Adalet Bakanı Bozdağ: (Ögm'lerin Kaldırılması) Kesinleşen Davaları Etkimeyecek, Savcılar Arasında...

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) 10. maddesi ile görevli ağır ceza mahkemeleriyle Ceza Muhakemesi Kanunun'nun (CMK) 250. maddesiyle görevli mahkemelerin kaldırılacağını belirterek, yapılacak düzenlemelerden kesinleşen davaların etkilenmesinin söz konusu olmadığını bildirdi.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, avukatlık mesleğinden hakim savcılığa geçen adayların kura töreninin ardından, gazetecilerin sorularını yanıtladı. TMK 10. maddesiyle görevli mahkemelerin kaldırılmasıyla ilgili sorular üzerine Bozdağ, yapılacak düzenlemenin şu anda Anayasa Komisyonu'nda görüşülen demokratikleşme paketiyle birlikte geçirilebileceğini, bu konunun tamamıyla Meclis'e ait olduğunu söyledi. Düzenlemeyle TMK 10. Maddesine göre yapılan soruşturma ve kovuşturma usulü uygulamasına son verileceğini belirten Bozdağ, "Ayrıca CMK 250. maddeye göre görevli mahkemeler vardı. Onların kaldırılmasına ilişkin tasarı Meclis'te kabul edilmişti. Ancak görülen davalar sonuçlanıncaya kadar mahkemelerin devamı yönünde geçici bir hüküm konulmuştu, geçici 2. madde. Yapılacak düzenlemeyle bu Geçici 2. madde de yürürlükten kaldırılacak" dedi.

-DOSYALAR AĞIR CEZA MAHKEMELERİNE DEVREDECEK -

Uygulamada mevcut bulunan TMK 10. Maddeyle görevli ağır ceza mahkemeleriyle eski CMK 250. Maddesini göre görevli ağır ceza mahkemelerinin kaldırılacağını kaydeden Bozdağ, "Bunların soruşturma ve kovuşturma sırasında diğer soruşturma ve kovuşturmalardan farklı olarak sahip olduğu bir takım usulü farklılıklarda ortadan kaldırılmaktadır. Şu anda ilk derece mahkemelerinde görülen davalar ilgisine göre görevli ve yetkili mahkemelere intikal etmiş olacak. Önemli bir adım. Yargı içerisinde üç tane farklı ağır ceza mahkemesi uygulaması, iki, üç, ayrı soruşturma uygulaması sona eriyor. Hayırlı olsun" dedi.

Yapılacak düzenlemeden kesinleşen davaların etkilenip etkilenmeyeceğine ilişkin bir soru üzerine Bozdağ, şu yanıtı verdi:

"Bu düzenlemelerden kesinleşen davaların etkilenmesi söz konusu değil. Bu, görülmekte olan davalarla ilgili belki görevli mahkemelerin değişmesi sonucunu doğuracaktır. Yani TMK 10'a göre görevli ağır ceza mahkemeleri değil de diğer ağır ceza mahkemelerine dosyalar devredilmiş olacaktır. Ancak hükme bağlanmış olan, hükme bağlanıp kesinleşmiş olan davalar bundan etkilenmeyecektir. Yalnız kesinleşmemiş davalar Yargıtay tarafından bozmaya tabi olursa onlar da yeni usule tabi olacaktır."

-BİR UYUŞMAZLIK ÇIKMASI SÖZ KONUSU DEĞİLDİR-

"Geçici 2. maddenin kaldırılması kesinleşen davalar açısından görev uyuşmazlığı çıkarmayacak mı? Adalet Bakanlığı bu konuda kanun yararına bozma yoluna gidemez mi?" şeklindeki soruya ise Bozdağ, uyuşmazlık çıkmayacağını belertti. Kesinleşen davalarda Adalet Bakanlığı'nın kanun yararına bozmaya gidip gitmeyeceğine ilişkin soruya ise Adalet Bakanı Bozdağ, "Bir uyuşmazlık çıkması söz konusu değildir. Orada bir sıkıntı yok. Adalet Bakanlığının kanun yararına bozma yoluna gitmesi de kanunen mümkün değil. Çünkü kanunen temyiz yoluna gidilmeden kesinleşen konulara ilişkin Bakanlığın böyle bir yetkisi var. Ama bunlar temyize tabi olduğu için temyiz yoluna başvurulduğu için Adalet Bakanlığının böyle bir yola başvurma imkanı yok" yanıtını verdi.

