Atinalı Niko, Dostu Hayati İçin Mevlit Okuttu

Atina’nın en ünlü terzilerinden Niko Galon, Kıbrıs krizi sonrası, Gökçeada’daki dükkanını bırakıp Yunanistan’a gitti. Ama, adayı ve komşusu, en yakın dostu Hayati Talay’ı hiç unutmadı. Ve Talay ölünce, müftülüğe duygu dolu bir mektup gönderip dostuna son görevini yaptı, bir mevlit okunmasını rica etti.

BOZCAADA’nın merkezindeki Lale Sokak’ta 13 yıl karşılıklı dükkánlarda çalıştılar. Gökçeadalı Niko Galon, manifaturacı ve ustalığı tüm bölgede bilinen bir tüccar terziydi. Çanakkale Valisi başta olmak üzere, üst düzey bürokratların elbiselerini dikerdi. Adanın bağcılık, şarapçılıkla tanınan köklü ailelerinden Talaylar’ın dükkánı ise karşı köşedeydi. Hayati Talay, bağlar ve fabrikadan arta kalan mesaisinde bu dükkándaydı. Galon ve Talay, uzun yıllar komşuluğun dışında acı ve sevindirici birçok anıyı paylaştı. Birbirlerini farklı olayda gözlemledi, dert ortağı oldu. Dürüstlüğü, yardımseverliğiyle tanınan Hayati Talay’ın, 1960’lardaki Kıbrıs krizi sonrasında adadaki komşularına sahip çıkan tutumu, Rum cemaatince özel bir saygı nedeni olmuştu. Yardım eli, adadan göçmek zorunda kalanlara Yunanistan’da bile ulaşıyordu.

33 YIL SONRA DÖNDÜ 1963 başında, Kıbrıs’taki krizin tırmanmasıyla oluşan gerilim, Bozcaada’daki ilişkileri de etkilemişti. Niko Galon, göçmeye karar verdi. Dükkánını dört yıllık çırağı, 14 yaşındaki Mehmet Dinçoğlu’na devredip, oğlu ve eşiyle Atina’ya yerleşti. Küçük bir sermayeyle terziliğe başladı. Kısa zamanda ünü yayıldı. Bakanlar, başbakanların özel terzisi oldu. Dükkánını büyüttü, moda evine dönüştürdü. Galon, 33 yıl hasretiyle yaşadığı Bozcaada’ya 1996’da tekrar gelip, dostlarını ziyaret etti. 2001’de daha uzun bir tatil için geldi, Talay ve Dinçoğlu’yla buluştu. Ailesini de ilk fırsatta getireceğine dair söz verdi. 2003’te iki oğlu, eşi ve geliniyle tirhandil tipi küçük bir tekneyle Ege’yi geçip, bir kez daha geldi adaya. Bir hafta kaldı. İlk akşam dostu Hayati Talay’ı teknesinde ağırladı, birlikte kadeh kaldırdılar. Daha sonraki akşamlarda Talay Ailesi’nin konuğu oldular. İki ailenin gençleri birbiriyle tanıştı.

9 SATIRDAN TAŞAN DOSTLUK Galon, Atina’ya döndükten sonra da Bozcaada’ya yolculuk yapan Atinalı arkadaşlarıyla Talaylar’a selam göndermeyi sürdürdü. Hayati Talay, 2006 Ekimi’nde, 74 yaşında karaciğer kanserinden hayatını kaybetti. Galon dostunun vefatını aylar sonra öğrendi. Taziye mesajı göndermek yerine, bir tanıdığının adaya yolunun düşmesini bekledi. 2006 Haziranı’nda Galon’un mektubu adaya ulaştı, Bozcaada Müftü Vekili Ahmet Kıran’a iletildi. Elyazısıyla kaleme aldığı dokuz satırlık mektubunda Galon kendini tanıtıyor, Hayati Talay’a olan sevgisini ifade ediyor ve dostuna ithafen dua okunmasını rica ediyordu. Zarfın içine, mevlithanlara ya da ihtiyaç sahibi kişilere iletilmek üzere 50 euro da koymuştu.

MÜFTÜLÜKTEN TEŞEKKÜR Şu anda tam 83 yaşında olan Niko Galon’un mektubu üzerine, Bozcaada Müftüsü Ömer Kay’ın onayıyla, dört din görevlisi Hayati Talay için mevlit okudu. 23 yıldır adada görev yapan Ahmet Kıran da, jestinden etkilendiği Galon’a bir mektup yazarak teşekkür etti. Müftülük mektubun bir kopyasını Diyanet İşleri Başkanlığı’na gönderirken, Bozcaada Yerel Tarih Araştırma Merkezi’nden Hakan Gürüney’e de bilgi verildi. Bozcaada’da özel bir müze kuran Gürüney, Galon’un mektubunu müze koleksiyonuna kattı. Mektup, temmuz ayından itibaren adanın köklü ailelerinin tanıtıldığı bölümde, Talay Ailesi’nin fotoğraflarıyla sergilenmeye başlandı.

İsteğini hemen yerine getirdik

BOZCAADA Müftüsü Ömer Kay, Niko Galon’un mektubnu şöyle anlattı: "Bozcaada’da Müslüman ve Hıristiyanlar yıllardır huzur içinde birlikte yaşıyor. Mektuba çok şaşırdık. Bizi etkiledi. Dileği hemen yerine getirildi, mevlit okuttuk. Bu olayın yaşandığı günlerde Diyanet İşleri Başkanlığı müfettişleri adadaydı. Galon’un tavrı onların da ilgisini çekti. Mektubun bir kopyasını, talepleri üzerine, başkanlığın arşivine konulmak üzere kendilerine verdik."