Yapay Zeka ile Dönüşen İstihdam Piyasası

Kariyer.net Üst Yöneticisi (CEO) Fatih Uysal, teknolojinin sektörlere entegrasyonunun arttığını belirterek, "Mesleklerin dönüşüm içerisinde olması, çalışanların sürekli olarak yeni beceriler kazanma ve adapte olma ihtiyacını ortaya çıkarıyor." dedi.

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Uysal, Kariyer.net'in verilerinden yola çıkarak analizler gerçekleştirdiklerini, bunlardan birinin de "Global Yeteneklerin Şifresi" araştırmaları olduğunu söyledi.

Yaptıkları araştırmalarla Türkiye'de istihdam piyasasının çeyrek asrını ve geleceğini mercek altına aldıklarını belirten Uysal, "Son 10 yılın verilerini analiz ettiğimizde, teknoloji sektörü en hızlı ve belirgin değişimi yaşayan alanlardan biri olarak öne çıkıyor." ifadelerini kullandı.

2013-2015 döneminde pozisyonlar, yazılım geliştirici, web mobil geliştirici gibi genel ve geniş kapsamlı olurken bugün çok daha spesifik ve uzmanlık gerektiren pozisyonların oluştuğuna işaret eden Uysal, 2022-2024 aralığında, MongoDB Geliştirici, React Native Geliştirici, Robotik Proses Otomasyonu Geliştiricisi gibi uzmanlık alanı daha net rollerin karşılarına çıktığını aktardı.

Uysal, araştırma sonuçlarına göre, işverenlerin daha net beklentilere sahip olduğunu ve adayların daha özelleşmiş becerilere ihtiyaç duyduğunu dile getirdi.

"'Çok yönlülük' işverenlerin önemli beklentileri arasında"

Global Yeteneklerin Şifresi araştırmalarına göre Türkiye'deki yeteneklerin yüzde 45'inin ayda birden fazla kez üretken yapay zeka araçlarını kullandığını ve yüksek eğitimli kesimde bu oranın yüzde 65'e çıktığını vurgulayan Uysal, şu bilgileri verdi:

"Profesyonellerin neredeyse yarısı üretimsel yapay zekayı çalışma, öğrenme ve araştırma için kullanırken her 3 kişiden biri ise yaratıcı görevlerde üretimsel yapay zekadan faydalanıyor. Üretimsel yapay zekayı kullananların yarısı, yapay zeka tarafından verilen öneride küçük değişiklikler yaparak kullandığını belirtirken, dörtte biri sadece girdi olarak kullandığını ve hala işin çoğunu kendisinin yaptığını belirtiyor."

Uysal, 2013-2015 döneminde açılan ilanlara bakıldığında, bayi satış şefi, satış elemanı, bölge satış şefi gibi genel ve geleneksel pozisyonların karşılarına çıktığını, bugün daha stratejik, analitik ve koordinasyon odaklı rollere ihtiyaç duyulduğunu aktardı.

Satış pazarlama koordinatörü, kıdemli satış geliştirme yöneticisi, satış raporlama birim yönetmeni gibi pozisyonlar için ilanların arttığına dikkati çeken Uysal, bu değişimin, satış ve pazarlama alanlarının daha veri odaklı ve stratejik bir yaklaşıma doğru evrildiğini gösterdiğini anlattı.

"Çok yönlülük" ilkesinin işverenlerin önemli beklentileri arasında yer aldığının bilgisini paylaşan Uysal, "Yapay zeka entegrasyonunun geleneksel roller için de otomasyon, dijitalleşme ve veri gibi kavramları iş süreçlerine dahil ettiğini söyleyebiliriz. Aynı zamanda spesifik alanlarda uzmanlaşmanın bir ihtiyaç haline geldiğini görüyoruz." şeklinde konuştu.

İstihdam piyasasının dönüşmesine öncülük eden yapay zeka teknolojilerinin, sadece dönüşüm ve değişime yol açmakla kalmadığını aynı zamanda yeni meslek gruplarının doğmasını sağladığını dile getiren Uysal, "2023'ten önce Kariyer.net'te yayınlanan iş ilanları arasında yapay zeka odağındaki pozisyonlar daha genel ve yaygın şekilde bilinen rollerdi. 2023 sonrasında ise üretken yapay zekanın da daha güçlü şekilde istihdam piyasasına etki etmesiyle beraber yeni ve özelleşmiş pozisyonlar görmeye başladık. Hayatımıza yeni giren bu pozisyonlar arasında 'Yapay Zeka Ürün Müdürü' ve 'Prompt Engineer', son dönemde en fazla ilan açılan ve en fazla adayın başvuru yaptığı roller oldu. Eğilimin bu iki pozisyon özelinde daha net olduğunu söylemek mümkün." değerlendirmesinde bulundu.

