367 Şart

Çankaya düğümünü Anayasa Mahkemesi çözdü ve 1. tur oylamayı geçersiz sayarak, Cumhurbaşkanlığı seçim sürecini, "İlk turda Meclis’in 367 milletvekili ile toplanması gerekir" diyerek durdurdu. CHP’nin başvurusunu görüşen Anayasa Mahkemesi’nin 9’a karşı 2 oyla aldığı kararı Başkanvekili Haşim Kılıç açıkladı. Karar bu sabah Meclis’e gönderilecek.

ANAYASA Mahkemesi, TBMM Başkanı Bülent Arınç’ın, Genel Kurul’a giren 7 CHP’liyi bile tutanağa geçirip 367’yi bulmaya çabaladığı cumhurbaşkanlığı birinci tur oylamasını, "içtüzük değişikliği" niteliğinde ve Anayasa’ya aykırı buldu. Yüksek Mahkeme, "İlk turda Meclis’in 367 milletvekili ile toplanması ve yoklama yapması şarttır" diyerek iptal ve yürürlüğü durdurma kararı verdi.

NE ANLAMA GELİYOR

367 tartışmasını noktalayan karara göre, cumhurbaşkanlığı ilk tur seçiminde Anayasa’nın 102. maddesine göre "toplantı yeter sayısı" olarak 367 milletvekilinin TBMM Genel Kurulu’na gelmesi ve yoklamaya katılması şartı aranacak. 367 oy da bulunursa, "Karar yeter sayısı" sağlanmış ve cumhurbaşkanı seçilmiş olacak. İlk ve 2. turda 367, üçüncü ve dördüncü turlarda 276 aranacak. Bu karar, mahkemenin, turlarda "toplantı yeter" sayısı ile "karar yeter" sayısını eşitlemesi anlamı taşıyor. Mahkeme, CHP’nin geçtiğimiz cuma akşamı yaptığı başvuruyu dün dört saatlik oturumda sonuçlandırdı.

İLK KARAR 7’YE 4

Heyette önce Raportör Hikmet Tülen’in raporu okundu. Ardından usulden dava incelemeye alındı. İlk tur oylamanın mahkemenin yetkisinde bir konu olup olmadığı ve anayasal denetim yapılıp yapılamayacağı tartışıldı. Başkan Tülay Tuğcu, Başkanvekili Haşim Kılıç ve üyeler Fulya Kantarcıoğlu ve Sacid Adalı, ilk tur oylamanın bir "içtüzük değişikliği" değil, "içtüzük uygulaması" olduğu ve içtüzük uygulamalarının Anayasa Mahkemesi’nin yetkisine ve denetim alanına girmediği görüşünde birleştiler. Diğer üyeler, "Oylama içtüzük değişikliği niteliğinde yetkimizde davayı esastan görüşelim" diye karşı çıktılar. Oylamada başvuru 7’ye karşı 4 oyla "içtüzük değişikliği" sayıldı ve esastan görüşmeye geçildi. Tuğcu ve Kantarcıoğlu’nun eskiden beri "içtüzük uygulamaları konusunda mahkememizin denetim yetkisi yok" görüşündeler. CHP’nin davasında teknik olarak oy kullandılar. Ancak, esasa geçildiğinde, iptal ve yürürlüğü durdurma yönünde oy verdiler.

İÇ TÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİ

Esas incelemesinde, Arınç’ın, 27 Nisan’daki ilk turda yoklama yaptırmak yerine, Meclis çoğunluğu olduğuna ilişkin verdiği başkanlık kararını oylatması "içtüzük değişikliği" niteliğinde görüldü. Dokuz üye, Anayasa’nın 102. maddesindeki özel düzenlemeye göre birinci tur oylamada "toplantı yeter sayısının 367 olduğunda" birleştiler. Arınç’ın oylama yönteminin içtüzük ve Anayasa’ya aykırı olduğuna karar verildi. Davanın "yetkisizlikten" reddini de isteyen Haşim Kılıç ve Sacid Adalı ise Anayasa’nın 96. maddesinde "toplantı yeter sayısının" 184 olarak düzenlendiğini belirterek, bu görüşe karşı çıktılar.