlendirilmektedir"

Ortada bu bilimsel gerçekliğin durmasına rağmen Şehircilik Bakanlığı'nın Diyarbakır'da vahim bir karara imza attığı belirtilerek şöyle dendi:

"Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kayapınar İlçesi sınırları içerisinde bulunan ve belediye tarafından Kent Ormanı alanı olarak ayrılan 209 hektarlık alanı Jandarma Komutanlığına hizmet binası, lojman, sosyal tesis, mühimmat depoları, atış alanı, kentte yeni koğuşlandırılacak asker birliklerin kullanımı amacıyla tahsis edilmiştir. Şehircilik bakanlığının bu kararı Üç tarafı askeri alanlarla çevrili olan kentimiz dört yanı askeri alan ile çevrili hale getirilerek adeta açık bir cezaevine çevrilmek isteniyor.Kent Ormanı arazisinin 209 hektarlık alanının Şehircilik Bakanlığı tarafından jandarmaya tahsis edilmesi kararı bu kentte yaşayan insanların biyolojik ve psikolojik sağlığını hiçe saymak demektir.Ayrıca şehircilik bakanlığının bu kararı alırken kentin dinamikleri olan yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, meslek kurumları gibi kuruluşların görüş ve önerilerine başvurmaması merkezi hükümetin yerel yönetimler ve halk üzerinde bir yetki ve irade gaspı olarak değerlendirilmektedir. Bir kenttin geleceği sadece merkezi hükümet tarafından belirlenemez. Şehircilik bakanlığının aldığı bu karar aynı zamanda son dönemlerde Türkiye'de yürütülen öz yönetim tartışmalarının ve mücadelesinin ne kadar haklı ve elzem olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır. Amed Ekoloji Meclisi ve Kent Konseyi olarak buradan Şehircilik Bakanlığı ve Merkezi hükümete sesleniyoruz. Diyarbakır Büyük Şehir Belediyesi İmar Planı'nda Kent Ormanı olarak planlanan ve şehircilik bakanlığı tarafından hukuksuzca gasp edilerek jandarmaya tahsis edilen 209 hektarlık alanın belediyeye iade edilmesini talep ediyoruz. Bu talebe olumlu cevap verilmediği takdirde her alanda hukuki mücadelemizi ve demokratik tepkimizi ortaya koymaya devam edeceğiz. Ayrıca bu kentte yaşayan tüm insanları kentin akciğeri ve tek hava koridoru olan Kent Ormanı'na sahip çıkmaya davet ediyoruz"

"Plan değişikliği Diyarbakır'ın gelişimine darbedir"

Kent Ormanı'nın 290 hektarlık parselini askeriyeye devretmesine yönelik tepkiler devam ederken, Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şubesi Başkanı Mustafa Oğuz Sinemillioğlu, alınan kararın kentin gelişimine darbe olduğunu belirterek, "Devlet, arazi zenginidir. Niye özellikle Kent Ormanı arazisini seçiyorlar?" diye sordu. Amed Ekoloji Meclisi Eşsözcüsü Özgür Köroğlu ise, duyarlı tüm kesimlere Kent Ormanı'na sahip çıkma çağrısında bulundu.

"Devlet, bu arazinin orman olmasını istemiyor mu?"

Şehir Plancıları Odası Diyarbakır Şube Başkanı ve Dicle Üniversitesi Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Oğuz Sinemillioğlu, şehir planlamasında gerek konut, gerek ticaret alanları, gerekse yeşil alanların önceden belirli bir plan doğrultusunda hazırlandığını söyledi. Bu noktada kentin yeşil alanını karşılamak için Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin hazine arazisini kent ormanına çevirmek için bir planlama yaptığını belirten Sinemillioğlu, "Bu planlama Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmış bir plandır. Fakat zaman içerisinde her nedense Çevre ve Şehircilik Bakanlığı onayladığı planı iptal edip araziyi askeriyeye devrediyor. Bu devir işleminde askeriyenin bir talebi var mı, yoksa devlet, bu arazinin orman olmasını mı istemiyor?" diye sordu.

'Niye özellikle Kent Ormanı arazisi?'

Kent Ormanı arazisinin askeriyeye devredilmesine itiraz edeceklerini belirten Sinemillioğlu, "Biz, kent içinde askeri alan olmasını uygun görmüyoruz. Zaten tarihe baktığımızda askeriye de, hep kent dışında yer seçiyor. Dolayısıyla alınan karar bize manidar geliyor. Çünkü devlet, arazi zenginidir ve istediği yerde askeriye arazi tahsis edebilir. Niye özellikle Kent Ormanı arazisini seçiyorlar?" diye sordu.

