Çocuklarda Yüksek Ateş Tehlikesi

Çocuklarda yüksek ateş ve havalenin tehlikeli olabildiğini söyleyen Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, "Yüksek ateşi düşürmek için bazı ateş düşürücüler kullanılabilir. Ancak ateşli havale genelde 5-10 saniye sürer ve doktora gelinceye kadar geçer. Ambulans çağırırken çocuğunuzu üzerini soyup ateş düşürücü fitil verebilirsiniz" dedi.

Vücut ısısı 38 derece ise çocuğun ateşli olarak kabul edildiğini belirten Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Ebru Gözer, "Çocukluk çağında ateşin en sık sebebi enfeksiyonlardır. Genellikle viral üst solunum yolu enfeksiyonları yanında özellikle küçük bebeklerde ciddi bakteriyel enfeksiyonlar ateşe neden olabilir. Bunun dışında romatizmal hastalıklar, apandis, ilaçlar, sıcak çarpması ve kanser yüksek ateşe neden olabilir. İnsanlarda vücut ısısı, hipotalamusta ısı kontrol merkezinin kontrolünde olup 37 dereceye ayarlıdır. Ateş, genel olarak enfeksiyon (viral-bakteriyel) hastalıkları, vasküler-kollagen hastalıklar ve malign hastalıklarda yükselir. Çocukluk çağında ise genellikle ateş, kısa sürede kendiliğinden iyileşebilen basit viral enfeksiyonlardan kaynaklanır. Ateşli çocukların çok az bir kısmında hayatı tehdit eden veya ileride sağlığı etkileyebilecek olan ciddi bakteriyel enfeksiyonlar söz konusudur" dedi.

Ateşin ilaçlarla büyük oranda kontrol altına alınabildiğini söyleyen Gözer, çocuklarda ateş ölçümünün en sağlıklı olarak koltuk altı, rektal, kulak ve ağız yoluyla yapılabileceğini ifade etti. Gözer, "Koltuk altı vücut ısısının normal değeri 36,5-37 dercedir. Bunun için civalı ve dijital termometreler kullanılmakta olup, rektal ve kulaktan ölçüm için özel yapılmış aletler kullanılmaktadır. Evde çocukların ateşinin ölçümünde en güvenli yöntem koltuk altı ölçümüdür. Bunun için termometrenın metal uç kısmı 3 dakika süreyle koltuk altında tutulur. Ölçülen değer 37,5 C üzerinde ise ateş olarak kabul edilir. Buna karşı vücut ısısını en iyi yansıtan yöntem rektal ölçümdür, ancak ölçüm tekniği açısından ciddi zararlar verebilir ve güvenli değildir. Bebeğinizin ateşi olduğunu fark ettiğinizde mutlaka hemen bir dijital termometre ile koltuk altından ölçün, eğer 38 derece olduysa hemen doktorunuza başvurun. Eğer bebeğiniz 6 ayın üstündeyse ateşi 37,4 ile 38 derece arasındaysa antipiretik vererek ateşini 1-2 saat evde takip edebilirsiniz, ancak hasta görünüyorsa ve diğer hastalık belirtileri varsa mutlaka hemen doktorunuza başvurmalısınız. Evde mutlaka ateş düşürücü fitil veya şurup bulundurmalısınız. İlacı seçerken mutlaka doktora başvurun. Ateşi hızlı düşüren diğer bazı ilaçların ve aspirinin tehlikeli yan etkileri olabilir ve bebeğinize zarar verebilir. Ateşli havale (febril konvülsiyon) 1 ile 6 yaş arasındaki çocuklarda ateş yükselirken görülür. Genellikle kısa yaklaşık 5-10 saniye sürer. Böyle bir durumda serin kanlılığınızı kaybetmeyin, eşiniz doktorunuzu ararken veya ambulans çağırırken siz de bebeğin üzerini soyup ateş düşürücü fitil verebilirsiniz. Ayrıca hava yolunun açık olduğunu ve soluk alıp verdiğini kontrol edin. Hemen en yakın çocuk doktorunun olduğu bir hastaneye gitmelisiniz. Çocuğu çok soğuk suya sokmak, ayıltmak için sarsmak veya tokatlamak kesinlikle yapılmamalıdır" diye konuştu.

Havalenin çocukta yol açacağı hasarların direkt olarak havalenin sebebine bağlı olduğunu dile getiren Gözer, "Eğer 6 ay-6 yaş arasında gördüğümüz basit ateşli havale ise genellikle tehlikesizdir ve hiçbir hasar bırakmaz. Bu çocuklara ileri tetkik ve tedavi de yapmak gerekmez. Ancak havale ciddi bir enfeksiyona özellikle de menenjit veya ensefalite bağlıysa, daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu gibi durumlar çocukluk çağı basit ateşli havalesi grubuna girmez ve mutlaka yatırılarak tedavileri gereklidir. Bu gibi durumlarda eğer çocuk üst üste havale geçirirse beyin oksijensiz kalabilir ve zarar görebilir. Basit ateşli havaleler genellikle kısa sürelidir, 5-10 dakika sürer ve genelde doktora gelmeden yolda biter. Bu durumda anne- baba çocuğun solunum yolunu açık tutmalı ve sekresyonların veya dilin solunumu kapamadığına dikkat etmelidir. Ateşi düşürmek için de çocuğun üzeri soyularak vücuduna ıslak havlu sarılabilir. Çocukluk döneminde basit havale geçirme sıklığı yüzde 4-5 arasındadır. Havale geçiren çocukların yüzde 25'inde ailede de aynı durum öyküsü vardır. Genellikle bir kez basit ateşli havale geçiren çocuklarda tekrarlama riski olsa da şart değildir" şeklinde bilgi verdi.

(MEA-MŞ-ÖZ-Y)