Avusturya Toz Duman

AVUSTURYA'da hükümet ortağı aşırı sağ Özgürlükler Partisi (FPÖ) Lideri Heinz Christian Strache'nin İbiza'da sözde milyarder bir Rus kadınla gizli çekilmiş video görüntüleri ülkeyi derin krizin içine sürükledi. Skandalın boyutlarını anlamaya çalışan Avusturya kamuoyu, arka arkaya gelen yeni gelişmeleri büyük bir şaşkınlıkla izliyor. Başbakan Sebastian Kurz, başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı sarayı arasında mekik dokuyor. Oysa Avusturya'da muhafazakar Halk Partisi (ÖVP) ile aşırı sağ FPÖ hükümeti daha düne kadar çok istikrarlı görünüyordu. Skandaldan iki gün önce hükümetin hazırladığı 'ilkokullarda başörtü yasağı' meclisten geçti. Bu çok istikrarlı görünen hükümet skandalla bir anda bozuldu. Başbakan Kurz, ortağı FPÖ'lü İçişleri Bakanı Herbert Kickl'in görevden azledilmesini Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen sunacağını açıkladı.

Gerekçesi; Bir Eçişleri Bakanı, yolsuzluk ve yasa dışı bağış şüphesi altındaki partisine karşı objektif soruşturma yürütemez. FPÖ de buna karşılık bakanlarını hükümetten çekme kararı aldı.

BAŞBAKAN KALACAK MI?

Video skandalıyla başlayan hükümet krizi şimdi devlet krizine dönüşme yolunda. Avusturya eylül ayında erken seçime gidecek. Kurz, FPÖ'den boşalan bakanlıklara uzman kişiler atama yoluyla seçimlere kadar başbakan kalmak istiyor. Hedefi, erken seçime başbakan avantajıyla girmek. Ama FPÖ'nün hükümetten çekilmesiyle Kurz'un başbakan kalacağı şüpheli. FPÖ ve anamuhalefet partisi Sosyal Demokratlar (SPÖ) güvensizlik oyu verirse, Kurz düşecek. Böylece Avusturya'da ilk kez bir başbakan güvensizlik oylarıyla düşürülmüş olacak. Pazartesi günü meclisin özel bir oturumla güvenoyunu tartışması bekleniyor. Kurz güvenoyu alamazsa, seçimlere başbakan avantajıyla giremeyecek. Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen yeni birini başbakan atayacak.

İNTİKAMA DÖNÜŞÜR MÜ?

Erken seçim kararı alınan Avusturya'da siyasi partiler bir hata yapmamak için çok temkinli hareket ediyor. Başbakan Kurz, skandal ortaya çıkar çıkmaz, hemen İçişleri Bakanı'nı görevden almayıp, kendisinin çekilmesini bekledi. Bakan istifa etmeyincede görevden alınmasına karar verdi. Hükümetten ayrılan FPÖ'nün, Kurz'a güvenoyu vermesi beklenmiyor. Ama FPÖ, oy kaygısıyla hükümeti düşüren taraf olmak istemiyor. Yeni FPÖ Lideri Norbert Hofer, "Bizim böyle bir planımız yok. Önce başka partiler güvenoylamasını meclise getirsin. Biz ona göre karar veririz" dedi. FPÖ, anamuhalefet partisi Sosyal Demokratların (SPÖ) güvenoylamasını meclise getirmesini istiyor. Ama SPÖ de 'hükümeti düşürmek için aşırı sağla iş birliği yaptı' görünümü vermek istemiyor. Krizi çözme rolü Cumhurbaşkanı Van der Bellen'de. Bellen'in siyasi partileri hangi çözüme ikna edebileceği en çok merak konusu.

ARKASINDA KİM VAR?

Avusturya'da siyaset krizi çözme yolları ararken, kamuoyu, "Skandal videonun arkasında kim var?" sorusunu tartışıyor. Avusturya basınına göre FPÖ içinde bir kesim, videonun arkasında İsrail gizli servisi Mossad'tan şüpheleniyor. Ancak Başbakan Kurz, video görüntülerinin arkasında bir dış istihbarat servisi olabileceğine ihtimal vermiyor. Videoda FPÖ Lideri Strache, Avusturyalı üst düzey politikacılar hakkında kimin eşcinsel olduğu, kimin kokain çektiği ve nereden aldığı üzerine konuşuyor. Gazete haberlerine göre Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) eski lideri ve eski Başbakan Christian Kern kendisine yönelik iftiralar nedeniyle Strache'ye dava açmaya hazırlanıyor. Strache, kamera görüntülerinde Avusturya'nın en büyük iş dünyasının partisine doğrudan ve dolaylı yüksek miktarda bağışlar yaptığını anlatıyor. Bu iş insanlarının başında Avrupa'nın emlak zengini ve Galeria Karstadt Kaufhof alışveriş merkezinin büyük ortağı Rene Benko, silah üreticisi Gaston Glock ve multi milyarder Heidi Goess Horten geliyor. Hepsi de bağışları yalanladı. Onlar da Strache'ye karşı hukuki adımları inceliyor.

KARISI BABAEVİNE GİTTİ

Video skandalı sadece hükümet krizini değil, Strache için bir aile krizini de birlikte getirdi. Strache, skandal nedeniyle istifa açıklamasında 2.5 yıl önce evlendiği ve bir çocukları olan karısı Phillippa Strache'den özür dilemişti. Alkolün de etkisiyle karısını yaraladığını söyleyen Strache, "Seni düş kırıklığına uğrattığımı ve yaraladığımı biliyorum. Beni affetmeni diliyorum. Çok üzgünüm" demişti. Strache'den 20 yaş genç olan televizyon sunucusu karısı Philippa Strache olayın ortaya çıkması üzerine 5 aylık oğlunu da alarak babaevine taşındı. Philippa Strache, "Şimdi oğlum ve kendim için güçlü durmam lazım. Oğlum bana sonsuz güç veriyor" dedi. Kocası için ise, "Hata yaptığını kabul edip, acı sonucuna katlanmak zorunda" diye konuştu. Strache ise sosyal medya hesabından atağa geçerek, "Suçsuzluğumu kanıtlamak için mücadele edeceğim" dedi.