Portekiz'in Muhteşem Altını: Aziz Francis Kilisesi

Igreja de São Francisco ya da Türkçe adıyla Aziz Francis Kilisesi, Portekiz'in en meşhur gotik yapısı olarak kabul ediliyor. Porto kentinde bulunan Altın Kilise lakaplı bu yapının görkemli iç tasarımı, görenlerin aklını başından alıyor. Kilise, UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak kabul ediliyor.

1244 yılında küçük bir kilise olarak inşa edilmeye başlanan Aziz Francis Kilisesi, asırlar boyunca sürekli büyüyerek nefes kesen bir yapıya dönüşüyor. 1383'te başlatılan ilk genişletme çalışmaları 1425'te sona erdiğinde, kilisenin dış tasarımında sade gotik izler kendini göstermeye başlıyor. Aziz Francis Kilisesi'ni bugünkü ününe asıl kavuşturan ise iç tasarımındaki değişiklikler.

Varlıklı ailelerden 'altın' dokunuşlar

15.yüzyıldan itibaren, Porto'nun önde gelen varlıklı aileleri, ibadet için Aziz Francis Kilisesi'ni tercih etmeye başlıyor. Bu ailelerin girişimleriyle birlikte kilisenin duvarları, sütunları, dua odaları ve çatısı, barok izler taşıyan altın kaplamalı ahşap malzemelerle yenileniyor. Bu değişim 18. yüzyılın ilk yarısına kadar sürüyor ve o yıllardan bugüne dek kilisenin içinde tam bir altın hakimiyeti yaşanıyor. Zaten yapı da "Altın Kilise" lakabını bu dönemde kazanıyor.

16.yüzyılın hemen başında Napolyon'un işgali sırasında kilise, Fransız askerlerinin istilasına uğruyor ve bazı altın paneller çalınıyor. Ancak bu olay haricinde kilisenin iç tasarımında çok büyük değişiklikler meydana gelmiyor. Altın sarısı, bugün dahi kilisenin iç mekanının en baskın rengi olarak göz kamaştırmayı sürdürüyor.

Farklı mimari tarzları bir araya getiren bir eser

Aziz Francis Kilisesi'nde tarih boyunca şahit olunan en ciddi değişiklikler, dış cephede meydana geliyor. 1832'deki Porto Kuşatması sırasında çıkan yangında kemerlerin tamamı yandığında, kilisenin imdadına yine şehrin varlıklı isimleri yetişiyor. Kuşatmanın ardından Porto Ticaret Odası, kemerlerin yerine, neoklasik mimarinin izlerini taşıyan ve bugün hala varlığını sürdüren Bolsa Sarayı'nın inşa edilmesini sağlıyor.

Kilisenin ön cephesinde bulunan gül pencere, yapının bu cephesindeki tek orijinal dekorasyon olma özelliğini taşıyor. Batı cephesinde ise orijinal gotik tasarım yerini barok izlere bırakırken, güney cephesi halen gotik izler barındırıyor. Kilisenin girişinde ise İslami etkiler taşıyan Müdeccen mimarisinin örnekleri olan kabartmalar bulunuyor. Böylece yapı, mimari anlamda, birçok tarzı buluşturmuş oluyor.

Asırlar boyu defalarca irili ufaklı restorasyon geçiren ve bunun bir sonucu olarak günümüzde farklı dönemlerin gotik, barok, İslami ve noeklasik izlerini bir arada barındıran mimarisi, Aziz Francis Kilisesi'nin bir dünya mirası olarak kabul edilmesini sağlayan en önemli özelliklerinin başında geliyor.