Çayeli Bakır Önünde Eylem

Rize'nin Çayeli ilçesine bağlı Madenli beldesinde mahalle sakinleri, maden işletme sahasında patlatılan dinamitlerin evlerinin duvarlarında çatlaklar oluşturduğu iddiasıyla Çayeli Bakır İşletmeleri'ni protesto etti. Firma ise üniversiteler tarafından hasarların heyelanlardan kaynaklandığının tespit edildiğini bildirdi.

Bölgede yapılan patlatmalar sonucu evlerinde hasar ve toprak kayması meydana geldiğini iddia eden bir grup vatandaş, yaklaşık 200 metre yürüdükten sonra Çayeli Bakır İşletme sahasına gelerek yetkililerle görüşmek istedi. Görevliler, bayram tatili nedeniyle madende yetkili olmadığını belirtti. Grup adına açıklama yapan Ebazer Tüylüoğlu, günde en az üç kez dinamit patlatıldığını, mahallenin altının boşaltıldığını, evlerde ve arazilerde maddi hasarların meydana geldiğini, çatlaklar oluştuğunu ve evlerin oturulamaz hale geldiğini öne sürdü. Günlük 200 ton cevherin yurt dışına taşımasını yapan bir firmanın kendilerini dinlemediğini ifade eden Tüylüoğlu, "Bu olay 20 yıldır devam ediyor. Mahalle sakinlerinin feryadını kimse duymuyor. Maalesef kurbanda kaçan bir öküzün peşine bile onlarca kamera giderken burada malından, mülkünden, arazisinden, rızkından heba olmuş halka destek verilmiyor" dedi.

Grup basın açıklamasının ardından sessizce dağıldı.

BAKIR İŞLETMELERİ: "HASARLAR HEYELANLARDAN KAYNAKLANIYOR"

Çayeli Bakır İşletmeleri'nden yapılan açıklamada ise, Madenli halkının karşılaştıkları sıkıntılar nedeniyle üzüntü duyulduğu anca heyelanlardan kaynaklandığı üniversiteler tarafından tespit edilen bu hasarlardan tümüyle firmalarının sorumlu tutulmasının kabul edilemez olduğu kaydedildi. Üniversitelerin tavsiyeleri doğrultusunda sorumlu şekilde hareket edildiği belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Hasarların heyelandan ya da operasyonlarımızdan kaynaklandığına bakılmaksızın, üniversitelerin belirlediği sınırlar içinde bulunan 60 binayı kapsayan bir yeniden yerleşim projesi uygulanmaya başlanmıştır. 20 milyon doları aşkın bir bütçeyle uluslararası standartlara uygun yürütülen bir proje kapsamında şimdiye kadar 40'a yakın ailenin başka yerlere taşınmalarına firmamızca destek verilmiş, onlarca yeni aileye benzer destek verilmesi taahhüt edilmiştir."

Çayeli Bakır İşletmeleri olarak hasarların nedenini araştırmak üzere Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi'nin oluşturduğu bir bilim heyeti tarafından konu hakkında kapsamlı araştırma yapıldığı vurgulanan açıklamada, "Üç üniversitenin hazırladığı ortak rapor evlerdeki hasarların Doğu Karadeniz'de sıklıkla rastlanan heyelanlardan kaynaklandığını ortaya koymuştur. Yöredeki aşırı yağışların, dik yamaçlardaki zayıf yüzey katmanlarının kaymasına yol açtığı belirtilen raporda, kontrolsüz yapılaşma, ruhsatsız zayıf binaların ve çay tarımının da heyelanı hızlandırdığına vurgu yapılmıştır. Resmi kayıtlar çerçevesinde hazırlanan rapor, henüz Çayeli Bakır faaliyetlerine başlamadan önce de aynı lokasyonda heyelanların meydana geldiğini ve evlerde hasarlar oluştuğunu ortaya koymaktadır. Araştırma, 2002 yılındaki madencilik faaliyetlerimizin de sınırları belirlenmiş bir bölgede zemin hareketlerini arttırdığını tespit etmiştir. Üniversiteler tarafından sınırları çizilen bu bölgedeki evlerin bazıları henüz firmamız kurulmadan önce meydana gelen hasarlar nedeniyle zaten terk edildiği bilinmektedir. Bu durumdan, Çayeli Bakır henüz kurulmadan önce dahi evlerde heyelandan kaynaklanan hasarlar olduğu anlaşılmıştır. Söz konusu protestoyla gündeme getirilen evler, üniversitelerin belirlediği sınırların dışında bulunmaktadır. Komşularımızın karşılaştıkları sıkıntılar nedeniyle üzüntü duymaktayız. Ancak, heyelanlardan kaynaklandığı üniversiteler tarafından tespit edilen bu hasarlardan firmamızın sorumlu tutulması, tarafımızca kabul edilmemektedir. Firmamız, üniversitelerce sınırları belirlenen alanda gerekli bütün çalışmaları yapmak için büyük gayret göstermektedir. Buna karşın, yörede yaygın olan heyelanlardan kaynaklanan bütün hasarların firmamıza mal edilmesinin adil olmadığını bilgilerinize sunmak isteriz." - RİZE