Bursa Kent Konseyi'nde gündem İpekçilik

Bursa Kent Konseyi Tarihi Kültürel Miras Çalışma Grubu tarafından düzenlenen "İpekçilik ve İpek Böceği" konulu panelde uzmanlar tarafından 1500 senedir bu topraklarla özdeşleşen ipeğin tarihsel süreci ve yeniden canlandırılması adına yapılan çalışmalar konuşuldu.

Bursa Kent Konseyi Tarihi Kültürel Miras Çalışma Grubu, Koza Salonu'nda "İpekçilik ve İpek Böceği" konulu panel düzenledi. Bursa Kent Konseyi Genel Sekreteri Murat Başlar ve Bursa Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Mehmet Necati Şahin'in katıldığı toplantıda Tarihi Kültürel Miras Çalışma Grubu Temsilcisi Kimya Mühendisi Yusuf Kenan Yetişen, şehrin tarihi ve kültürel mirasını yeni nesillere aktarmak amacıyla çalıştıklarını söyledi. Bursa'nın önemli bir değeri olan ipek kültürünü de tüm yönüyle ele aldıklarını belirten Yetişen, teknolojinin hızla gelişimi ve insanların değişen ihtiyaçları neticesinde unutulmaya yüz tutmuş ipekçiliği tekrar hatırlatılması gerektiğini ifade eden Yetişen, kendisinin ve akrabalarının da ipekçilikle bir dönem uğraştığını dile getirerek hatıralarını paylaştı. Yetişen, çalışmalarına katkı sunan Büyükşehir Belediyesi, Bursa Kent Konseyi ve Kozabirlik kurumlarına teşekkür etti. İpekçiliğin Uzak Doğu'dan Anadolu'ya geliş serüvenini anlatan Yetişen, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından ülkelerin ellerinde kalan kimyasalları tüketmek istemesiyle farklı ipek çeşitlerinin türediğini, ipek ipliğine karşı kara propaganda yapıldığını anlatarak ipekçiliğin düşüşe geçme süreci hakkında bilgi verdi. Bursa'nın kestane üretimi azalmasına karşın kestane şekerinde hala marka olduğunu ve akla gelen tek şehir olduğunu dile getiren Yetişen, "1500 senedir bu memlekette ipekböcekçiliği yapılıyor. Koza çıkmadığı için ipekçilikten vazgeçemeyiz. Kestane şekerinden, şeftaliden, İskender dönerinden vazgeçmediğimiz gibi ipekçilikten de vazgeçemeyiz. Günün şartlarına göre ayak uydurmalıyız. Global dünyada ürünün onun bunun olması önemli değil. Yeter ki Bursa ipeği algısı sürekli devam etsin. Yeni teknoloji gelişmeler benimsenmeli, altyapı kaybedilmemeli, nano teknoloji kullanılarak ürünler üretilmeli, hediyelik ipek hediyeler inovatif çalışmalar yapılmalı, yaşayan bir müze oluşturulmalı" dedi.

"İpekböcekçiliği yetiştiriciliği teşvik edilmeli"

Kozabirlik Genel Müdürü Aysel Akbaba, Kozabirlik faaliyetleri hakkında katılımcılara bilgi verdi. İpekböceği kozası üreticilerinin ürünlerini daha iyi şartlarda değerlendirmek, müşterek menfaatlerini korumak ve çalışmalarını koordine etmek amacıyla 1940'ta Kozabirlik'in kurulduğunu anlatan Aysel Akbaba, ihtiyaç duyulan ipekböceği tohumlarının tamamının birlik tarafından üretildiğini, Türkiye'nin dünyada kendi ipekböceği tohumunu üretebilen birkaç ülkeden biri olduğunu hatırlattı. Tohumların üreticilere ücretsiz olarak dağıtıldığını söyleyen Akbaba, üreticilere her sene 40-50 bin dut fidanının da ücretsiz dağıtıldığını aktardı. 2016'da 42 şehir, 155 ilçe, 459 köyde 2000 aileyle yaş koza üretimi yapıldığını anlatan Akbaba, "Ülkemizin senelik yaş koza üretim ortalaması 130 ton civarındadır. Son dönemde ekolojik ve doğal ürünlere olan talep artmaktadır. Ülkemizde organik tarımın gelişmesiyle organik üretimin yapıldığı sahalarda alternatif ürün olarak ipekböcekçiliği yetiştiriciliği de teşvik edilmelidir. 1 dönüme dikilecek 250 dut fidanıyla 4-5 kutu ipekböceği beslenerek 200-250 kilo koza elde edilebilir. 40 günlük sürecin sonunda üreticiler 6750 ile 9000 TL arasında gelir elde edebilir. Ülkemizde senelik ortalama 100 ton ipek ipliği kullanılmaktadır. Yaklaşık yüzde 15'lik kısmı ülkemizde üretilen kozalardan karşılanmaktadır. Yaş kozadan ipekli ürünlere kadar olan üretim safhalarında ürün, 14 kat katma değer kazanmaktadır" dedi.
İpekböcekçiliği konusunda eğitimlerde verdiklerini aktaran Akbaba, üretim sırasında karşılaşılan sıkıntılar, avantajları hakkında da bilgi verdi.

"Yüzde 100 Bursa ipeği ameliyat ipliği üretimi başladı"

Büyükşehir Belediyesi Kültür Turizm Dairesi Başkanlığı'ndan Serkan Teke, 2014'ten itibaren ilçelerdeki yatırımların Büyükşehir'e bağlandığını, bütçenin yüzde 20'sini kırsala yatırım yapmakla mükellef tutulduğunu hatırlattı. Kültür Turizm Dairesi Başkanlığı'nın da şehir belleği içerisindeki unsuru yaşatmak adına araştırmalar yaptığını belirten Teke, 2015'te 'Bursa ipeği yeniden hayat bulacak' projesinin başlatıldığını anlattı. Proje hakkında bilgi veren Teke, 'Bursa ipeği' markasının coğrafi işareti için Türk Patent Enstitüsü'ne başvuru yaptıklarını söyledi. Eğitim ve araştırma alanında çalışmalar yaptıklarını ifade eden Teke, "'Bursa ipeği' markasının coğrafi işaretli olarak tescillendiğinde artık Çin'den, Brezilya'dan gelen ipekler Bursa ipeği olarak satılamayacak. Bursa ipeğinin özellikleri araştırılarak tescillenecek. Yapılan kontroller sonucunda gerekli yaptırımlar sonucunda pazarlanacak. Öte yandan cerrahi müdahalelerden sonra yapılan dikişlerde kendini absorbe ettiği için ipek kullanılır. Vücut bunu kendi kendine emebiliyor. Yaptığımız çalışmalarla yüzde 100 Bursa ipeği ameliyat ipliği üretimi başladı. Yani ipek anti bakteriyel bir üründür. Bunun da tescillenmesi adına adımlar attık. İpekhane markasıyla ürettiğimiz ürünleri Bursa ve dünya pazarına sunmak istiyoruz" dedi.