-YENİDEN YARGILAMA AYRI BİR KONU-

Yeniden yargılama konusunun kamuoyunda tartışıldığını, Adalet Bakanlığının da bu konu üzerindeki çalışmasının sürdüğünü söyleyen Bozdağ, çalışma bittiği zaman kamuoyuyla paylaşılacağını belirtti. Bozdağ, şu anda üzerinde çalıştıkları TMK 10. ve CMK 250. Madde ile görevli mahkemelerin kaldırılması konusuyla yeniden yargılama konusunun ayrı olduğunun altını çizdi. Yeniden yargılamanın önünü açacak düzenlemenin Meclis'in gündemine ne zaman geleceğine ilişkin bir soru üzerine Bozdağ, şu yanıtı verdi:

"Bizim çalışmamız sürüyor. Bunun formülasyonu, yapılacak yasal düzenlemelerin yansımaları üzerinde bir çok boyutlarıyla geniş kapsamlı bir çalışma devam ediyor. Kamuoyunda pek çok formül konuşuluyor ama bu formüller hayata geçirildiği zaman sonuçları nasıl olacak buna dair bir etki analizine ihtiyaç var. Biz konuşulan formüller dahil Bakanlık çalışmaları çerçevesinde ortaya çıkmış konuşulmayan formüllerinin etki analizlerini yapıyoruz. Çalışma bittiğinde kamuoyu ile paylaşacağız."

-SAVCILARIN, DİĞER SAVCILARDAN FARKLI KULLANABİLECEĞİ BİR USUL OLMAYACAK-

TMK 10. madde ile görevli mahkemelerin kaldırılmasıyla ilgili yapılacak düzenleme kapsamında 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nda da değişiklik yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine Bozdağ, bu konuların hepsinin düzenleme içinde yer alacağını bildirdi. Bozdağ, "Ceza Muhakemesi Kanunu'ndaki usul ne ise bundan sonra bütün soruşturmalar için aynı olacaktır" dedi. Soruşturma ve kovuşturmalarda bütün suçlar için CMK'daki usulün geçerli olacağının altını çizen Bozdağ, "TMK 10'da yer alan soruşturma ve kovuşturmalara ilişkin düzenlemeler var, bu düzenlemelerin neredeyse tamamını kaldırıyoruz" dedi. Yeni düzenleme ile savcıların soruşturma sırasında diğer savcılardan farklı kullanabileceği bir usul olmayacağını kaydeden Bozdağ, "Sadece bir veya iki tane istisna olabilir, onunu dışındaki bütün usulü ve imtiyazları kaldırıyoruz. Kalacak istisnalarda soruşturma veya kovuşturmanın esasına veya usulüne ilişkin şüpheli veya sanıkların aleyhine olacak hususlar olmayacaktır. Örneğin adli tatilde de bu tür davaların görüşülmesi muhafaza ediliyor. Onun dışındaki bütün usulü farklılıkları yürürlükten kaldırıyoruz" dedi.

-HSYK TEKLİFİNDE BAZI DEĞİŞİKLİKLER YAPILABİLİR-

Adalet Akademi Başkanı Hüseyin Yıldırım'ın Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile ilgili düzenlemeyle ilgili eleştirilerinin hatırlatılması üzerine Bozdağ, yapılacak HSYK düzenlemesinin, Anayasa'nın 159. maddesindeki halkoylamasıyla getirilen değişikliği ortadan kaldıran bir düzenleme olmadığını ifade etti. Bakan Bozdağ, "Bu düzenleme Anayasa'nın 159. maddesinin yasayla düzenlemeye imkan verdiği konularda düzenlemeler içermektedir. Şu anda görüşmeler TBMM'de belli aşamada durdu. Önümüzdeki günlerde bu teklifi yasalaştıracağız. HSYK ile ilgili kısımlarda bazı değişiklikler yapılabilecektir" diye konuştu.

Bozdağ, Ergenekon Davası kapsamında hükmen tutuklu olan Prof. Dr. Fatih Hilmioğlu'nun sağlık durumuna ilişkin soruya "Sağlık raporları olumsuz raporlar olarak görülüyor. Yeni bir rapor istenirse bunun kararını adli tıp verecektir veya başka yere müracaat ediyorsa oralar verecektir. Bizim bir şey söylememiz doğru değil. Ayrıca Anayasa Mahkemesi kendi kararını kendisi verecektir. Mahkemenin kararına ilişkin şimdiden bir değerlendirme yapmamız yanlış olur" ifadeleri ile yanıt verdi.

