Yumurta Fiyatlarındaki Düşüş Yansıtılmıyor

Emre Umurbilir - Geçen yıl ortalama 18 kuruş olan yumurtanın üreticiden çıkış fiyatının, bu sene 13 kuruşa düştüğü ancak marketlerin bunu tüketiciye yansıtmadığı öne sürüldü.

Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Genel Sekreteri Hüseyin Sungur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünya yumurta üretiminde 10. sırada yer alan, 100 bin civarında kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlayan Türk yumurta sektörünün, bin 100 ticari işletme, 3 bin kümes, 15,6 milyar üretim adedi ve 351 milyon dolara ulaşan ihracat rakamlarıyla, sürekli büyüme eğiliminde olduğunu söyledi.

Canlı kullanılmasından dolayı üretime giriş çıkışın en az 5-6 ay gerektirmesi ve bu nedenle pazarda arz talep dengesi oluşturmanın zorluğuna dikkati çeken Sungur, yumurta ürünleri sanayisinin gelişmemesi ve 21 günlük tüketim süresi nedeniyle stoklama şansı olmamasını da sektörün yüz yüze bulunduğu diğer sorunlar arasında saydı.

Sungur, yumurta üretiminin iç tüketim ve ihracata bağlı her yıl arttığını belirterek, buna karşılık başta yem olmak üzere, yumurta maliyetinin de artış gösterdiğini, geçen yıl maliyeti bölgelere göre 16-17 kuruş/adet civarında seyreden yumurtanın, ortalama 18 kuruştan satıldığını kaydetti.

Aralık ayında 18-19 kuruş olan bir yumurtanın satış fiyatının, yılın ilk dört ayında ortalama 14-15 kuruş civarında seyrettiğine, geçen ayın son haftasında ise 13-14 kuruşa kadar düştüğüne işaret eden Sungur, "Bu veriler de göstermektedir ki üreticiler, 4 aydır zarar etmektedir. Buna ilave olarak bahar aylarıyla birlikte köy yumurtası üretiminin artması ve tüketimde sıcaklara bağlı olarak yaşanan düşüşler, fiyatları daha da aşağı çekmektedir. Uzun yıllar fiyat ortalaması bize göstermektedir ki mayıs, yumurta fiyatlarının en düşük seyrettiği aydır" diye konuştu.

-"Marketler, fiyat artışlarını aynı hafta yansıtıyor ama..."-

Hüseyin Sungur, yumurta sektörü açısından iki konunun hep sıkıntı yarattığını dile getirerek, şöyle devam etti:

"Bunlardan ilki, yumurta/yem fiyatı değeridir. Yumurta üretici fiyatları 2007-2012 yılları arasında yaklaşık yüzde 41 civarında artarken, aynı yıllar arasında yem fiyatları yüzde 77 oranında artmıştır. İkincisi ise üretici/tüketici fiyat endeksidir. Üretici ve tüketici fiyatları arasında, tüketici aleyhine genellikle yüzde 35-40'lık fiyat farkı oluşmaktadır. Üreticiler yumurtasını ucuza satarken, tüketici, aracıların ilave kazancını da ödemek zorunda kalıyor. Marketler, fiyat artışlarını aynı hafta yansıtıyor fakat düşüşleri ya hiç yansıtmıyor ya da birkaç hafta sonra kısmi yansıtıyor. Yumurta sektörünün geleceği açısından bu iki çelişkinin giderilmesi gerekmektedir."

Yumurta üreticilerinin, güçlü bir pazarlama ağına sahip olmamaları ve yumurtanın raf ömrü kısalığı nedeniyle ürünlerini günlük pazarlamaya çalıştığına işaret eden Sungur, bu nedenle üreticilerin maliyete göre fiyat belirleme şansı bulunmadığını belirtti.

Sungur, üreticilerin doğal beklentisinin, fiyatların temmuz ayından itibaren normal seyrine dönmesi ve maliyetlerin üstüne çıkması olduğunu ifade ederek, "Ne var ki olması gerekenin çok altındaki yumurta fiyatlarının normal seviyesine yükselmesi, tüketici tarafından zam olarak algılanmakta ve üreticiler, fırsatçılıkla suçlanmaktadır. Başka bir deyişle belirsizlik içinde çok değerli bir besin olan yumurtayı üretmeye çalışan üreticiler, bir taraftan zararına satışların bedeline katlanırken, diğer taraftan tüketiciler tarafından yanlış anlaşılmaktan üzüntü duymaktadır" dedi.

Yayıncı: Nevbahar Kabaklı - İZMİR