Diyarbakır Barosu Şeyh Said'in mezar yerinin açıklanması dava açtı: 97 yıldır gizleniyor

İçişleri Bakanlığı, Diyarbakır Barosu'nun Şeyh Said Derneği ile Şeyh Said'in torunlarından Kasım Fırat'ın, Şeyh Said ve 46 arkadaşının mezar yerlerinin açıklanması istemiyle yaptığı başvuruyu reddetti. Bakanlık, Şeyh Said ve 46 arkadaşının mezar yerlerinin açıklanması talebiyle 15 Şubat'ta yapılan başvuruyu, yasal yanıt süresi olan 30 gün içinde yanıtlamadı.

BAKANLIK YANIT VERMEYİNCE, BARO DAVA AÇTI

Gazeteduvar'da yer alan habere göre; başvurunun yasal sürede yanıtlanmamasının başvurunun hukuki olarak zımnen reddi kabul edilmesiyleDiyarbakır Barosu, Ankara İdare Mahkemesi'ne zımni ret kararına karşı yürütmeyi durdurma istemli iptal davası açtı.

Diyarbakır Barosu'nun açıklamasında, "İçişleri Bakanlığı tarafından İYUK 10. madde gereğince yasal süresi içerisinde cevap verilmeyerek, başvurunun zımnen reddedilmesi üzerine Ankara İdare Mahkemesi'nde, zımni ret kararına karşı yürütmeyi durdurma istemli iptali davası açılmıştır" denildi.

97 YILDIR MEZAR YERLERİ GİZLİ TUTULUYOR

Şeyh Said ve 46 arkadaşı, 29 Haziran 1925'te Diyarbakır Dağkapı Meydanı'nda idam edilmişti. Aradan yıllar geçmesine rağmen, mezar yerleri açıklanmadı. Mirasçıları, Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yerlerinin açıklanmasını, naaşlarının bulunduğu yerden çıkarılarak, anıt mezar yapılmasını talep ediyor.

ŞEYH SAİD AYAKLANMASI NASIL BAŞLADI?

Şeyh Said, 1865 yılında Erzurum'un Hınıs ilçesinin Kolhisar köyünde doğdu. Medrese eğitimi gören Şeyh Said, Nakşibendî Tarikatı'nın önemli şeyhlerinden biri ve bölgede oldukça saygı duyulan bir kişi olarak biliniyor. Resmi tarihte İngiltere destekli bir isyan başlattığı iddia edilse de Kürtler arasında bu iddiaya inanan neredeyse hiç kimse yok. Şeyh Said Ayaklanması'na dair ise iki farklı görüş var. Bunlardan biri, 1924 Anayasası'nda Kürtlerin yok sayılması, ikincisi ise hilafetin kaldırılması.

5 Şubat 1925'te yanındaki silahlı adamlar ve bölgenin ileri gelenleriyle Diyarbakır'ın Hani ilçesinden çıkan Şeyh Said, Dicle ilçesindeki kardeşi Şeyh Abdurrahim'in evine geldi. O gece Şeyh Abdurrahim'in evini basan jandarma birlikleri evde bulunan 10 kişinin teslim edilmesini istedi. Şeyh Said'in yanında gelen arkadaşlarını teslim etmemesi üzerine bölgedeki halkla askerler arasında çatışma çıktı. Bu çatışma, ayaklanmanın fitilini ateşledi. Bir anda yayılan ayaklanma bölgedeki dört vilayete sıçradı ve Şeyh Said'in kuvvetleri birçok yerde yönetimi ele geçirdi. 11 Mart gecesi Diyarbakır'a giren Şeyh Said'in kuvvetleri çatışmalarda 150 kişiye yakın kayıp verince "Geri dön" emri aldı. Nisan ayı ortalarında Genç Ovası'nda etrafı sarılan Şeyh Said ve arkadaşları esir edilerek Diyarbakır'a getirildi ve İstiklal Mahkemesi'nde yargılandı. İstiklal Mahkemesi, 29 Haziran'da da Şeyh Said'in önderliğinde ayaklanmaya katılan 47 kişi hakkında idam kararı verdi. Karar aynı gün infaz edildi.

İdam cezalarının infaz edildiği Diyarbakır'daki Dağkapı Meydanı'nın ismi 2014 yılında Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla Şeyh Said Meydanı olarak değiştirildi.