"Eğitimde ya da sağlıkta yapay zeka teknolojilerini kullanmayı bilen profesyoneller tercih nedeni olacak"

Yenibiriş Yönetici Ortağı Uğur Karaboğa da iş hayatını doğrudan etkileyen alanlarda büyük değişimlerin yaşandığını kaydetti.

Teknolojiyle direkt bağlantılı meslek gruplarında yaşanan farklılıkların öne çıktığının altını çizen Karaboğa, şunları söyledi:

"Üretim ve lojistik hizmetleri de yine önemli gelişmelere sahne oldu. Bu sektörlerde robotik otomasyon ve yapay zeka tabanlı süreç optimizasyonu arttı. Ancak tüm bu değişimleri yapay zeka ve teknoloji alanında değerlendirmek çok yeterli olmayabilir. Yaşanan pandemi süreci, müşteri hizmetlerinden, finans sektörüne, inşaat sektöründen ulaşıma kadar pek çok işi ve mesleği değiştirdi. Gelişmeleri yakalamanın ve değişime uyum sağlayabilmenin sürdürülebilir bir iş hayatı için vazgeçilmez olduğu tüm unsurlarıyla ortaya çıktı."

Karaboğa, yapay zeka teknolojilerinin çok büyük aşamalar kaydettiğini, özellikle de otonom teknolojilerin çoğalması, böylece rutin ve tekrarlayan işlerin otomatikleşerek verimliliğin artmasının işgücü piyasasının öncelikli hedefleri arasında yer aldığına dikkati çekti.

Müşteri hizmetleri alanında kullanılan sistemlerin önemli bir gelişme olarak karşılarına çıktığından söz eden Karaboğa, "Aynı zamanda, perakende sektöründe, yapay zeka stok yönetimi, müşteri analizleri ve kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri sağlamak için kullanılan sistemler alışveriş deneyimlerini bambaşka bir noktaya taşımaya hazırlanıyor. Öte yandan finans sektöründe yapay zeka risk analizi, dolandırıcılık tespiti ve otomatik ticaret sistemleri her geçen gün yoğunluğunu artırıyor." açıklamalarında bulundu.

Karaboğa, rutin işlerde verimlilik artarken yapay zeka teknolojisini kullanacak insan gücüne ihtiyacın olacağını ve bazı hizmet alanlarında makinelerin yapamayacağını, insan unsurlarının olduğu gerçeğini de göz ardı edemeyeceklerinin altını çizdi.

Kişiselleştirilmiş hizmet sunmak, müşteri ihtiyaçlarını anlamak, karmaşık durumları yönetmek için iletişim becerilerini geliştirmenin her zaman gerekli olacağını dile getiren Karaboğa, "Bugünkü tabloda henüz yapay zeka nedeniyle büyük bir iş gücü kaybından söz edemeyiz. Ancak işgücü piyasasının her iki tarafı için yani hem işverenler hem çalışanlar için bu sürece hazırlanmak zorunluluğunu geri plana atamayız. Özellikle çalışanlar için uzmanlaşmanın öneminin bir kez daha altını çizmek gerekiyor. Belirli bir alanda uzmanlaşmak ve bu konudaki tüm gelişmeleri yakından takip etmek günümüz iş hayatının en önemli becerilerinden biri olarak öne çıkıyor." ifadelerini kullandı.

Bilgiye ve veriye dayalı birçok işte yeni kavramlar ortaya çıktığını söyleyen Karaboğa, veri madenciliği kavramına dikkati çekerek sözlerini şöyle tamamladı:

"Verinin ve bilginin bu kadar önemli olduğu bir dünyada onun doğru kullanımı iş süreçlerinin de doğru yönetimi anlamına geliyor. Veri ve özellikle kişisel veri bu kadar önemli oldukça etik ve yönetişim uzmanlığı da yine önemli alanların başında gelecek. Örneğin duygu analizi yakın dönemde yepyeni bir meslek olarak karşımıza çıkacak. ve tüm bunlarla birlikte şirketlerde yapay zeka uyumluluk uzmanları, yapay zeka eğitmenleri gibi yeni pozisyonlar göreceğiz. Elbette öğretmenlik ya da doktorluk gibi bireysel işlerin önemi azalmayacak ancak eğitimde ya da sağlıkta yapay zeka teknolojilerini kullanmayı bilen profesyoneller tercih nedeni olacak."