150 yıllık sarnıcın kireçle boyanmasına tepki

MUĞLA'nın Bodrum ilçesindeki 150 yıllık geçmişe sahip Kökcü Dede Sarnıcı'nın belediye tarafından üzerindeki kitabesi bile okunamayacak şekilde sönmüş kireç ile beyaza boyanması tepkiye neden oldu. Belediyenin 'kaş yaparken, göz çıkardığını' belirten Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Namık Açıkgöz, sarnıcın kitabesindeki boyayı kazıyıp, yazı ve motoiflerin tekrar görünür hale gelmesini sağladıktan sonra sosyal medya hesabından yaptığı ironi içeren paylaşımında, "Kendimi ihbar ediyorum, tarihi esere zarar verdim" dedi.

Bodrum'un Yokuşbaşı Mahallesi'nde bulunan 150 yıllık tarihi geçmişe sahip Kökcü Dede Sarnıcı ve yanındaki namazgahın, 2 ay önce Bodrum Belediyesi tarafından bakım ve onarımı yapıldı. Sarnıcın duvarları beyaza, kapısını çevreleyen mermer çerçeveli bölüm ise maviye boyandı. Tarihi yapının orijinalliğine sadık kalınmadan yapıldığı ileri sürülen çaışmalar sırasında sarnıcın kitabesi de boyayla kapatıldı. Bölgede sarnıçlar üzerinde araştırma yaparken durumu fark eden Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Namık Açıkgöz, Bodrum Belediyesi'nin bu çalışmasını, 'kaş yaparken göz çıkarmaya' benzetip, eleştirdi. Prof. Dr. Açıkgöz, sarnıcın kitabesineki boyaları kazıyıp tekrar yazı ve motifleri ortaya çıkardı. Prof. Dr. Açıkgöz, ardından sosyal medya hesabından olaya tepkisini içeren dikkat çekici bir paylaşımda bulunarak, "Bodrum girişindeki tümsekte solda bulunan ve Bodrum Belediyesi'nin bakımını yaptığı ve her sene kireçle beyaza boyadığı Kökcü Dede Sarnıcı'nda, mermer kitabesinin kat kat kireçle boyanması ve artık harflerin hiç görünmemesi üzerine, bu tarihin katline son vermek üzere kireci kazıyıp, 'tarihi esere' zarar verdim. Kendimi, 'tarihi esere zarar vermek' suçu işlemekten ihbar ediyorum!.. İşte suç delilleri!" dedi. Prof. Dr. Açıkgöz'ün, sarnıcın eski ve yeni halinin fotoğraflarına yer verdiği bu paylaşımına çok sayıda kişi de destek verdi.

Prof. Dr. Namık Açıkgöz, tarihi sarnıç önünde konuyla ilgili olarak DHA muhabirine yaptığı açıklamada ise, "Muğla'ya 1994 yılından çalışmak için geldim. Yörede bulunan sarnıçlar ile ilgili olarak sürekli çalışma yapıyorum. Çalışmalarım sırasında Kökcü Dede Sarnıcı dikkatimi çekti. Sarnıç, beyaza bürünmüş bir haldeydi. Boyanmıştı. Halkımızın temizlik anlayışında bir problem var. Beyaz olunca temiz olacağı sanılıyor. Halbuki sarnıç ve buna benzer yerler orijinal taş veya tuğla şeklinde bırakılmalıdır. Ancak tarihi Kökcü Dede Sarnıcı, 8 kat kireç ile boyandığı için orijinalliğini tamamen yitirmiş ve kitabesi okunamaz hele gelmiş. Üzerindeki kireci kazıyınca kitabe ancak okunabiliyor. Bu tür mimari eserler mümkün olduğu kadar kendi orijinal malzemesi ile restore edilmeli. Turistlere güzel görünsün diye beyaza boyamak doğru değil. Koruma altına almak güzel ama mimari değerini bozup farklı bir şekle büründürmek doğru bir yaklaşım değil" dedi.'YANLIŞTAN BİR AN ÖNCE DÖNÜLMELİ'

Sarnıçların Muğla için önemli olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Açıkgöz, "Dünya ve Türkiye'de en çok sarnıcın olduğu yer Muğla. 270 sarnıcı yerinde bizzat, inceledim. Tahminimce Muğla genelinde 300 sarnıç var. Bu sarnıçlar, kültürel değerlerimiz, Muğla yerel yönetimlerinin sahip çıkması gerekmektedir. Sarnıcın nüfus kağıdı olan kitabeyi görünmez hale getirmişler. Bu yanlış bir uygulama. Bizler, bilim insanları olarak bu tür değerleri korumak için çaba harcıyoruz. Bu değerlere önem veren kişiler ile ortak çalışarak bu tarihi yapıları daha güzel bir hale getirebiliriz. Sarnıç bir başka özelliği yanında namazgah olması. Burada insanlar ibadetini yapmış, abdest alıp namaz kılmış. Bu sarnıcın bir başka özelliği insan ve hayvanların su ihtiyaçlarını karşılamak için inşa edilmiş olması. Bodrum'un girişinde olan Kökcü Dede Sarnıcı'nın orijinal yapısıyla korunup, kültür ve turizme kazandırmak için yerel yönetimlerin sahip çıkmasını istiyorum. Yanlıştan bir an önce dönülmeli" diye konuştu.

- Muğla