Atalay, BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Amos'u Kabul Etti Açıklaması

Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Türkiye'nin Suriyeli sığınmacılar için şu ana kadar yaklaşık 600 milyon dolar harcadığını bildirdi.

Atalay, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nda (AFAD) BM İnsani İlişkilerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Valerie Amos ve beraberindekileri kabul etti.

Amos'u Türkiye'de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Atalay, daha önceki ziyaretinde Suriyeli sığınmacıların Hatay'daki kamplarını ziyaret eden Amos'un dün de Kilis'te sığınmacılarla ilgili bilgi alıp kampları gezdiğini söyledi.

Türkiye'nin yardımlara ilişkin tüm çalışmalarında BM sistemi ve uluslararası camia ile iş birliğine çok önem verdiğini ve bu ilişkileri iyi yürüttüğünü kaydeden Atalay, BM Mülteciler Yüksek Komiseri Antonio Guterres'in Türkiye ziyaretini de hatırlatarak, "BM sisteminin en üst seviyede yöneticilerin bizim çalışmalarımızı gelip bizzat görmelerinden gayet memnun oluyoruz" dedi.

Valerie Amos ile yaptıkları görüşmelerin içeriğine ilişkin bilgi veren Atalay, şöyle devam etti:

"Bizim Uluslararası Afetle Mücadele İşbirliği Platformu'muz var. Katar, Türkiye ve Dominik Cumhuriyeti burada sorumlu ülkeler. Biz bu ocak ayında 100 kadar ülkenin katılımıyla Antalya'da bunun toplantısını yaptık. O platformun ortak amacı, uluslararası afetle mücadele tecrübesini paylaşmak. Uluslararası kuruluşların bu konuda sağlayacağı imkanları var, onları değerlendiriyoruz. Uluslararası Afetle Mücadele İşbirliği Platformu'nun 3. toplantısı Dominik Cumhuriyeti'nde yapılacak. Amos ile o platformun güçlü tutulması yönünde aynı kanaati ifade ettik. BM'den de bu mekanizmaya daha fazla değer vermelerini, desteklemelerini talep ettik. Kendileri de aynı kanaatteler."

-"Suriyeli sığınmacı sayısı 187 bin 693 kişi"

Valerie Amos'a Türkiye'nin afetle mücadelede yürüttüğü sistemi ve özellikle bu yıl aldığı tedbirleri anlattığını belirten Atalay, "AFAD olarak yeni bir yapılanmamız var. Deprem öncesi, afet öncesi hazırlık olarak ciddi bir eğitim kampanyası başlatıyoruz. Aynı zamanda da koordinasyon açısından yeni bir yapı kazanıyoruz. Çok ciddi bir yapılanma içindeyiz" dedi.

Bir süre önce afetle mücadele ve afet koordinasyon politikalarını Bakanlar Kurulu'na anlattıklarını ve mali onay aldıklarını kaydeden Atalay, "Şu anda Türkiye bu konuda en iyi ülkelerden biri durumuna geliyor. Yaşadığımız Marmara ve Van depremi, diğer afetlerden edindiğimiz tecrübeleri de kullanarak ülkemizde hem afet öncesi hem afet sonrası hızlı müdahale anlamında çok yeni tedbirler alıyoruz" diye konuştu.

Valerie Amos ile Suriyeli sığınmacıların durumunu da görüştüklerini dile getiren Atalay, şöyle devam etti:

"Şu anda bizim 17 kampımız oluştu. Bu kamplardan 3'ü konteyner kent, diğerleri çadır kent. Yeni 2 konteyner kenti kurmak üzereyiz. Van depreminde kullandığımız konteynerler yenilenip, bakımı yapılıyor ve onları buraya kuruyoruz.

Kamplarda kalan Suriyeli sığınmacı sayısı 187 bin 693 kişi. Daha önce açıkladığımız gibi 100 bin civarında kamp dışında kalan Suriyeli var. Bunlardan kimi kendi imkanlarıyla evler tuttular. Kimi yerel yönetimlerin ve yardım kuruluşlarının yardımlarıyla oralarda yaşıyorlar. Devlet olarak bunlara ilişkin tedbirler de aldık. Sağlık hizmeti alırlarsa masraflarını devlet olarak karşılıyoruz.

Uluslararası camiadan yeterince mali destek alamadığımızı özellikle vurguladık. BM sisteminden bize 30 milyon dolar civarında bir yardım geldi. Kuveyt'te bir toplantı yapıldı. Uluslararası destek geldikçe BM sisteminden bir miktar da bize gelecek. İkili ve çoklu destekler içinde Suudi Arabistan'ın nakdi yardım olarak yaptığı 50 milyon doları zikredilmeye değer. Onun dışında Türkiye bu çalışmalarını kendi imkanlarıyla yürütüyor ve ciddi bir mali harcamamız da var."

