Danıştay'dan İlgililere Ders

Danıştay Başkanı Sumru Çörtoğlu, Danıştay’ın dünkü 140’ıncı kuruluş yıldönümündeki konuşmasında, AKP’nin kapatma davası nedeniyle Türk yargısını ağır şekilde eleştiren AB temsilcilerine, "Kendi yargınıza gösterdiğiniz saygıyı aynı şekilde Türk yargısına da gösterin" diye seslendi.

Çörtoğlu, hükümeti de "Bizi hedef göstermeyin. Yargı denetimini etkisizleştirmeyin, toplumda huzursuzluğa yol açar. Anayasa’da laiklik ilkesini, laik eğitimi zaafa uğratacak düzenleme yapmayın" diye uyardı. 13 Mayıs’ta emekliye ayrılacak Çörtoğlu, başkan olarak yaptığı son konuşmada, Doğu ve Güneydoğu’daki kız çocuklarına dönük sivil toplumun eğitim kampanyasının ’devlet politikası’ olarak yürütülmesini isteyerek "Kadın haklarının teminatı laikliktir" dedi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, TBMM Başkanı Köksal Toptan, Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’ın da katıldığı törende Çörtoğlu, özetle şu mesajları verdi:

Aynı saygıyı istiyoruz

Yargıya intikal eden konularda gerek ulusal, gerekse uluslararası çevrelerce yargı organlarını yönlendirme ve etki altına alma girişimlerini doğru bulmuyoruz. Kendi ülkelerindeki yargı organlarına ve bu organların karar ve dava süreçlerine gösterdikleri saygıyı aynı şekilde, Türk milleti adına karar veren bağımsız Türk yargısına da göstermelidirler.

Bizi hedef göstermeyin

Danıştay için 17 Mayıs 2006 asla unutulmayacak bir gündür. Yargı kararlarının, siyasi tartışmalara konu edilmesi ve bu kararların hükümete karşı tavır gibi gösterilmesi suretiyle yargının kamuoyuna şikáyet edilmesini doğru bulmuyoruz, Danıştay’a yöneltilen eleştiri ve yakınmalarda haklılık payı görmüyoruz.

Medeni davranıyoruz

Eleştirilere çoğu zaman cevap vermeyişimiz yüksek yargının saygınlığı ve tarafsızlığı konusunda gösterdiğimiz hassasiyetin ve Anayasa tarafından gerekliliği vurgulanan devlet organları arasındaki medeni işbirliği anlayışının bir sonucudur.

Devletin bağımsızlığı

Yargı bağımsızlığı devletin bağımsızlığıyla eşdeğer, bireyin hukukunu korumada ise en etkili güvencedir. Hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü ilkesini benimsemiş toplumlarda son söz yargıya aittir.

Huzursuzluk uyarısı

Yargı denetimini etkisiz kılmaya, yargı kararlarını uygulamamaya, sonuçlarını bertaraf etmeye yönelik anayasal veya yasal değişiklik girişimleri, yargı bağımsızlığına ciddi darbe indireceği gibi toplumda huzursuzluğa yol açabilir.

Laikliği koruyun

Cumhuriyetimizin özü ve ulusal yaşamımızın temeli olan laiklik ilkesi ve laik eğitim kurallarını, dolaylı dahi olsa zaafa uğratacak hiçbir düzenlemenin, iç hukukumuzda bireysel eğitim hakkının sağlanması olarak görülmesine olanak bulunmadığı gibi uluslararası hukuk ve hukukun evrensel ilkeleri karşısında da koruma ve himaye görmesi söz konusu değildir. Dış etkenlere bağlı değil, Türk toplumunun ihtiyaçlarına uygun, uluslararası hukukla düzenleme yapılmalı.

Üniter yapı tartışılır

Merkezi yönetim yerine yerel yönetimlerin güçlendirilmesi, merkezi yönetimin görev ve yetkilerinin yerel yönetimlere devredilmesi ve idari yapımızla bağdaşmayan bölgesel yönetimlere yer verilmesi, üniter yapımızın tartışma konusu yapılmasına zemin hazırlayabileceği ihtimali gözlerden uzak tutulmamalıdır.

Kadınlar siyasette yok

Kadınlarımızın parlamentoda, siyasette kamu yönetiminde sendikalarda, yeterince temsil edilmedikleri bir gerçektir. Yasalar önünde eşit haklara sahip olan kadınlarımızın genelinin özellikle taşrada ve kırsal alanda yaşayanlarımızın bu hakları aynı derecede kullandıklarını da söylemek mümkün değildir.

Hákim sınavına eleştiri

Hákim ve savcı adaylığı sınavında mülakatın bakanlık görevlilerince yapılması, yargı bağımsızlığı ve hákim-savcı teminatı ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Hákim ve savcı adaylığı giriş sınavında, yargı bağımsızlığını gölgeleyecek, yargının siyasallaşmasına yol açacak yöntemlerden uzak durulmalı. Adalet Bakanlığı’nın belirleyici vasfı sona erdirilerek yetki HSYK’ya verilmelidir.

Dışarıdan üye sınırı

İdari görevlerden Danıştay üyeliklerine seçileceklerin sayısı hizmet gereklerine uygun olarak meslek mensubu kadro sayısının makul bir oranı ile sınırlandırılmalıdır.

Ata’ya veda

DANIŞTAY Başkanı Sumru Çörtoğlu, Danıştay’ın 140. kuruluş yıldönümü nedeniyle dün Anıtkabir’i ziyaret etti. Danıştay Başkanı sıfatıyla son kez Anıtkabir’e gelen Çörtoğlu, buradan ayrılırken kendisine sevgi gösterisinde bulunan çocuklara el salladı. Çörtoğlu, Danıştay’da düzenlenen törende de Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’la yan yana oturdu ve bir süre sohbet etti.

YAŞ kararları yargı denetimine açılsın

ÇÖRTOĞLU, AKP’nin akademisyenlere hazırlattığı Anayasa taslağını, "Metin resmi bir nitelik taşıdığı" için değerlendirmedi ancak, yürürlükteki Anayasa’yı değiştirme yetkisinin hem siyasi, hem hukuki bir nitelik taşıdığını vurguladı. Kendi Anayasa önerilerini ise şöyle sıraladı:

Cumhurbaşkanının yargı ile ilgili olan görev ve yetkilerinin gözden geçirilmesi ve yüksek mahkemelerin oluşumuna etkin katılımının sınırlandırılması.

Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemler ile Yüksek Askeri Şûra kararlarının yargı denetimine açılması.

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun oluşumu, görev ve yetkilerinin gözden geçirilmesi ve kurul kararlarının yargı denetimine tabi olması.

Uyarma ve kınama cezalarının yargı denetimi dışında tutulmasına neden olan Anayasa hükmünün kaldırılması.

Yüce Divan oluşumunun yeniden düzenlenerek, görevin (Anayasa Mahkemesi’nden alınıp) ceza ve idari yargıçlardan oluşturulacak bir kurula verilmesi.