Mehmet Görmez: Cemevleri, Caminin Karşısında Gösterilmemeli

Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, "Cemevleri Allah'ın adının anıldığı yerlerdir; ancak caminin karşısında gösterilmemelidir. Aleviliği farklı bir din gibi göstermenin bir çabası olarak ortaya çıkmıştır. Alevilik bin yıllık geçmişi var. Bunu yok sayarak yapılan tanımlar yanlış olur" ifadelerini kullandı.

"DİYANET ALEVİLİĞİ TANIMLAMAZ"

Görmez, Al Jazeera'nin sorularını yanıtladı. Görmez, "Diyanetin Alevilik tanımı nedir?" sorusuna şu yanıtı verdi:

"Diyanet Aleviliği tanımlamaz. Alevilik hakkında araştırmaları vardır, değerlendirmeleri vardır. Önemli neticelere ulaşmıştır. Bu konuda tanımlayıcı olmak yerine, anlayıcı olmayı tercih eder. Aleviliği teolojik bir tartışmaya çekmek yerine, memleketimizin önemli bir meselesi olduğu için daha çok inanç özgürlüğü çerçevesinde ele alıyoruz. Hiç kimse Aleviliği İslam'ın dışında farklı bir din olarak tanımlamaya kalkışmamalı. Son zamanlarda Aleviliği İslam dışında, hatta İslam'a karşı bir dini kimlik olarak tanımlama yoluna gittiler. Alevi kardeşlerimiz ehlibeyt yolunun tasavvufi bir yorumu üzerinde yoğunlaşırlar. İnançların yorumlarına bağlı hikmetlerinin izahında farklılıklar olabilir. Ama inanç esaslarında birleştikten sonra hiçbir insanı İslam dairesi dışında gösterme hak ve salahiyetinde değiliz. Hem Alevileri Türkiye'de azınlık göstermek de yanlıştır. Bu coğrafyayı birlikte inşa ettiğimiz, bu vatanın sahibi kardeşlerimizdir. Bu da kırmızı çizgimizdir."

"BİZ TANIMLAYICI DEĞİL, ANLAYICIYIZ"

Görmez, "Biz tanımlayıcı değil anlayıcıyız. Cemevi cemevidir. Ben bir akademisyen olarak cemevini bir Mevlevihane gibi, Bektaşi dergahları gibi birer niyaz evi, içinde Allah'ın zikredildiği, anıldığı mekanlar olarak biliyorum. Cemevlerini caminin karşısında camiye alternatif farklı bir dinin mabedi gibi görmek mümkün değildir. Aleviliği farklı bir din gibi göstermenin bir çabası olarak ortaya çıkmıştır. Alevilik bin yıllık geçmişi var. Bunu yok sayarak yapılan tanımlar yanlış olur" dedi.

"KİMİ CİHAD İLAN EDİYOR, KİMİ İNSANLARA KEFEN GİYDİRİYOR"

"İslam'da şahıs ve kurumların dini otoritesi değildir. Bizde ruhbanlık yoktur. Bizde din adamları sadece insanların yolunu aydınlatır. Diyanet İşleri Başkanlığı, çok büyük bir kurumdur ama otorite değildir. Dinin otoritesi doğru bilgidir. Kaynakları kuran ve sünnettir. Alimlerin verdiği fetvalara bakıyorum çok üzülüyorum" diyen Görmez, şunları ekledi:

"Kimisi cihad ilan ediyor, kimisi insanlara kefen giydiriyor, kimi ehlibeyt mezarlarını hedef alıyor. İslam dünyasında bir ulema sorunu var. Alimler mehabetini kaybetti. Her bir alim bir siyasetin gölgesinde taraf oldu. Onlara meşruiyet üretmeye çalıştılar. Gaye ümmetin birliği olmalı. Bakın birileri kendini halife ilan ediyor. Daha önce Almanya'da tahta kılıçlarla hilafet devleti ilan edenler de oldu. Tarihin nostaljilerini bugün yaşama lüksümüz yoktur. Yoğunlaşacağımız şey ümmetin vahdetini nasıl karşılarız, bunun üzerine düşünmek gerek.

Belki vüsatımız kanı durduracak, kavgayı bitirecek güçte olmayabilir. Ancak Türkiye; millet olarak, tarih ve medeniyet anlayışı olarak, bu ihtilaflarda hiçbir tarafta olmadan herhangi bir mezhebi, kimliği İslam'a mensubiyetin üstüne asla çıkarmadan hakem olma rolünü kaybetmemesi gerekiyor. 8 dilde sağduyu çağrısında bulunduk. Bu ayın 17'sinde bunu ilk defa size açıklıyorum. Avrasya coğrafyasındaki bütün dini kurumlar, onların başındaki başkanları ve çatışma coğrafyasından tüm ülkelerden Irak'tan Suriye'den Lübnan'dan, Körfez'den Yemen'den, Suudi Arabistan'dan, toplumda saygı uyandıran ne kadar ilim adamı varsa davet ettik. Birlikte İstanbul'da toplantı yapacağız. Bir İslam Bilginleri İnisiyatifi olacak. Barış, itidal ve sağduyu inisiyatifi diyebileceğimiz bir inisiyatif oluşturacağız. Gelen âlimlerden bir akiller heyeti de oluşturmayı hedefliyoruz. İhtilafları erteleyerek kanı, gözyaşını durdurma müzakerelerini başlatmak üzere böyle bir inisiyatif almayı planlıyoruz."