Suriye içine insani yardımların daha fazla ulaştırılması konusunu değerlendirdiklerini söyleyen Atalay, "BM'nin en azından insani yardımlarla ilgili bir kararının olması bu yardımları kolaylaştıracaktır. BM Güvenlik Konseyi, Suriye konusunda bir tıkanma içinde. Oradan daimi üyelerden 2 ülkenin muhalefeti sebebiyle bir karar çıkamıyor. Ama en azından insani yardımlar konusunda bir karar çıkabilir, bunun çıkarılması lazım. O zaman hem BM sistemi içerde daha rahat faaliyet gösterebilir. Böylece bizim ve diğer ülkelerin içeriye insani yardım ulaştırması daha kolaylaşır. İçerdeki insanların dışarıya gitmesi de bir miktar önlenmiş olur" diye konuştu.

Atalay, sığınmacılar için harcanan paranın sorulması üzerine ise Türkiye'nin fiili harcamasının 600 milyon dolar civarında olduğunu, bunun dolaylı harcamalarla daha da yükseldiğini bildirdi.

-"Siyasi çözüme kadar insani açıdan her şeyi yapmalıyız"

BM'nin İnsani Yardımlardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Valeri Amos da Türkiye'ye Suriyeli sığınmacılara gösterilen destek için teşekkür ederek, Kilis'teki temasları sırasında, Suriyelilerin misafir edildiği kamplardaki durumu, sığınmacıların sayısındaki artışı ve kamplar dışında kent merkezlerinde yaşayan Suriyelilerin durumunu gözlemleme fırsatı bulduğunu söyledi.

Yalnızca Türkiye'de değil, diğer komşu ülkelerde de sığınmacıların sayısının artmaya devam etmesinin ve Suriye içindeki insanların yardım ihtiyaçlarının sürmesinin ülkedeki durumun ciddiyetini gözler önüne serdiğini ifade eden Amos,

"Hepimiz bu soruna acilen siyasi bir çözüm bulunması gerektiğini biliyoruz, ancak çözüm bulunana kadar da Suriyeliler için insani açıdan elimizden gelen her şeyi yapmalıyız" ifadesini kullandı.

Bu süreçte BM sistemi içindeki ortakların yanı sıra, Türk Kızılayı ve STK'larla olan işbirliğinin sürdürülmesinin önemine değinen Amos, Suriyeli sığınmacılar için yürütülen çalışmalara sağladıkları desteğin, Türkiye ile BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) arasındaki güçlü işbirliğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.

Türkiye'nin afet yönetimine ilişkin deneyimlerinden faydalanmak istediklerini vurgulayan Amos, Türkiye, Katar ve Dominik Cumhuriyeti ile doğal afetlerde sivil ve askeri unsurların işbiliğini öngören HOPEFOR girişiminde birlikte çalışmaktan duydukları memnuniyeti de dile getirdi.

BM'nin, Suriyeli sığınmacılara Türkiye'ye maddi yardımda bulunup bulunmayacağına ilişkin soru üzerine Amos, OCHA'nın nakdi yardımda bulunan bir kuruluş olmadığını, üye ülkelerin katkılarıyla oluşturulan ve aciliyet gerektiren durumlarda yardım faaliyetlerinin başlatılmasına olanak sağlayan tek bir fona sahip olduklarını söyledi.

Amos, AFAD ile bugün imzalanan eylem planının koordinasyonu geliştirmeyi, kapasite oluşturulmasını ve deneyim paylaşımını hedeflediğini kaydetti.

BM'nin hem Suriye'den kaçarak komşu ülkelere sığınanlar hem de Suriye içinde yardıma ihtiyacı olanlara destek sağlamak amacıyla iki plan uygulamaya koyduğunu anlatan Amos, ocak ayı sonunda Kuveyt'te yapılan bağış toplantısını da anımsatarak, "Bu toplantıda Suriyeliler için 1,5 milyar dolarlık yardım taahhüt edildi. Şimdi, bu taahhütleri veren ülkelerle, bu miktarın bankalara aktarılması konusunda çalışıyoruz. Böylece, faaliyetlerimize devam edebileceğiz" diye konuştu.

Muhabir: Serdar Açıl-Duygu Özbay

Yayıncı: Ebubekir Gülüm - ANKARA