Ameliyat Kesileri "Bursa İpeği"Yle Dikilecek

VEDAT YÜCEBAŞ - Uludağ Üniversitesi (UÜ) Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümünde yürütülen TÜBİTAK destekli bir projede, Bursa ipeğinden ameliyat ipliği geliştirildi.

Projenin yürütücüsü Prof. Dr. Esra Karaca, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Prof. Dr. Sunay Ömeroğlu, Prof. Dr. Aslı Hockenberger ve tekstil yüksek mühendisi Gökçe Coşkun ile bir yıl önce başladıkları projede önemli mesafe katettiklerini söyledi.

Karaca, ameliyat ipliğinin tıbbi tekstiller pazarında çok önemli bir paya sahip olduğunu vurgulayarak, projenin amacının yerli olanaklar ve ipek kullanarak ameliyat ipliği üretmek olduğunu ifade etti.

Karaca, ameliyat ipliği pazarının önemli bir büyüklükte olduğuna işaret ederek, ameliyat ipliklerinin Türkiye'ye, bütün işlemleri tamamlanmış kullanıma hazır paketli halde veya son işlemleri burada yapılacak şekilde yarı mamul olarak ithal edildiğini aktardı.

Türkiye'de ameliyat ipliği pazarının yılda 70 milyon dolar civarında olduğunu, bunun 6 milyon dolarını da ipekten yapılanların oluşturduğunu belirten Karaca, ipek olanlarının tamamının ithal edildiğini, Türkiye'de henüz üretiminin yapılamadığını söyledi.

Projelerinde ameliyat ipliği üretiminde Bursa ve Türkiye için tarihi ve kültürel öneme sahip tekstil malzemesi olan ipeği tercih ettiklerini ifade eden Karaca, şu değerlendirmede bulundu:

"Ne yazık ki, Türkiye'de üretilen kozalardan ipek çekimi yok denecek kadar az. Üretilen kozaların tamamına yakını yurt dışına ihraç ediliyor. Bu da önemli bir katma değer kaybı demek. Böyle bir projeyle hem ülkemizdeki ipekçiliğin canlandırılmasını, hem de yerli kozalarımızın katma değeri yüksek bir alanda ameliyat ipliği olarak değerlendirilmesini hedefliyoruz. Ayrıca önemli bir dış alım maliyetini ortadan kaldırılarak ülkemize kazandırılmasını amaçlıyoruz."

Kaliteli kozalardan ipek çekimi

Karaca, ipek ameliyat ipliği üretimini belirli prosesler uygulayarak gerçekleştirildiklerini anlattı.

Yerli kaliteli kozalardan ipek çekimi gerçekleştirdiklerini ve ham ipek üretimi yaptıklarını dile getiren Karaca, şunları aktardı:

"Arkasından ürettiğimiz ipek ipliklerini belirli sayılarda katlayıp büküm işleminden geçiriyoruz. Daha sonra ipeğin yapısında bulunan 'serisin' denilen bir maddenin giderilmesi amacıyla pişirme işleminden geçiriyoruz ve pişirilmiş ipek haline dönüştürüyoruz. İpliği son formuna ulaştırmak üzere ipek ameliyat ipliklerini 'braid' dediğimiz bir formda elde etmek için özel bir makine kullanıyoruz. Üretimleri de tamamen kendi bünyemizde gerçekleştiriyoruz. Daha sonra üretilmiş olan ipek ameliyat ipliklerini doğal bir boyar madde ile siyah renge boyayarak silikonla kaplama işlemi uygulayacağız."

Karaca, ipliğin braid formuna getirilmesi üzerinde çalıştıklarına değinerek, projeyi bir yıl içinde tamamlamayı amaçladıklarını söyledi.

10 milyon dolar civarında kazanç

Karaca, üretim aşamasından sonra ürünün bazı testlerden de geçirilmesi gerektiğine işaret ederek, bunun laboratuvar ve deney hayvanları üzerinde yapılacağını dile getirdi.

Proje ile Türkiye'de ameliyat ipliği üretiminin yapılabileceğini vurgulayan Karaca, "Bu proje daha sonraki çalışmaların da önünü açacaktır diye düşünüyorum. Ülkemizde üretilen bazı tekstil malzemeleri de var mesela poliester gibi. Poliesterden de neden ameliyat ipliği üretilmesin. Bunun da öncüsü olacak bu proje. Projenin başarılması halinde önemli bir dış alım maliyetinin ortadan kalkacağını ve ipekböcekçiliğinin de eski canlılığına kavuşacağını umuyoruz." dedi.

Karaca, proje başarıyla tamamlandığında ve ipek ameliyat ipliği piyasada kullanılmaya başlandığında Türkiye'nin 10 milyon dolara yakın bir kazanç sağlayacağını sözlerine ekledi.