-BİZİM YASALARIMIZDA FİŞLEMEYİ YASAKLAYAN HÜKÜMLER VAR-

Bakan Bozdağ, 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturması sonrasında istifa eden bakanların fezlekesinin ne zaman Meclis'e gönderileceğine ilişkin soruya "Fezlekelerle ilgili daha önce de açıklama yaptım, aynı açıklamam geçerliliğini koruyor" yanıtını vermekle yetindi.

"Özel hayatın gizliliğine ilişkin yasal düzenlemeyle fişlemelerin önüne nasıl geçilecek?" sorusu üzerine Bozdağ, şöyle konuştu:

"Bizim yasalarımızda fişlemeyi yasaklayan hükümler var. Fişlemeleri suç kabul eden hükümler var. Bunlara ilişkin cezai müeyyideler öngören hükümler var. Önümüzdeki zaman içerisinde bu alanda özel hayatın gizliliğini ihlal eden, insanların lekelenmeme hakkını zedeleyen konularla ilgili de önemli adımlar atacağız. Bu çerçevenin içerisinde, TMK 10 ile ilgili mahkemeleri kaldıran düzenlemenin içerisinde bu alanda da önemli değişiklikleri hep beraber yapacağız."

-ŞÜPHELİYE GİZLİ HERHANGİ BİR İSTİSNAİ HÜKÜM HUKUKUMUZDA OLMAYACAK-

Soruşturma sırasında avukatların soruşturma dosyasına ulaşamamaları konusunun kamuoyunda hep tartışıldığını ve eleştirildiğini hatırlatan Bozdağ, soruşturmanın sanık veya şüpheliden gizli tutulmasının silahların eşitliği ilkesine de aykırı olduğunu belirtti. Çok ağır suç isnatlarıyla karşı karşıya kalan insanların dosyalarını görememelerinin savunma hakkını kısıtladığını belirten Bozdağ, soruşturma evresinde şüphelilerin dosyaya ulaşmasını engelleyen düzenlemeleri de kaldıracaklarının altını çizen Bozdağ, "Soruşturma sırasında şüpheliye gizli herhangi bir istisnai hüküm hukukumuzda olmayacaktır. Avukatlar da şüpheliler de dosyasına vakıf olup savunmalarını ona göre yapma imkan ve fırsatını bulacaktır" diye konuştu.

-TÜRKİYE'DE FİŞLEME YOK-

Bekir Bozdağ, "Emniyette yapılan görevden almaların daha önce yapılan fişlemeler dayandırıldığı iddia ediliyor. Eğer fişleme yoksa bu görevden almaları nasıl yorumlamak lazım?" sorusuna ise "Türkiye bir hukuk devletidir. Türkiye'de fişleme yoktur. Fişleme vardır diyenler yalan söylüyorlar. Hükümete dönük bir karalama kampanyası içindeler. AK Parti iktidarları döneminde insanları kodlayan, fişleyen bütün uygulamalara geçmişe dönük olanlar da dahil hepsine son verilmiştir. Böyle bir şey yoktur. Olması da mümkün değildir" yanıtını verdi. Emniyet görevlilerinin görevden el çektirilmesi gibi bir durumun olmadığını kaydeden Bozdağ, yapılan işlemin görev yeri değişiklikleri olduğunu belirtti. Bir yerde görev yapan kamu görevlisine dün görev anayasa ve yasalara uygun verildiyse bugün de anayasa ve yasalar uygun bir şekilde yeni görevler verildiğini, bunun altında başka bir anlam aramanın ise yanlış olduğunu ifade eden Bozdağ, "Yeniden yargılamalarla ilgili Yargıtay Ceza Genel Kurulu'na görev verileceği veya Yargıtay'ın aralarında eski Başsavcı Abdurrahman Yalçınkaya'nın da bulunduğu kıdemli üyelerinden oluşan 20 kişilik bir listenin yeniden yargılama yapacağı yönünde haberler vardı. Çalıştığınız taslakta bu öneriler var mı?" sorusu üzerine, böyle bir konunun taslaklarında bulunmadığını vurguladı. Konunun kamuoyunda tartışıldığını, gazetelerde yer aldığını kendilerinin de buradan takip ettiğini kaydeden Bozdağ, "Çalışmalarımız içinde kıdemlilerin yargılaması diye bir konu üzerinde müzakere yapmıyoruz, onu doğru da görmüyoruz" dedi.