'Anadolu Sohbetleri'nde 'Ermeni' Tartışması

Kars'ta düzenlenen 'Anadolu Sohbetleri' toplantısında, Ermeni asıllı turizm işletmecisi ve dilbilimci Sevan Nişanyan ile MHP'liler arasında gerginlik yaşandı.

Kars Sanat Merkezi'nde düzenlenen toplantıyı, Kars Valisi Mehmet Ufuk Erden, Belediye Başkan Vekili Saffet Özdemir ile Kars'taki esnaf ve iş adamları izledi.

Toplantının açılış konuşmasını yapan Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen, "Buralara gelmeyip bu dingin ve zengin güzellikleri görmeyenler, gerçekten çok şey kaçırıyor. Bu bölgenin, zenginliklerini koruyarak, çarpık kentleşmeye kurban gitmeden veya turizm adına yapılan yanlışlıklardan nasibini almadan, her bakımdan bir çekim merkezi olabilmesi için, hep birlikte çaba göstermeli, çok çalışmalıyız" dedi.

Panelistlerden turizm iletmecisi ve yazar ve dilbilimci Sevan Nişanyan da, "Kars'ın nasıl turizm çekim merkezi" olabileceği konusunda bilgiler verdi. Türkiye- Ermenistan sınırında bulunan Ani Harabeleri'nin Efes ve Kapadokya ile eşdeğerde olduğunu ve Kars'ın turizmde birinci lige çıkarabilecek nitelikte bir değer olduğunu vurgulayan Nişanyan, şunları söyledi:

"Bölge, hangi milletten, hangi inançtan, hangi kültür seviyesinden olursa olsun, bu ülkenin bu tarafına ziyarete gelmiş olan insanların tüylerini ürperten, insanın kültürel bakışını değiştiren hayat boyu unutulmayacak görsellikte bir eser olarak karşımızda durmaktadır. Bu eserin layık olduğu şekilde işlenmesi, layık olduğu şekilde ön plana çıkarılması halinde Kars'ın ciddi bir şekilde dünya turizm liglerinde ön planda oynayabilecek nitelikte bir oyuncu olması ihtimali vardır. Şimdi bir sosyal ve tarihi gerçekle karşı karşıyayız. Türkiye'de Türklerle Ermeniler arasında 80-90-100 yıldır var olan bir siyasi, bazı olaylara dayanan o haklıdır, bu haklıdır diye şeylere hiç girmeye gerek yok. Araya bir kan girmiş, bir düşmanlık girmiş. Türkler Ermenilerden Ermeniler de Türklerden haz etmez olmuşlardır. İnsanlar arasında kavgalar olabileceği gibi uluslar arasında da kavgalar olabilir. Bu kavgada da haklı şu taraftır, haksız şu taraftır diye çok fazla üzerinde durmanın insana kazandıracağı bir şey yoktur. Kavgalar olur bir süre sonra unutulur. Ülkenin bu bölümünde tarih boyunca Türkler yaşamış, Müslümanlar yaşamış onlardan başka birileri de yaşamış. Ermeniler de yaşamış. Bugün burada haklı veya haksız nedenlerle burada değiller. Dönecekleri de yok bundan en ufak bir kuşkunuz da olmasın. Fakat burada birtakım eserler bırakmışlar. Bu eserler değerli eserler. Bu eserler Türk olsun, Ermeni olsun, Japon olsun herkes için dünya tarihi ve sanat tarihi açısından anlam ifade eden eserler. Ve bu eserleri şu an elinde bulunduran Kars vilayeti, bunları satmak, bunları pazarlamak, bunları tanıtmak gibi bir sorunla karşı karşıya. Tanımadığınız bir ürünü satamazsınız. Sevmediğiniz bir ürünü de satamazsınız. Tarihini inkar ettiğiniz, yoktur dediğiniz Bizanslılar yaptı, Selçuklular yaptı diyerek küçümsemeye çalıştığınız birtakım eserleri satamazsınız. Ani şehrinin siyasi kararla Anı'ya dönüştürülmesinden başlayın da yıllardan beri Türkiye'nin turizm politikası, Kültür Bakanlığı politikasından bir yüz karası olduğunu maalesef söylemek zorunda olduğum, kapıdaki o mavi tabelaya kadar bir dizi gariplikle karşılaştık. Şurada bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti tarihinin bir aşamasında belki de halen bugün de Ermenileri kendilerine düşman saymış olabilir. Bunu tartışmıyorum burada. Bu tarihi yok sayarak ya da küçümseyerek Türkiye bir şey kazanamaz. Türkiye bazı politikalarında muhakkak haklıdır, bazılarında haksız da olabilir" NİŞANYAN'IN KONUŞMASINA MHP TEPKİSİ Nişanyan konuşmasını sürdürürken salonda sözlü sataşmalar başladı. Bu arada MHP Kars İl Başkanı Oktay Aktaş'ın "Türkiye ile Ermenistan arasına kan girmemiş. Türkiye politikasında her zaman haklıdır" sözlerine Nişanyan, "Kabul ediyorum, haklısınız" cevabını verdi.

MHP'lilerin seslerini yükseltmeleri üzerine bu kez salondaki dinleyicilerden bazıları Aktaş'ın parti başkanı olduğunu ve ekonominin ele alındığı bir konuyu siyasi platforma çekmeye çalıştığını savunarak tepki gösterdi. Israrla konuşmak isteyen Aktaş'a bu kez paneli yöneten Arolat müdahale ederek mikrofonu elinden aldırdı. Bir dinleyicinin Ani antik kentinin karşı tarafında Ermeniler tarafından yapılan kazı çalışmalarını hatırlatması üzerine de Nişanyan, "Bu bir rezalettir. Utanç verici bir hadisedir.

Affedersiniz ama aptallık sadece bir ülkede değil, her ülkede bulunan bir mal. O ocağın hemen kapatılması gerekiyor. Eğer Türkiye ile Ermenistan arasında daha iyi bir diyalog olsaydı Türkiye orayı kapattırabilirdi. Ayıp ve üzücüdür" diye konuştu.

Bazı izleyiciler ise toplantıyı protesto ederek salondan ayrıldı.

(BA-CMH-ÖK-Y)