"Kent Ormanı'na karşın önerilen tarımsal arazi, hem küçük hem uzak"

Askeri alanların olduğu bölgelerde yol, yeşil alan, konut gibi alanların yapılamayacağını belirten Sinemillioğlu, bu nedenle Kent Ormanı arazisinin askeriye devredilmesi halinde şehrin gelişiminin önüne engel olacağını vurguladı. Kent Ormanı arazisine karşın, Urfa yolunda bulunan her yıl ekilen bir tarımsal arazinin önerildiğini belirten Sinemillioğlu, ancak yeni önerilen alanın Kent Ormanı arazisinden küçük olduğunu ve yakın bir yerde olmadığını aktardı. Sinemillioğlu, ayrıca bir tarımsal alanının yeşil alana çevirmenin farklı sorunları doğuracağına dikkat çekti.

"Plan değişikliği, kamu zararınadır"

İmar Kanunu'na göre plan değişikliklerinde "kamu yararı" olması gerektiğini belirten Sinemillioğlu, yapılan plan değişikliğinde kamu yararı olmadığını aksine bir milyondan fazla yurttaşın ihtiyaç duyduğu yeşil alanının kaldırılmasının kamunun zararına olduğunu vurguladı.

"Kentin gelişimine vurulan bir darbedir"

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin daha önceden o bölgeye ilişkin ulaşım planı hazırladığını belirten Sinemillioğlu, "Yapılan plan değişikliği ile ulaşım sıkıntısı ortaya çıkacak. Örneğin 75 metrelik bir yol planı ile çevre yolları kararı verilmiş. Bunlar şimdi ne olacak? Dolayısıyla bunların hepsini bir araya getirdiğimizde aslında kentin gelişimiyle ilgili ileriye dönük alınmış bir karar burada sekteye uğramış durumda. Aslında bu plan, kentin gelişimine vurulan bir darbedir" şeklinde konuştu.

Diyarbakır'da askeriyenin kapsadığı alanın toplam alanın yüzde 10'ununa tekabül ettiğini hatırlatan Sinemillioğlu, dünyanın hiçbir yerinde bu yüzdeliğe sahip olan bir kent olmadığını ifade etti.

' Hükümet, muhalif belediyelerin görüşünü almadan plan değişikliği yapıyor'

Yerel Yönetimler ile ilgili bütün planlama süreçlerinde AB Yerel Yönetim Sözleşmesi'ne göre hareket edilmesi gerektiğini belirten Sinemillioğlu, imzalanan sözleşmeye göre belediye ile ilgili bir karar alınacaksa yereli bilgilendirmek ve yerelden görüş alınması gerektiğini söyledi. Ancak Türkiye'nin keyfi bir tutum sergileyerek yerelin görüşünü almadan plan değişikliğine gittiğini aktaran Sinemillioğlu, hükümetin kendine muhalif olan belediyelerin görüşünü almadığına dikkat çekti.

Kent Ormanı'na ilişkin planın 6 Aralık tarihine kadar Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü'nde askıda kalacağını belirten Sinemillioğlu, bu planlamaya karşın kentin tüm dinamik güçlerinin itiraz etmesini ve yurttaşların Kent Ormanı'nı sahiplenmesini istedi.

"Kentin dört tarafı da kuşatılmış olacak"

Amed Ekoloji Meclisi Eşsözcüsü Özgür Köroğlu ise, devredilme işleminin bir yetki gaspı olduğunu vurgulayarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Kent Ormanı hakkında devredilme kararının yerel yönetime ve kentin iç dinamiklerine sormadan yaptığını söyledi. Diyarbakır'da yeteri kadar yeşil alanın olmadığını belirten Köroğlu, Kent Orman'ın kentin yeşil alan sorunun büyük bir bölümünün çözeceğini ifade etti. Alınan kararın insanların yaşama alanına bir saldırı olduğunu vurgulayan Köroğlu, "Şu anda Diyarbakır'ın üç tarafı da askeri alanla çevrilmiş durumda. Eğer Kent Ormanı da askeriyeye devredilirse kentin dört tarafı da kuşatılmış olacak. Zaten Diyarbakır 40 yıldır bir savaşın içinde ve savaşı yaşıyor. Söz konusu arazide devredilirse toplum bütünüyle baskı altına alınacak. Kentine, yeşiline, doğana ve toprağına sahip çıkın ve bunun için gelin hep birlikte mücadele edelim" çağrısında bulundu.