Yapılan Düzenlemelerle Emekli Aylıklarında Yüzde 329,7 Artış Oldu

12 milyona ulaşan emeklilerin refah seviyesini yükseltmek için birçok proje hayata geçiriliyor. Sosyal güvenlikte iyileşme, intibak düzenlemeleri, destek primi kesintisinin kaldırılması, promosyon ödemeleriyle emeklinin geliri arttı. 2002-2016 döneminde memur emeklilerinin asgari aylıklarında nominal yüzde 329.7 artış sağlandı. Yeni dönemde de tamamlayıcı emekliliğe destek, yaşa uygun iş imkânları, faizsiz kredi destekleri, düşük taksitli konut imkânları gibi yeni adımlar da atılacak.

GELİŞME HIZINDAN PAY ALIYORLAR

Sosyal güvenlik şemsiyesinin toplumun tüm kesimlerini kapsayacak şekilde genişleten hükümet, emeklilerin beklentilerini de karşılmaya çalışıyor. Son 14 yılda ortaya konulan "Sosyal devlet vizyonunun" önemli ayaklarından birini de emeklilere yönelik düzenlemeler oluşturdu. Hükümet, sosyal güvenlik sistemini geliştirirken çalışan, işveren, emekli arasında hakkaniyetli ve sürdürülebilir bir denge oluşturulmasını temel ilke olarak benimsedi. Emeklilerin gelecekte de yoksulluk riskiyle karşı karşıya kalmalarını engellemek için gösterge esaslı sistemden gelişme hızından pay alınan sisteme geçildi. Böylece gelişme hızından pay almayan yaklaşık 2 milyon emeklinin intibakı düzenlendi. Gelir kaybının önüne geçilerek, maaşlarının düşmesi önlendi.

KESİNTİLER SONA ERDİ

Ticari faaliyetlerde bulunan emeklilerin maaşından kesilen Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisi tamamen kaldırıldı. Çalışan emeklilerden destek primi kesintisinin kaldırılmasıyla beraber aylık 63-345 lira arasında değişen artış sağlandı. Emeklilere, faizsiz, geri ödemesi kolay kredi destekleri sürüyor.

ÇİFTE EMEKLİLİĞE DESTEK

Çifte emekliliğe destek, ileri yaşta uygun istihdama yönelik de çalışmalar yapılıyor. Tamamlayıcı emeklilik tasarruflarına destek verilerek emekli aylığı düşük emeklilere ek gelir imkânları yaratılıyor. İleri yaşlarda uygun istihdam olanağı sağlanacak, bireysel emeklilik sisteminde kesinti oranları uluslararası düzeye yaklaştırılacak. Tamamlayıcı emeklilik zorunlu nitelikteki emeklilik sistemini destekleyen bir sistem. Bu sistem sayesinde iki emekli aylığı birden alınabiliyor. Hayat sigortaları ve bir yılı aşan özel sağlık sigortalarının geliştirilmesi için çalışma yapılıyor. Mesleki tamamlayıcı emeklilik sigortası seçenekleri üzerinde çalışılıyor.

EMEKLİLİK HİZMETLERİ HIZLANIYOR

Emeklilik hizmetleri de etkinleştiriliyor. Düşük düzeyde maaş alan emeklilerin gelir seviyesinin yükseltilmesine yönelik çalışmalar sürecek. Emekli aylığı hesaplamasında çalışma hayatında uzun süre kalınması teşvik edilecek şekilde düzenlenecek. Emeklilik sonrasında meydana gelen kayıpların azaltılması için bireysel emeklilik teşvik edilecek. Emeklilerin ekonomik ve sosyal hayatta daha fazla yer almaları, yaşam kalitelerinin yükseltilmesi sağlanacak. Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi 53 liraya düşürülürken, yaşa takılıp da emekliliği bekleyenler de sağlık hizmeti alabilecek. Bu kapsamda olanlar da 53 liralık primi yatırarak sağlık hizmetin faydalanabilecek.

