Aras'ta Kuş Genetik Barkodlama Çalışması Yapıldı

KARS- Iğdır sınırını oluşturan Aras Nehri Vadisi'ndeki Kuş Cenneti'nde Türkiye'nin ilk kuş genetik (DNA) barkodlama çalışması yapıldı. Kuzey Doğa Derneği Başkanı Doç.Dr. Çağan Şekercioğlu, "Kuşlara zarar vermeden yapılan Türkiye'nin ilk kuş genetik barkodlama çalışmasında, bilimsel literatürde olmayan yeni kuş genetik barkodları keşfedildi. Bu durum, Aras Nehri Kuş Cenneti'nin sadece yüzlerce kuş türüyle değil, bu kuş türlerinin genetik çeşitliliği açısından da dünya çapında önemli bir sulak alan olduğunu gösterdi" dedi.

Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü'nden Doç.Dr. Raşit Bilgin, Kafkas Üniversitesi Biyoloji Bölümü'nden Doç.Dr. Mehmet Ali Kırpık, Utah Üniversitesi Biyoloji Bölümü'nden Doç.Dr. Çağan Şekercioğlu ve Iğdır Orman Şu İşleri İl Müdürü Mete Türkoğlu'nun işbirliği ve Orman Şu İşleri Bakanlığı Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün izniyle Türkiye'nin ilk kuş genetik (DNA) barkodlama araştırması Aras Nehri Kuş Cenneti'nde gerçekleştirildi. Kuşlara zarar vermeden yapılan genetik barkodlama çalışmasında, bilimsel literatürde olmayan yeni kuş genetik barkodlarının keşfedildiğine dikkati çeken Kuzey Doğa Derneği Başkanı Doç.Dr. Çağan Şekercioğlu, Aras Nehri Kuş Cennetinin sadece yüzlerce kuş türüyle değil, bu kuş türlerinin genetik çeşitliliği açısından da dünya çapında önemli bir sulak alan olduğunu gösterdiğini bildirdi. Doç.Dr. Şekercioğlu, bu konuda şu değerlendirmeyi yaptı:

"DNA barkodlamada, türlerin genetik olarak başka türlerden ayrılmasına olanak sağlar. İncelediğimiz 33 kuş türünün 26'sından daha önce görülmemiş yeni genetik barkodlar elde ettik. 12 kuş türünde ise bilime yeni 18 genetik haplotip keşfettik. Yapılan çalışma ile elde edilen DNA barkod verilerini dünyanın farklı bölgelerinden elde edilmiş olan veriler ile karşılaştırdığımızda, Türkiye'deki kuşların genetik olarak Doğu Avrupa, Batı Rusya, Orta Asya bölgesinde yaşayan kuşlara daha fazla benzediğini gördük. İncelediğimiz 33 kuş türünün yüzde 79'unda bilime yeni genetik barkodlar keşfetmemiz, Aras Nehri Kuş Cennetinin biyolojik ve genetik çeşitlilik açısından dünya çapındaki önemini bir kez daha gösterdi. Burada, halen genetik olarak inceleyemediğimiz 230'dan fazla kuş türü var. Çalışmalarımıza destek bulabilirsek, yüzlerce yeni genetik barkod ve belki de bilime yeni kuş türleri keşfedebiliriz."

Sulak alanda 2005'de kurdukları Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi halkalama istasyonunda, Orman ve Şu İşleri Bakanlığı Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün izniyle 11 yılda 182 türden 80 binden fazla kuşun göçlerini izlemek için Türkiye halkası taktıklarını hatırlatan Doç.Dr. Şekercioğlu, kuşlara taktıkları uydu vericileri ve diğer takip cihazlarıyla 3 kıtada göçlerini yakından takip ettiklerini bildirdi. Aras Nehri ile Iğdır Ovası'nın birleştiği alanda bulunan eşsiz sulak alana en uygun statünün 'Tabiatı Koruma Alanı' olduğuna dikkati çeken Doç.Dr. Şekercioğlu, burada Tuzluca Barajı'nın yapılması halinde kuş cenneti ve 1800 kişinin yaşadığı 5 çevre köy sular altında yok olacağını belirtti. Doğu Anadolu'nun en zengin kuş cenneti olan Aras Nehri Kuş Cenneti'nin, Tuzluca Barajı ile yok edilmemesi gerektiğine işaret eden Doç.Dr. Çağan Şekercioğlu, "Aras Kuş Cenneti, Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın da resmen belirttiği gibi, Doğu Anadolu'nun ilk Tabiatı Koruma Alanı ilan edilmelidir" diye konuştu.

- Kars