Çocuklar, Yaşlılar İçin Robotik Giysi Tasarladı

Yıldız Aktaş - Ankara'da ortaokul öğrencileri, yaşlıların yaşam kalitesini artırmak için özel robotik giysi tasarladı.

Altındağ'da Polis Amca Ortaokulu'nda yaşları 11 ile 15 arasında değişen 8 öğrenci, Fen ve Teknoloji Öğretmeni İsmail Dönmez ile Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni Seraceddin Gürbüz koordinasyonunda, yaşlılara güç kazandırarak işlerini kolaylaştırmak, öz bakım becerilerini geliştirmek, randevularını, egzersizlerini ve ilaç içme gibi günlük aktivitelerini hatırlatmak ve yaşam kalitelerini artırmak için robot giysi tasarladı.

Elbiselerin üzerine bir dış iskelet gibi giyilebilecek şekilde tasarlanan robot giysi, 8 motor ve 16 algılayıcıyla çalışıyor. Giysideki 8 motor, diz, dirsek gibi ana eklem noktalarında bulunuyor. Bunlar, yaşlıların dirseklerini ve bellerini hareket ettirdiğinde eklemlere ek kuvvet sağlıyor. Robot giysinin üzerinde, tablet, sesli komut sistemi, telefon, bluetooth da yer alıyor.

Projeye ilişkin AA muhabirine bilgi veren Polis Amca Ortaokulu Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni Gürbüz, Türkiye'de yaşlıların yaşam kalitesinin düşük olduğunu buna çözüm üretmek için yaptıkları araştırmada, Japonlar'ın 2008 yılında yaşlılara destek için robotik bir giysi ürettiği gördüklerini anlattı.

Bu robottan esinlenerek, yaşlıların gücünü artırmaya yönelik olarak öğrencilerin bir robot tasarladıklarını belirten Gürbüz, dış bir iskelet şeklinde giyilen robotun kişinin eklem yerlerine sabitlendiğini ve üzerinde bulunan 8 motorun eklemlere destek sağladığını ifade etti.

Robotun yaşlıların eklem hareketleriyle gücünü artıracağına dikkati çeken Gürbüz, "8 motor, 16 algılayıcı, NXT denilen beyin, tablet ve bluetooth ile çalışıyor. Eklem yerlerindeki motorlar, NXT'den gelen algılayıcıyla kontrol edilebiliyor. Var olan enerjisini kontrol edilebilir şekilde 10 katına kadar çıkarabiliyor. Çünkü dişli mekanizmaları ona göre ayarlanmış" dedi.

Robotun üzerinde bulanan tabletin, randevu hatırlatıcı, ilaç hatırlatıcı işlevi gördüğünü anlatan Gürbüz, içerisine doktorunun verdiği egzersiz programının atılmasıyla da yaşlılara egzersizlerini yaptırabileceğini söyledi.

Yaşlıların giysi üzerindeki bluetooth ile sesli komutlarla yakınlarını arayabilecekleri dile getiren Gürbüz, tasarlanan robotun sesli kitap okuma özelliğinin de bulunduğunu kaydetti.

-İlham verici ödül oldu-

Japonyada üretilen prototipin 25 kilo olduğu için yaşlılar tarafından kullanılamadığını belirten Gürbüz, Japonların robotta çelik kullandığını kendilerinin ise hazırladıkları projede titanyum kullanılarak robotu hafif hale getirmeye çalıştıkların söyledi.

Projelerinin "Bilim Kahramanları" yarışmasında "İlham Verici Takım Ödülü" aldığını kaydeden Gürbüz, projeyi geliştirmek için Ostim Vakfı ile görüştüklerini onların da bunu endüstriyel olarak farklı bir yere götürebilmek için kendilerine yardımcı olabileceklerini söylediklerini ifade etti.

-ARGE projesine dönüştürülmesi için çalışılacak-

Projenin girişimcilerle buluşması için Ankara Üniversitesi Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (YAŞAM) Müdürü Prof. Dr. Emine Özmete de okul yöneticileri ve öğrenciler ile OSTİM Vakfı, Türkiye Girişim ve Gelişim Teknolojileri Derneği yöneticilerini Ankara Üniversitesi'nde düzenlenen toplantıda bir araya getirdi.

OSTİM Vakfı Genel Sekreteri Gülnaz Karaosmanoğlu da çocukların proje geliştirme yönteminin öğrenmelerinin çok önemli olduğunu ifade ederek, çocukları desteklemek adına bunu firmalarına sunacaklarını ve devam ettirmeye çalışacaklarını belirtti.

Türkiye Girişim ve Gelişim Teknolojileri Derneği Başkanı İffet Kaya Erçil ise bunun bir Ar-Ge projesi haline dönüştürülmesi için çalışacaklarını belirterek, prototip hazırlanırken OSTİM merkezin buna destek olacağını dile getirdi.

Bu tasarımın prototipin yapılabilmesi için mühendislik çalışmasının yapılması gerektiğini ifade eden Erçil, bu projeden çok yararlı bir ürün ortaya çıkabileceğini söyledi.

-Yaşlı bakımı için bilişim teknolojilerini ihtiyaç var-

YAŞAM Müdürü Prof. Dr. Özmete ise Türkiye'de en son verilere göre 60 yaşındakiler de dahil edildiğinde yaklaşık 8 milyon yaşlı bulunduğunu belirterek, bu nüfusun giderek arttığına dikkati çekti.

Evde yaşlıların bakımıyla ilgili Avrupa ülkelerin büyük sıkıntı yaşadığını, Norveç'in Türkiye'den iş gücü transfer etmek istediğini hatırlatan Özmete, Avrupa'nın yaşlılarına evde bakacak kimse bulamadığını, Türkiye'de ise aile bağlarının güçlü olması nedeniyle yaşlıların çoğunlukla evlerinde bakıldığını söyledi.

Ailelerin bu kapsamda desteklenmesi gerektiğini, yalnız yaşayan yaşlılar için de yeni bir sisteme ihtiyaç duyulduğunu aktaran Özmete, gelecekte yaşlı bakımı ihtiyaçlarının karşılanması için bilişim teknolojilerinin mutlaka işin içinde olması gerektiğini belirterek, "Geleceğin yapılandırılması için bu tür fikirlere ihtiyaç var. Bu proje geleceğin ürünü. Yaşlıların ve evde yalnız yaşayanların nüfusu giderek artıyor. Bunun için evde bakımda yenilikçi çözümlere ihtiyaç var. Türkiye'de de bu fikirler mutlaka geliştirilmeli. Bu tip ürünlere hem Türkiye hem Avrupada çok ihtiyaç var" diye konuştu.

Yayıncı: Selçuk Aval - ANKARA