Betam: Cari Açık Veren Türkiye'de Tasarrufunun Düşmesi Endişe Verici

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (Betam), cari açık veren Türkiye'de hane halkı tasarruflarındaki düşüşlerin "endişe verici" olduğu uyarısı yaptı.

Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Yard. Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Görevlisi Melike Kökkızıl tarafından hazırlanan, "Kapsayıcı büyümenin karşılığı: Düşen hanehalki tasarruf oranı" başlıklı araştırma notunda HBA verileri ile hane halkı tasarrufları bağlantısı incelendi.

Araştırma notuna göre, hane halkı tasarrufları 2003-2014 döneminde yüzde 13.7'den yüzde 6.8'e düştü. Tasarruflarda görülen bu düşüş neredeyse toplumun tüm gelir dilimlerinde görüldü.

Hane halkı tasarruflarındaki gerilemelerin dayanıklı tüketim mallarına yönelik harcamalardaki artıştan kaynaklandığına vurgu yapılan Betam notunda, verilerin dayanıklı tüketimin hane gelirindeki ortalama payının 2005 yılında yüzde 10.8'den 2014'te yüzde 14.6'ya yükseldiğini ortaya koyduğuna dikkat çekildi.

Nota göre, bu harcamaların üçte ikisinden fazlasını ikinci el otomobil, yeni otomobil ve mobilya harcamaları oluşturuyor. İkinci el otomobilin dayanıklı tüketim harcamasının içerisindeki payı 2005'te yüzde 6.6 iken 2014'te yüzde 38.4'e çıkıyor. Bu üç harcama grubuna odaklanarak yapılan ayrıntılı harcama dökümleri genelde artışın her bir hanenin yaptığı harcamanın artmasından ziyade daha çok sayıda hanenin bu harcamaları yapabilir hale gelmesinden kaynaklanıyor.

Bu durum kapsayıcı büyümenin bir göstergesi olmakla birlikte gelir artışına rağmen tasarruflardaki düşüşün de bir nedenidir. Kapsayıcı büyümenin bir göstergesi olması açısından dayanıklı tüketim mallarının yaygınlaşması sevindirici olmakla birlikte kronik olarak cari açık veren bir ekonomisi olan Türkiye'nin hane halkı tasarruflarının düşmüş olması endişe vericidir. - İstanbul