Zeytin ve Zeytinyağı İhracatı Düşecek

NECİP FAZIL ÇELİK - Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili ve Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nedim Güreli, Türkiye'nin 2013-2014 sezonunda ihraç edebileceği maksimum zeytinyağı miktarının 45-50 bin ton aralığında kalacağını belirterek, "Bu da zeytinyağı ihracatının yüzde 50 civarında düşmesi sonucunu doğuracak" dedi.

Güreli, AA muhabirine yaptığı açıklamada, zeytin rekoltesi ile zeytin yağı üretimi ve ihracatına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Güreli, İzmir Ticaret Borsası koordinatörlüğünde, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, İzmir Ticaret Odası, Akhisar Ticaret Borsası, Aydın Ticaret Borsası, Marmarabirlik, Bornova Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü ve Zeytindostu Derneği'nin katılımıyla gerçekleştirilen çalışmaya göre, 2013-2014 sezonunda Türkiye'de 140 bin ton zeytinyağı, 391 bin ton sofralık zeytin rekoltesi beklendiğini ifade etti.

Güreli, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi'nin yaptığı çalışmada ise 130 bin ton zeytinyağı, 410 bin ton sofralık zeytin tahmininde bulunulduğunu kaydetti. Türkiye'nin, 2012-2013 sezonunda 91 bin ton zeytinyağı ihracatı karşılığında 288 milyon 700 bin dolarlık gelir elde ettiğini belirten Güreli, 76 bin 377 ton sofralık zeytin ihracatından da 127 milyon 89 bin dolar kazanıldığını vurguladı. Güreli, Türkiye'de kişi başı zeytinyağı tüketiminin yıllık yaklaşık 1,5 kilogram seviyesinde olduğuna dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Türkiye'nin yıllık zeytinyağı tüketiminin 115 bin ton seviyesinde olduğunu kabul ettiğimizde, iyimser rekolte tahmininin 140 bin ton olduğunu dikkate aldığımızda yeni sezondaki rekolteden yaklaşık 25 bin ton  zeytinyağı kalıyor. 25 bin ton Türkiye'nin elinde stok olduğu tahminleri yapılıyor. Bu stoku da üzerine eklediğimizde Türkiye'nin 2013-2014 sezonunda ihraç edebileceği maksimum zeytinyağı 45-50 bin ton aralığında kalacak. Bu da zeytinyağı ihracatının yüzde 50 civarında düşeceği sonucunu doğurur. Bu sezon İspanya, 1 milyon 100 bin ton, İtalya 350 bin ton ve Yunanistan 300 bin ton zeytinyağı rekoltesi bekliyor. Zeytinyağı fiyatlarının çok cüzzi bir düşüş göstereceğini ya da geçen yılki seviyelerinde kalmasını bekliyoruz. Bu şartlarda bu yıl yaklaşık 290 milyon dolar olan Türkiye'nin zeytinyağı ihracat rakamının önümüzdeki yıl 140-150 milyon dolar arasında gerçekleşmesini bekliyoruz."

"Zeytin ihracatı 60-65 bin ton kalması bekleniyor"

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emin Demirci, Türkiye'nin sofralık zeytin rekoltesinin bu sezon 2012-2013 sezonuna göre yaklaşık yüzde 15 düştüğünü kaydetti. Söz konusu düşüşün Türkiye'de zeytin fiyatlarını artırdığını belirten Demirci, şunları kaydetti:

"Bu fiyat artışından dolayı önümüzdeki sezon ihracatın bir önceki sezona göre yüzde 10-15 arası gerilemesinden endişe ediliyor. 2012-2013 sezonunu 76 bin 377 ton ihracat ile kapatan zeytincilik sektörünün 2013-2014 sezonunun 60-65 bin tonda kalması beklenirken, sofralık zeytin ihracatının 100-110 milyon dolar aralığında gerçekleşeceği tahmin ediliyor. 2012-2013 sezonunda toplamda 415 milyon dolar döviz girdisini Türkiye'ye kazandıran zeytincilik sektörü 2013-2014 sezonunda 250 milyon dolar ihracat hedefliyor."

-"Rekor kıran sektör olumsuz etkilenecek"-

Ant Gıda Genel Müdürü Muammer Güngör de zeytin rekoltesinin geçen hasat sezonuna kıyasla düşmesine, ilkim şartları kadar hatalı toplama yöntemleri ile bazı yörelerde yaşlı verimli ağaçların kesilmesinin neden olduğunu söyledi. Son yıllarda üreticilerin girdi maliyetlerindeki artışa rağmen zeytin ve zeytin yağı fiyatlarının yükselmediğini, bunun da üreticinin zeytine bakışını olumsuz etkilediğini ifade eden Güngör, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Zeytinin kazandırmadığını düşünen üretici, zeytinliğine emek de harcamıyor. Bu durum ister istemez rekolteye yansıyor. Bu sezon kaliteli zeytin bulmakta oldukça zorlanıyoruz. Kanada, Almanya, Hollanda, İngiltere, Ukrayna, ABD, Avustralya, Hong Kong ve Çin de dahil olmak üzere dünyanın birçok ülkesine ihracat yapıyoruz. Oralara özellikle iri taneli zeytinler gönderiyoruz ama bu zeytini temin etmekte zorlanıyoruz. Bu durum bizim gibi ihracata yönelik üretim yapan tüm işletmecilerin yaşadığı bir sorun. Geçtiğimiz aylarda rekorlar kıran zeytin ve zeytin yağı ihracatımız bu durumdan oldukça olumsuz etkilenecek. Gidişat bunu gösteriyor." - Ankara