Asgari Ücrette Sona Gelindi

Fatma Can - Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 26 Aralık Çarşamba günü yapacağı toplantıda, yeni asgari ücretin açıklanması bekleniyor. Hükümet asgari ücretin yüzde 3+3 oranında artırılmasını öngörürken, TİSK asgari ücrete yüzde 3+2,3 oranında zam yapılmasını istiyor. Türk-İş de asgari ücret hesaplanırken TÜİK tarafından belirlenen net bin 25 liranın baz alınmasını ve bunun üzerine enflasyon oranında zam yapılmasını talep ediyor.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu üyeleri, gelecek yıl geçerli olacak yeni asgari ücreti belirlemek üzere, Çarşamba günü saat 11.00'de, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda bir araya gelecek.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 5'i işçi, 5'i işveren, 5'i de devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşuyor. Komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını TİSK temsil ediyor. İş Kanunu gereğince, ücretlerin asgari düzeyinin komisyon aracılığıyla en geç iki yılda bir belirlenmesi gerekiyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı'nın tespit ettiği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluk sağladığı kabul ediliyor.

İşverenler, yanlarında çalışan işçilere komisyonca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödeyemiyor.

-TÜİK'in raporu-

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı'ndan ekonomik ve sosyal durumla ilgili veriler istenmişti.

Öte yandan ilk toplantıda söz alan işçi temsilcileri, Maliye Bakanlığı'ndan en düşük devlet memuru maaşının ne olduğunun sorulmasını ve asgari ücret hesaplanırken en düşük memur maaşının da esas alınmasını talep etmişti.

İkinci toplantıda, kurumlardan gelen ekonomik ve sosyal durumla ilgili veriler değerlendirilmişti. Toplantıda, işçi temsilcileri, "asgari ücretin belirlenmesinde kullanılmak üzere, geçim şartlarının (gıda, konut, eğitim, sağlık, kültür, ulaşım ve benzeri harcamaların toplamı) ne olduğunun" TÜİK tarafından hesaplanarak, Komisyon'a sunulmasını talep etmişti.

TİSK'te gerçekleşen üçüncü toplantıda TÜİK tarafından hazırlanan rapor, taraflara sunuldu. Raporda, "ağır" bir işçinin geçinebilmesi için eline geçmesi gereken net ücretin Kasım ayı itibarıyla bin 25 lira olduğu belirtildi.

-İşçi ve işveren ne istiyor--

Türk-İş, yapılacak çalışmalarda anayasada yer alan "geçim şartları" yaklaşımının dikkate alınmasını, işçinin ailesiyle günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını mümkün kılacak bir tutarın esas olmasını talep ediyor. TÜİK'in belirlediği asgari ücret tutarının pazarlık konusu edilmesinin doğru olmayacağını vurgulayan Türk-İş, net asgari ücretin tespitinde TÜİK tarafından bilimsel esaslarla belirlenen net bin 25 liranın baz alınmasını ve bunun üzerine enflasyon oranında zam yapılmasını talep ediyor.

2013 yılı enflasyon hedefinin yüzde 5,3 olduğuna dikkat çeken TİSK ise asgari ücrete yüzde 3+2,3 oranında zam yapılmasını istiyor.

-Asgari ücret 739 lira-

Asgari ücret, halen 16 yaşından büyük bekar bir işçi için brüt 940,50, net 739,79 lira olarak uygulanıyor. 16 yaşından küçükler için brüt 805,50, net 643,14 lira olan asgari ücret, kapıcılar için ise brüt 940,50, net 799,42 lira düzeyinde bulunuyor.

Asgari ücretten 16 yaşından büyük işçiler için 200,71 lira, 16 yaşından küçük işçiler için 162,36 lira, kapıcılar için ise 141,08 lira kesinti yapılıyor.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti 16 yaşından büyük işçiler için bin 95,68 lira, 16 yaşından küçük işçiler için 938,41 lira, kapıcılar içinse bin 95,68 lirayı buluyor.

-Öngörü yüzde 3+3-

2013 Yılı Programı'nda asgari ücrete yapılacak zamma ilişkin öngörüye de yer verilmişti. Buna göre, asgari ücretin gelecek yılın Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3 artırılması planlanıyor.

Geçen yıl, asgari ücret yılın ilk 6 ayı için yüzde 5,91, ikinci 6 ay için yüzde 6,09 artırılmış ve yıllık artış yüzde 12,37 olmuştu.

Yayıncı: Tolga Özgenç - ANKARA