İŞKENCE YILLARI EMEKLİLİĞE SAYILDI

12 Eylül mağdurlarına borçlanarak emekli olma imkânı da sağlandı. 1980 darbesinde haksız yere cezaevinde yatan, "sakıncalı" diye işinden atılan, okulundan uzaklaştırılan, yaşamı kesintiye uğrayanların demir parmaklıklar ardında kaldıkları süre emekliliklerine sayıldı. Bu süre için borçlanma imkânı getirildi. Örneğin, 2 yıl cezaevinde kalan biri bu süreyi borçlanarak emekli olabiliyor.

İŞÇİ-MEMUR AYIRIMI BİTTİ

İşçi, memur, esnaf emeklisi eşitlendi. Hükümet, Anayasa değişikliği ile ilk kez memurlara toplu sözleşme hakkı verirken, işçi, memur, çiftçi ayırımı olmadan tüm emeklilere memurlarla yapılan toplu sözleşmedeki mali-sosyal haklardan yararlanma imkânı getirdi. Bu düzenleme ile emeklilerin aylıklarına yansıyacak zam oranları da arttı.

SAĞLIK İMKÂNLARI ARTIYOR

Sosyal Güvenlik Kurumu ve sağlık hizmetlerine erişim kolaylaştı. E-randevu projesiyle randevu sistemi etkin, kolay hale getirildi. Sosyal güvenlik sözleşmelerine göre sağlık yardımı hakkı elde eden sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık aktivasyon ve provizyon sistemine dahil edilmesi sağlanıyor.

PROMOSYON SORUNU ÇÖZÜLDÜ

Milyonlarca emeklinin yıllardır beklediği promosyon düğümü de çözüldü. Aylarca süren pazarlıkların ardından 16 banka ile anlaşma imzalandı. Bankalar mart ayında promosyon ödemelerine başlayacak. Promosyon tutarları maaşa göre değişecek. En düşük 300 lira en yüksek de 450 lira ödeme yapılacak. Üç yıllık dönem için maaşı bin liranın altında olanlara 300 lira, maaşı bin ile 2 bin lira arasında olanlara 375 lira, 2 bin lira üzerinde olanlara da 450 lira ödenecek. Ayrıca emeklilerin maaşlarının tamamının ATM'den tek seferde ücretsiz çekebilmesi sağlanacak. Maaş hesapları için hesap işletim ücreti muafiyeti de getirilecek.

30 YILDAN FAZLA ÇALIŞANA 2 MİLYARLIK İKRAMİYE

Kamuda 30 yıldan fazla çalışan emekli memurlara ek ikramiye ödenmesine ilişkin yasal düzenleme kabul edildi. Tasarı emekli ikramiyesini otuz yıllık hizmet süresi kısıtlamasıyla alanlara ek ödeme yolunu açtı. Buna göre 7 Ocak 2015'ten önce emekli olan memurlara ve emekli ikramiyesi almadan yaşamını kaybedenlerin dul ve yetimlerine ek ödeme yapılacak. Böylece 400 binin üzerinde memur emeklisine 2 milyar liraya yakın bir ödeme yapılacak. Düzenlemeye göre 7 bin 500 liraya kadar olan ödemeler 3 ay içinde yapılacak.

EMEKLİ ENFLASYONA EZDİRİLMEDİ

Son 14 yılda enflasyon üzerinde reel artış sağlanarak emekliler enflasyona ezdirilmedi. SKK işçi emeklisi 2002 Aralık'ta 257.1 lira alıyorken, 2016 Ocak-Haziran aylığı 1292.2 liraya çıktı. 2002-2016 nominal artış oranı yüzde 402.6, reel artış oranı ise 58.1 oldu. Emekli Sandığı emeklisi 2002'de 376.6 lira alıyorken, 2016 Ocak-Haziran aylığı 1618.2 lira oldu. Nominal artış yüzde 329.7, reel artış yüzde 35.2 oldu. Bağ-Kur (Tarım) emeklisi 2002 Aralık aylığı 65.8 lira, 2016 Ocak- Haziran aylığı 919.5 lira, nominal artış yüzde 1297.4 reel artış oranı yüzde 339.7 oldu. (Hazal Ateş/Sabah)