21. Yüzyılda Vektör Kontrolü" Konferansı

ABD'deki Yale Üniversitesi Biyolojik ve Biyomedikal Bilimler Bölümü Epidemiyoloji ve Mikrobiyal Hastalıklar Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Aksoy, son dönemde en korkulan virüsün "chikunguya" olduğunu ifade ederek, "İtalya'da birkaç yıl önce görüldü. Şu sıralar Meksika ve civarında da çok görülen bir hastalık. Bunun Türkiye'de de ele alınması önemli" dedi.

Aksoy, Erciyes Üniversitesi Vektörler ve Vektörlerle Bulaşan Hastalıklar Uygulama ve Araştırma Merkezi (ERVEK) tarafından Genom ve Kök Hücre Merkezi'nde düzenlenen "21. Yüzyılda Vektör Kontrolü" başlıklı konferansta yaptığı konuşmada, hayvanların yüzde 90'ını andropodların (böcek) oluşturduğunu söyledi.

Bunlar arasında yusufcuk, uğur böceği, peygamber devesi, arı gibi faydalı olanlar yanında, çekirge, karınca, süne, Akdeniz meyve sineği gibi zararlı türlerin de bulunduğunu ifade eden Aksoy, çeçe sineği, sivrisinek, kene gibi böceklerin de birçok mikrobu insanlara taşıyarak zarar verdiklerini kaydetti.

Aksoy, Dünya Sağlık Örgütünün çalıştığı hastalıkların çoğunun vektörlerle taşındığına dikkati çekerek, uyku hastalığı, Güney Amerika'da çok görülen ve artık dünyanın birçok yerine yayılmış olan şagaz hastalığı, tropik bölgelerden semi tropik bölgelere yayılmaya başlayan dengue virüsü, sıtma gibi pek çok hastalık üzerinde çalışıldığını anlattı.

Son dönemde en korkulan virüsün "chikunguya" olduğuna dikkati çeken Aksoy, "İtalya'da birkaç yıl önce görüldü. Şu sıralar Meksika ve civarında da çok görülen bir hastalık. Bunun Türkiye'de de ele alınması önemli"  dedi.

Prof. Dr. Serap Aksoy, vektör hastalıklarının insanlarda kontrol edilebileceğini, vektörlerde de önlenebileceğini dile getirerek, şöyle devam etti:

"İnsanlarda kontrol etmemizin yolları aşılar geliştirerek, iyi ilaçlar bularak, iyi metotlar geliştirerek oluyor. Ancak bunların hemen hemen hiçbiri vektörlerle taşınan hastalıklar için henüz geliştirilmemiş ya da kullanılacak safhaya gelmemiş durumda. Dolayısıyla özellikle bu hastalıkların mücadelesinde vektör kontrolü önem kazanıyor. Vektör kontrolünde ana tema, insektisitlerin sahaya yayılması veya yörenin tabiatının, ekolojisinin değiştirilmesi - bu sineklerin yaşamasını, yumurtlamasını engelleyecek - ya da diğer biyolojik metotlar uygulanması. Bütün bunlardaki amaç böceğin üremesini engellemek, bu yeni bir metot. Şu an denenmek istenen metotlardan biri de böceğin içinde mikrobun gelişmesini önlemek. Neticede böcekler bizim düşmanlarımız değil. Fakat taşıdıkları mikropları önleyebilirsek, onları zararsız hale getirebilirsek o zaman hastalığını da önlemiş oluruz."

ERVEK Müdürü Prof. Dr. Abdullah İnci de toplantının açılışında merkezin çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Konferansın ardından "Bilimsel Araştırmalar ve Yayın Etiği" konulu panel düzenlendi.

Moderatörlüğünü Erciyes Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Yetim'in yaptığı panelde, Prof. Dr. Serap Aksoy'un yanı sıra çeşitli bilimsel dergilerde editörlük yapan Türkiye Parazitoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Özcel, Prof. Dr. Şenol Dane, Prof. Dr. Ekrem Gürel ve Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu sunum yaptı. - Kayseri