Ahmed Cevdet Paşa Sempozyumu Başladı

Ahmed Cevdet Paşa'nın ilmi, siyasi ve entelektüel mirasını bugünün bakışıyla ele almanın amaçlandığı "Yegane-i Zaman: Ahmed Cevdet Paşa" uluslararası sempozyumu, Zeytinburnu Kültür Sanat'ta başladı.

Sempozyumda, Tanzimat Dönemi'nin önemli isimlerinden devlet ve ilim insanı, mütefekkir, tarihçi, hukukçu ve şair Ahmed Cevdet Paşa'nın klasik belagat geleneğinden Osmanlı hukuk sistemine, reform dönemindeki diplomatik girişimlerden tarih yazıcılığına kadar pek çok konu ele alınacak.

Sempozyumda, hukuk, tarih, ilahiyat, siyaset bilimi, dil ve edebiyat alanlarından 25 akademisyen, 6 oturumda Ahmed Cevdet Paşa'nın düşünce dünyasını farklı yönleriyle tartışacak.

"İlmi yönüyle de ön plana çıkmış bir şahsiyettir"

Sempozyumun açılışında konuşan Yükseköğretim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, Ahmed Cevdet Paşa'yı anlamanın, modern zamanlarda İslam ve Türk medeniyetinin kendini yeniden inşa etme çabasını anlamakla eş değer olduğunu söyledi.

Özvar, Ahmed Cevdet Paşa'nın sadece bir tarihçi, hukukçu ve devlet adamı olarak tanımlanamayacağını belirterek şöyle devam etti:

"Onu anlamak sadece geçmişte kalmış birini anlamak değil. Bir imparatorluğun çöküş sancıları içinde aklın, ilmin, cehdin ve sağduyunun nasıl bir direnç noktası oluşturduğunu görmektir. Ahmed Cevdet Paşa, 19. yüzyıl Osmanlı Devleti'nin siyasi, idari ve kültürel hayatında etkili, önemli bir devlet adamı olmasının yanı sıra ilmi yönüyle de ön plana çıkmış bir şahsiyettir. Yaşadığı dönemin büyük ilim adamlarından Ahmed Cevdet Paşa bir mütefekkir, hukukçu, tarihçi, eğitimci, edip ve sosyolog vasıflarıyla ön plana çıkmış, dikkati çekmiş bir şahsiyettir."

Cevdet Paşa'nın klasik Osmanlı tarihçiliğine yeni ve farklı bir bakış açısı getirdiğini ve tarih felsefesi ve metodolojisi açısından yeni bir anlayışın öncüsü olduğunu dile getiren Özvar, "Tarih-i Cevdet" eserinin Osmanlı tarihi çalışan akademisyenlerin başucu kitabı olduğunu söyledi.

Erol Özvar, "Tarih-i Cevdet" ile Cevdet Paşa'nın bir milletin hafızasını inşa ettiğini belirterek, "Dağılan bir çınarın hikayesini geleceğe olduğu gibi bir ders olarak nakşetmiştir. Paşanın, tarih eserlerini ilim sahiplerine değil, aynı zamanda ortalama okurlara hitap edecek bir şekilde kaleme alması, onun tarih ilmine popülerlik kazandırma endişesi taşıdığını da sanki bize gösteriyor." dedi.

"Eserleri bugün de yol gösterici"

Zeytinburnu Belediye Başkanı Ömer Arısoy, Ahmed Cevdet Paşa'nın, ilim ve devlet adamı olarak farklı alanlarda bıraktığı izlerle anıldığını, geleneği ve yeniliği birlikte düşünebilme yeteneğiyle öne çıktığını ve eserlerinin bugün de yol gösterici olduğunu ifade etti.

Sempozyumla birlikte Cevdet Paşa'nın mirasını yeniden okumaya, onun düşünce dünyasını anlamaya gayret edileceğini belirten Arısoy, "Kanaatimce Ahmed Cevdet Paşa'yı anlamak, geçmişle bugün arasındaki fikri devamlılığı idrak etmektir. Ahmed Cevdet Paşa ile ilgili bu zamana kadar yapılan çalışmaların üstüne yeni şeyler söyleyeceğiz. 'Yegane-i Zaman: Ahmed Cevdet Paşa' sempozyumunun kültürel hayatımıza iz bırakan bir vesile olmasını diliyorum." diye konuştu.

İslam Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Dr. Murteza Bedir de Cevdet Paşa'nın çok yönlü bir alim olduğunu dile getirerek şunları kaydetti:

"Bu şahsiyet, eğer başka büyük devletlerin birinin elinde olsaydı, şu anda bütün dünya konuşuyor olurdu. Böyle bir şahsiyetle karşı karşıyayız. Türkiye'de ilk ders kitaplarında, milli eğitimin dili ve kurumlarında, öğretmenlik yetiştirme müesseselerinin oluşumunda Ahmed Cevded Paşa'nın gerçekten çok müstesna bir yeri var. Başka pek çok alanda 'Tanzimat insanı nedir?' diye sorsanız işte budur diyebileceğiniz kıymette bir insan."

Sempozyum yarın da devam edecek

Başkanlığını Celile Eren Ökten'in üstlendiği ilk oturumda, Şükran Fazlıoğlu ve Mehdi Cengiz, "Klasik Belagat Geleneğinin Çevirisi mi Yoksa Özgün Bir Edebiyat Kitabı mı? - Mukaddimesi Bağlamında Ahmed Cevdet Paşa'nın Belagat-ı Osmaniyye'si" başlıklı konuşma yaptı.

Ahmet Şefik Şenlik "Kavaid-i Osmaniyye'de Gramercilik Anlayışı Üzerine" başlıklı sunumla Cevdet Paşa'nın dil çalışmalarına odaklanırken, Mehmet Savan "Siyaset ve Diplomasi Islahatının Modernleşmesine Ahmed Cevdet Paşa'nın Katkıları" üzerine konuştu.

Başkanlığını Ayşe Taşkent'in yaptığı ikinci oturumda Berat Açıl, "Ahmed Cevdet Paşa'nın Divançe'sini Türk Edebiyatı Tarihinde Konumlandırmak: Kopuş mu Süreklilik mi?, Nagihan Haliloğlu, "Cevdet Paşa Tarihi'nden Kadın Tarihine: Fatma Aliye ve Emine Semiye" ve Şerif Eskin, "Mukteza-yı Hale Mutabık Kelam: Bir XIX. Asır Muharriri Olarak Ahmed Cevdet Paşa" başlıklı sunum yaptı.

Yarın da devam edecek sempozyuma ilişkin detaylı bilgiye "zeytinburnukultursanat.com" adresinden ulaşılabilir.