Afganistan Halk Meclisi, ABD ile Yapılacak Anlaşmayı Tartışıyor

Başkent Kabil'deki Puli Teknik Üniversitesi yerleşkesinde düzenlenen Loya Cirga'da ellişer kişilik gruplara ayrılan delegeler, 50 komitede kendilerine sunulan İkili Güvenlik Anlaşması'nın detaylarını tartışıyor.

Hararetli tartışmaların yaşandığı komitelerde, Kabil ile Washington hükumetleri arasında anlaşmaya varılan 26 maddelik İkili Güvenlik Anlaşması'nın içeriği maddeler halinde inceleniyor. Komite başkanları, taslak metnin maddelerini birer birer okurken, üyeler de söz konusu madde hakkında kendi görüşlerini beyan ediyor. Üzerinde anlaşılmayan maddelere şerh konuluyor.

Anadolu Ajansı'na konuşan Halk Meclisi üyeleri, genel anlamda İkili Güvenlik Anlaşması hakkında olumlu görüşe sahip olsa da üyelerin içinde anaşmaya karşı çıkanlar da yok değil. Afganistan'ın doğusundaki Nangarhar vilayetinin temsilcilerinden Mohammad Osman, kendi komitesinde bugün yaklaşık 10 maddeyi tartıştıklarını dile getirerek, söz konusu maddelerde komitenin tüm üyelerin ittifak halinde olduğunu söyledi. Osman, "Biz herhangi bir menfaat veya şahsi çıkarımız için Afganistan'ın bağımsızlığını satmayacağız, ülkemiz için en uygun kararı vereceğiz, devlet yetkilileri işimize karışmıyorlar, üzerimizde hiçbir baskı da yok" dedi.

Lağman vilayetinden gelen bir başka üye Amanullah ise Halk Meclisi'ne kendi isteği ile katılmadığını belirterek, farklı bir gerekçeyle başkent Kabil'e davet edildiğini dile getirdi. İkili Güvenlik Anlaşması'nın aslında daha önce kararlaştırıldığını iddia eden Amanullah, "Cumhurbaşkanı, tarihi sorumluluğu kendi üzerine almayıp halkın üstüne atmak için bu yola başvurdu" sözleri ile Hamid Karzai'yi eleştirdi.

Toplantıya Afganistan'ın güneyinde yer alan Farah vilayetinden iştirak eden Hacı Taze Gül de bugünkü çalışmalarında değişmesi gereken birkaç maddeyi tartıştıklarını ifade etti. Gül, İkili Güvenlik Anlaşması'nın olduğu gibi kalmayacağını, birkaç maddenin değişeceğini vurguluyor.

Başkent Kabil'den katılan kadın üye Amine Muradi ise "Bizim İkili Güvenlik Anlaşması'nı teyit etmemiz gerekiyor, devlet memurlarına ABD tarafından maaş veriliyor, ülkemizin birçok masrafını bunlar (ABD) karşılıyor" şeklinde anlaşmaya olan desteğini belirtti.

-Loya Cirga nedir? –

Afganistan'ın en çok konuşulan dili Peştucada "Büyük Şura" anlamına gelen Loya Cirga, ülkenin ciddi sorunlarının tartışıldığı halk meclisi ya da danışma meclisi olarak kabul ediliyor. Herhangi bir bağlayıcılığı bulunmayan Loya Cirga'nın kararları tavsiye niteliğinde oluyor ve düzenli toplantılar gerçekleştirilmiyor.

İşlevi bakımından ihtiyar heyetini andırann Loya Cirga'da ülkenin tanınmış isimleri, aşiret liderleri, akil insanlar ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin yanısıra şura üyelerinin yüzde 25'ini kadınlar oluşturuyor.

Demografik yapısı bakımından birden fazla milliyeti bünyesinde barındıran Afganistan'da Peştunlar, Tacikler, Özbek ve Hazaralar bulunuyor. Bunların dışında yine çok sayıda etnik köken mevcut.

Şurada tartışmalar Farsça ve Peştuca olarak yapılıyor. Taliban döneminde rafa kaldırılan Loya Cirga, son olarak Afganistan ile ABD arasında imzalanan Stratejik İşbirliği Anlaşması'nı görüşmek için bir araya gelmişti. Loya Cirga üyeleri devletten maaş almıyor ancak aralarında devlette çalışan memurlar da mevcut. - Kabil