"Çingene Kızı, İhramda Yaşatılacak"

Tuğba Özgür Durmaz - Antik Roma şehri Zeugma'dan çıkarılan ve "Çingene Kızı" olarak adlandırılan mozaik, özellikle Doğu Anadolu'da kadınların yıllarca giydiği ancak unutulmaya yüz tutan ihram üzerine dokunarak, tasarım yoluyla yaşatılmaya çalışılıyor.

Ustaların bir bir yaşamını yitirmesi, yeni ustaların yetişmemesi ve giyim kültürünün değişmesi gibi nedenlerle yok olmayla karşı karşıya olan ihram, şimdi farklı şekillerde gündelik hayatta tutuluyor.

Şanlıurfa Birecik Halk Eğitim Merkezi Usta Öğreticisi Meryem Helvacı, birkaç yıl önce katıldığı bir yarışmada, yaratıcı sanat dalında, 100 yıllık ihram üzerine işlediği Çingene Kızı'yla ikincilik ödülü almasının ardından harekete geçti.

Geleneği, tarih ve tasarımla buluşturan Helvacı, Çingen Kızı mozaiğini ihramın, masa örtülerinin üzerine işlemeye başladı. Çingene Kız'lı ihramları tablo haline getiren Helvacı'nın el emeği ürünleri, büyükelçilere, yabancı bürokratlara ve iş adamlarına hediye edildi.

-"İhram tuvalimiz, iplikler yağlı boyamız"-

Helvacı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihi figürlerle Anadolu geleneklerini birleştirmeyi amaçladıklarını söyledi.

Özellikle Şanlıurfa, Bayburt, Erzurum gibi doğudaki illerde, bir zamanlar kadınların vazgeçilmezi ihramın, kare şeklinde, dikişsiz ve pamuklu kumaştan imal edildiğini anımsatan Helvacı, halk eğitim merkezindeki kursiyerlerden, anneannelerinin, babaannelerinin sandıklarındaki ihramları gün yüzüne çıkarmalarını ve farklı bir tasarımla değerlendirmelerini istediklerini dile getirdi.

En çok, ihram üzerine işlenen Çingene Kızı motifli tabloların ilgi gördüğünü vurgulayan Helvacı, "Binlerce lira teklif edilmesine rağmen 100 yıllık ihram üzerine işlediğimiz ilk tabloyu satmaya gönlümüz el vermedi. Tabloyu katıldığımız sergi ve fuarlarda öne çıkarıyoruz" dedi.

Çingene Kızı deseni dışında, ihrama çeşitli motifleri nakşedebildiklerini, masa örtüsü, oda takımı, elbise haline getirdiklerini anlatan Helvacı, ihramı tuval, iplikleri de yağlı boya olarak gördüklerini belirtti.

Helvacı, yapımı durma tehlikesiyle karşı karşıya olan ihramı, sanat eserine dönüştürerek, gelecek nesillerin de tanımasını hedeflediklerini vurguladı.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin de Erzurumlu kadınların ihram üzerine yaptıkları tasarımları kişisel Twitter hesabından paylaşmış ve "muhteşem" olarak nitelemişti.

Yayıncı: Tolga Özgenç - ANKARA