Yüksek Performanslı Hesaplama Laboratuvarı Ar-Ge çalışmalarında katkı sağlıyor

Bursa Teknik Üniversitesinde (BTÜ) kurulan Yüksek Performanslı Hesaplama Laboratuvarı, sanayiciler ve akademisyenlerin yapay zeka, derin öğrenme ile makine öğrenmesi konularında yürüttüğü Ar-Ge faaliyetlerinde yüksek hesaplama gerektiren işlemleri kısa sürede yapabilme olanağı sunuyor.

BTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü bünyesinde 1 milyon lira yatırımla kurulan Yüksek Performanslı Hesaplama Laboratuvar'da bilgisayar ve elektik-elektronik mühendisliği bölümlerinin yapay zeka ve derin öğrenme uygulamaları için Compute Birleşik Cihaz Mimarisi (CUDA), Python, Tensorflow, Keras Pytorch, R, OpenMPI yazılımlarının yanı sıra makine mühendisliği alanında Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği (CFD) hesaplamaları için Ansys, Fluent ve MATLAB ile biyoinformatik ve moleküler biyoloji alanlarına yönelik yazılımlar bulunuyor.

Haftanın her günü 24 saat uzaktan erişilebilme imkanına sahip laboratuvardan akademisyenlerin yanı sıra ilaç sanayisinden makine imalatına kadar pek çok alanda faaliyet gösteren özel sektör firmaları da yararlanabiliyor.

Yüksek hesaplama gerektiren her alandaki işlemleri kısa sürede yapabilme olanağı sunan Yüksek Performanslı Hesaplama Laboratuvarı'nı kullanmak isteyenler, http://ceng.btu.edu.tr/hpclab sitesinden başvuru formu doldurularak bu imkandan faydalanıyor.

Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Turgay Tugay Bilgin, AA muhabirine 2021 yılının başında cihazın üniversiteye kazandırıldığını söyledi.

Hesaplaması çok uzun süren, çok fazla işlem gerektiren, yapay zeka ve derin öğrenme gibi işlemleri de cihaz üzerinde yaptıklarını belirten Bilgin, şöyle konuştu:

"Bursa'nın ihtiyacı ve akademik çalışmaları destekleme vesilesiyle bir laboratuvar kurduk. Bu laboratuvar üniversitemizdeki bilgisayar, elektronik, makine mühendisliği alanlarına ve diğer branşlara hizmet veriyor. Aynı zamanda çevre illerdeki üniversitelere de hizmet vermekte ve Bursa sanayisine de hizmet verir durumdadır şu anda. Bu laboratuvar daha çok günümüzde çok popüler olan yapay zeka, derin öğrenme, makine öğrenmesi gibi sistemleri oluştururken bunların eğitilmesi için gereken işlem ihtiyacını karşılıyor. Bu alanlarda çalışan hem akademisyen hem de özel sektör firmalarının işlem sürelerini kısaltmaya yönelik bir sistem. Bizim bu yüksek performanslı hesaplama sistemimiz işlemci ağırlıklı değil daha çok ekran kartı ağırlıklı çünkü ekran kartlarının işlemcileri daha özelleşmiş bir yapıda olduğu için özellikle yapay zeka, derin öğrenme, kriptoloji gibi algoritmaları çalıştırmada çok daha üstün performans gösterebiliyor."

Bilgin, üniversitelerindeki bilgisayar donanımının en yeni teknolojiye sahip olduğunu aktararak, biri kendilerinde olan söz konusu sistemin Türkiye'de çok az bulunduğunu kaydetti.

Laboratuvar ve sistemin Güney Marmara'daki tüm illere ve üniversitelere hizmet verebilecek durumda olduğunu dile getiren Bilgin, "Bu sistem uzaktan çalışılan bir sistem. Sistemin başına kimse oturmuyor, bulunduğu oda sadece bu cihaz için. Bu cihazın belli bir ortam koşullarına ihtiyacı var. Ortam sıcaklığının 19 derecenin üzerine çıkmaması gerekiyor. Cihaz, 7 gün 24 saat çalışıyor, kullanıcılar buna uzaktan bağlanıyorlar. Verilerini ağ üzerinden gönderiyorlar, işlemler burada yapılıyor sonrasında elde edilen sonuç ağ üzerinden kendilerine ulaştırılıyor." değerlendirmesinde bulundu.

"Laboratuvar Türkiye'de sayılı yerlerden bir tanesi"

Bilgisayar Mühendisliği Dr. Öğr. Üyesi Volkan Altuntaş ise sistemde 8 NVIDIA RTX 3090 ekran kartı, 1 NVIDIA RTX 2060 ekran kartı ve Intel Xeon çift işlemcilerin bulunduğunu, toplam gücünün 85888 CUDA çekirdeği, 198 gigabayt (GB) ekran kartı belleği, 832 gigabayt (GB) sistem belleği, 100 terabayt (TB) depolama kapasitesi ve 50'den fazla yazılım ve bunlara ait kütüphanelerinin mevcut olduğunu aktardı.

Derin öğrenmenin tüm sektörler için önemli olduğuna değinen Altuntaş, şöyle devam etti:

"Derin öğrenme, ilaçtan makine imalatına ya da bir hava tahmininden yeni tip koronavirüs (Kovid-19) çalışmalarına kadar kullanılan bir alan. Bu çalışmalarda derin öğrenmeyi kullanabilmek için bu tarz bir altyapı yatırımına sahip olmak gerekiyor. Bulunduğumuz laboratuvar Türkiye'de sayılı yerlerden bir tanesi. Aklınıza gelebilecek her yerde hesaplama ve veri tahmini çıkarımı yapmak için kullanılan bir laboratuvarımız. Laboratuvar izole bir halde ve kurum içinde dahi ağ haricinde güvenli tutulan bir oda. Kurum içindeki ağdan bile belli güvenlik prosedürlerini aşmadan ulaşamıyorsunuz."