Yıldırım'ın Rusya Ziyaretinde Gündem "Ekonomi"

Başbakan Binali Yıldırım'ın Rusya ziyaretinin, iki ülke ilişkilerindeki normalleşme sürecini hızlandırması beklenirken, görüşmelerde, Türkiye'ye doğalgaz indirimi sağlanması, Türk Akımı, Rusya'nın bazı tarımsal ürünlere uyguladığı ithalat yasağı ve vize serbestisi gibi konuların ele alınması öngörülüyor.

AA muhabirinin yaptığı derlemeye göre, Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev'in davetlisi olarak bugün Rusya'ya gidecek Yıldırım'ın ziyaretinde, ekonomi önemli gündem maddesi olacak. Yıldırım'a, Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan eşlik edecek.

Geçen yılın kasım ayında sınırı ihlal eden Rus uçağının düşürülmesinin ardından, iki ülke siyasi ilişkilerinin yanı sıra ticari ilişkileri de Rusya'nın yaptırım uygulama kararıyla olumsuz yönde etkilenmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya'yı ziyaretiyle normalleşme sürecine giren ilişkilerin, Başbakan Yıldırım'ın 6 bakanla gerçekleştireceği görüşmelerle yeni bir boyuta taşınması bekleniyor. Görüşmelerde, Türkiye'ye doğalgaz indirimi sağlanması, Türk Akımı, Rusya'nın bazı tarım ürünleri ithalatında uyguladığı yasağının kaldırılması, ticarette yerel para birimlerinin kullanılması ve turizm gibi başlıkların gündeme gelmesi öngörülüyor.

İthalat yasağı ele alınacak

Rusya'nın, Türkiye'den ithalat yasağı getirdiği 21 tarımsal üründen, ilişkilerin normalleşmesine bağlı olarak hükümet kararıyla portakal, mandalina, kayısı, şeftali ve erik olmak üzere 5 ürünle ilgili yasak 9 Ekim'de kaldırılmıştı.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alınan bilgilere göre, iki ülke arasında yapılacak heyetler arası görüşmelerde, hem Karantina birimince patlıcan, biber, nar, kabak ve marul olmak üzere 5 ürüne, hem de hükümetin 11 ürüne yönelik ithalat yasağının kaldırılması konusunun ele alınması bekleniyor.

Türk ihracatçısının 150-200 bin tonluk bir kanatlı açığı olan Rusya pazarında daha etkin olabilmesi için Türk heyetinin, Rusya'ya kanatlı ihracatındaki yüksek gümrük vergisi ve kota uygulamalarını gündeme getirerek, düzenlemeye gidilmesini talep etmesi öngörülüyor.

İhracat da ithalat da geriledi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin Rusya'ya geçen yıl 3,6 milyar dolar olan ihracatı, bu yıl ekim ayı itibarıyla 1,3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Rusya'dan ithalat ise 2015 yılında 20,4 milyar dolar, bu yılın 10 ayında ise 12,5 milyar dolar oldu.

Bu arada, Türk müteahhitleri Rusya'da bugüne kadar 60 milyar doların üzerinde 2 bine yakın projeyi hayata geçirirken, Türkiye, doğalgaz ithalatının yarısından fazlasını Rusya'dan sağlıyor.

Normalleşme yönünde atılan adımlar

İki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmeye başlamasında dönüm noktası olan Erdoğan-Putin görüşmesinde, Türkiye'nin ilk nükleer güç santrali olma özelliği taşıyacak Akkuyu Nükleer Santrali Projesi'ndeki çalışmalara devam edilmesi konusunda da görüş birliğine varılmıştı.

Rusya doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak "Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı Projesi" için hükümetler arası anlaşma imzalanmış, bu çerçevede bir iş birliğinin geliştirilmesi kapsamında Türkiye'ye doğalgaz indirimi sağlanması konusunda mutabık kalınmıştı. Rus gazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınmasını öngören anlaşma, TBMM Genel Kurulu'nda onaylandı.

Ayrıca Rusya'nın Türkiye'ye yönelik tur satışı, tarifesiz uçak seferlerinin başlatılması, 55 Türk firması ile 6 Türk bankasının Türk işçi ve personel çalıştırmalarına izin verilmesi de ilişkilerin normalleşmesi sürecindeki önemli adımlar olarak dikkati çekmişti.

Uzay, gemi ve diğer alanlarda iki ülke arasındaki iş birliğinin geliştirilmesi konularında çeşitli görüşmeler gerçekleştirilirken, Rus Uzay Ajansı'nın (Roscosmos) Türk füzelerinin tasarımı ve uzaya fırlatılması ihalesine katılmaya hazır olduğu, Türkiye ile Rusya arasında karşılıklı kültür ve turizm yılları yapma teklifi getirildiği, bu önerinin desteklendiği ve ilgili bakanların bu konuda çalışma yapacağı da açıklanmıştı.

İstanbul'da ekim ayında yapılan Türk-Rus Hükümetler Arası Karma Ekonomik Komisyonu toplantısında, ortak yatırım fonu kurulması kararlaştırılmıştı.

Yerel para için ilk somut adım

Yıldırım'ın Rusya ziyaretine ilişkin Başbakanlık Basın Müşavirliğinden yapılan açıklamada, "Temaslarda ekonomik iş birliğinin derinleştirilmesi hedefine yönelik girişimlerin değerlendirilmesi ile enerji, tarım, turizm, sanayi ve ulaştırma alanlarındaki ortak projeler başta olmak üzere ikili ilişkilerimizin genel durumu ve bölgesel-uluslararası gelişmelerin ele alınması planlanmaktadır." bilgisine yer verildi.

Açıklamada, "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Putin ile yaptığı görüşmede iki ülke arkasındaki alışverişlerin TL ve Rus Rublesi olarak yapılması yönündeki açıklamalarının ardından ilk somut adım Sayın Başbakanımızın Rusya gezisinde atılacak. Sayın Başbakanımızın talimatı ile Rusya ziyareti boyunca tüm heyetimizin konaklama ve harcamaları Rus Rublesi ile ödenecektir." ifadeleri yer aldı.