Anayurdu Anadolu Olan Alageyiğin Nesli Tehlikede

ANAYURDU Güney Batı Anadolu olan ve 15. Yüzyıl'da Rodos Şövalyeleri tarafından İngiltere ve Hollanda saraylarına götürülen alageyiğin nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya. Antalya Düzlerçamı'ndaki yaklaşık 300 alageyik, araç gürültüleri, alana serbestçe giren insan faktörü ve başıboş köpekler nedeniyle tedirgin.

Alageyik, Anadolu'da 20. Yüzyıl başlarına kadar çeşitli yörelerde yayılış gösterse de ormanların tarım arazisine dönüştürülmesi, aşırı avlanmalar sonucu hızla azalmaya başladı. 1966 yılında Antalya Düzlerçamı'nda 1750 hektarlık alan 'Alageyik Koruma Alanı' olarak ayrılırken, alan içerisine yaklaşık 25 hektarlık alan ise üretme istasyonu olarak tesis edildi.

1999- 2000 yılları arasında üretme istasyonu içerisinde alageyik sayısının taşıma kapasitesinin üzerine çıkması üzerine beslenme çeşitliliği ve yoğunluk açısından daha zengin olan Düzlerçamı-Eşenadası bölgesi'nde, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce 2002 yılında 'Eşenadası Alageyik Üretme İstasyonu' kuruldu.

Alageyiklerin korunması için Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) tarafından başlatılan proje devam ediyor. Proje kapsamında, Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası'nda yayılış gösteren alageyik popülasyonunun doğal habitatında korunması, geliştirilmesi, artarak devamının sağlanmasına yönelik yöntemlerin araştırılması ve bu amaçla envanter ve izleme çalışmaları ile problemlerin tespiti ve çözüm önerilerinin ortaya konulmasına yönelik bilimsel araştırmalar yürütülüyor.

ALAGEYİKLERİN YAŞAM HAKKINA SAYGI DUYULMALI

SDÜ Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Yasin Ünal'ın yürüttüğü proje kapsamında, fotokapan çalışmasından, alageyiğin popülasyon biyolojisi ve ekolojisine yönelik yeni bilgiler elde ediliyor. Proje kapsamında kullanılan fotokapanların ayrıca kaçak avcılığın tespitine yönelik çalışmalarda da kullanıldığını belirten Yard. Doç. Dr. Ünal, şunları söyledi:

"Nesli tehlike altında olan ve avlanması kesinlikle yasak olan alageyiklerin korunması ve gelecek nesillere aktarılabilmesi için başta yöre halkı olmak üzere alanda yaşayan ve alanı ziyaret eden insanların, alageyiklerin yaşam hakkına saygı göstermeleri, alana köpekleri ile gelmemeleri ve alan içerisine başıboş köpek terk edilmemesi ve kaçak avlayan ya da avlamak isteyenlerin ihbar edilmesi, pikniğe açık olmayan alanlarda piknik yapılmaması ve ateş yakılmaması, tarımsal faaliyetlerde kullanılan ilaçlara dikkat edilmesi, bahçe sahiplerinin alanlarını telle çevirerek alageyiklerin yaşam alanını daraltmaması gerekiyor."

ALAGEYİKLER STRESLİ

İnsan faaliyetlerinin yanı sıra başıboş köpeklerin de alageyikler için sorun olduğunu anlatan Yard. Doç. Dr. Ünal, "Alandaki başıboş köpekler alageyikler için sorun. Alageyik yavrularını rahatsız ediyor, kovalıyorlar. Alageyiklerin beslenme açısından sorunları olmadığını gözlemledik, ancak tüm olumsuz koşullar nedeniyle stresli ve tedirginler. Fotokapanda, beslenirken bile çok hızlı hareket ettiklerini görüyoruz" diye konuştu. Koruma alanı içerisinde tarım alanları bulunduğuna da dikkat çeken Yard. Doç. Dr. Ünal, "Ayrıca saha içinde patika yollar var. Bu yollardan çok fazla araç geçiyor. Toz ve gürültü faktörü de alageyikler için stres nedeni" dedi.

ANTALYA'DA 300 CİVARINDA ALAGEYİK VAR

Antalya'da 300 civarında alageyik olduğunu, 50 alageyiğin de Aydın'ın Dilek Yarımadası Milli Parkı ile Muğla'nın Köyceğiz Yaban Hayatı Geliştirme Sahası'na 2010 yılında yerleştirildiğini aktaran Yard. Doç. Dr. Ünal, "Projemiz 2017 yılında tamamlanacak. Alageyiklerin popülasyon durumu, sorunları ve çözüm önerilerine yönelik bir çalıştay planlıyoruz. O zaman tüm sorun ve çözüm önerilerini sunacağız" dedi.

- Antalya