Üçüncü Havaalanı İnşaatı İçin, Kamulaştırmaların Bir Kısmı Durduruldu

Üçüncü Havaalanı inşaatı için, kamulaştırmaların bir kısmı durduruldu.

Mahkeme, 70 bin 855 metrekare arsaya sahip 4 arsa sahibinin açtığı davada TOKİ aleyhine karar verdi.

Mahkeme, arsa bedeli olarak kararlaştırdığı 16 milyon 289 bin liranın TOKİ tarafından arsa sahiplerine ödenmemesi üzerine kamulaştırma kararını iptal etti.

"REZERV YAPI ALANI"

Bakanlar Kurulu, 18 Ağustos 2012 tarihinde üçüncü Havaalanı inşaatı, üçüncü Boğaz Köprüsü inşaatı ve Kanal İstanbul Projeleri kapsamında Avrupa yakası Karadeniz kıyılarında 42.300 hektarlık bir alanı "Rezerv yapı alanı" olarak belirledi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 8 Nisan 2013 tarihli kararı ile bu rezerv alan ile ilgili kamulaştırma iş ve işlemlerinin yürütülmesi için Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'nı (TOKİ) görevlendirdi. Kamulaştırma yetkisi alan TOKİ, bu üç projenin yapılacağı alanlarda kamulaştırma çalışmalarına başladı. Mayıs 2013 tarihinden itibaren de arsa sahiplerine belirli bir bedel karşılığı anlaşma teklifinde bulunmaya başladı.

TOKİ METREKARE BAŞINA 22 LİRA ÖNERDİ ARSA SAHİPLERİ KABUL ETMEDİ

TOKİ, bu çerçevede üçüncü havaalanının yapılacağı alanda 10 ayrı parsel halinde toplam 54.507 metrekare arsası bulunan Akçelik Madencilik, 2 ayrı parsel halinde toplam 9.840 metrekare arsası bulunan İsmail Tükenmez, 4.520 metrekare arsası bulunan Ozan Madencilik, 1.998 metrekare arsası bulunan Topkara Mermer'e kamulaştırma teklifinde bulundu. Arsa sahipleri metrekare başına TOKİ'nin önerdiği parayı yeterli bulmayınca taraflar arasında anlaşma sağlanamadı.

14 DAVA AÇTI

Bunun üzerine geçen yıl mahkemeye başvuran TOKİ, Akçelik Madencilik aleyhine 10, İsmail Tükenmez aleyhine 2, Ozan Madencilik ve Topkara Mermer aleyhine birer dava açtı. Dilekçesinde davalılara ait taşınmazların, Bakanlar Kurulu tarafından 18 Ağustos 2012 tarihli karar ile "Rezevr yapı alanı" olarak tespit edilen alanın içinde kaldığını hatırlattı. Bu arsalara ait kamulaştırma yetkisinin de kendisine verildiğini savunan TOKİ, arsa sahiplerinin kamulaştırma bedelini kabul etmediği için anlaşamadıklarını hatırlattı. TOKİ, mahkemeden, atanacak bilirkişilerce belirlenecek tutar karşılığında davalılara ait toplam 14 parseldeki bu arsaların tapu kaydının iptal edilerek kendi adına tesçil edilmesini istedi.

TOKİ'nin arsa sahiplerine açtığı 14 dava da İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne düştü. Davalılar, davaya konu arsaların yapılacak olan üçüncü havaalanı inşaatının sahasında kaldığını hatırlatarak, TOKİ tarafından verilen tutarın emsallerine göre çok düşük kaldığını savundular. TOKİ'nin kendilerine metrekare başına 22 lira ile 35 lira arasında teklif yaptığını savunan davalılar, aynı bölgede bulunan emsal arsaların yerine göre metrekaresinin 300 liradan 500 liraya kadar alıcı bulduğunu savundular.

BİLİRKİŞİLER METREKARE FİYATINI 10'A KATLADI

Mahkeme, dosyaları inşaat mühendisi, harita ve kadastro mühendisi, mimar ve ziraat mühendisinden oluşan 6 kişilik bilirkişi heyetlerine yolladı. Bilirkişiler, arsaların bulunduğu alanın üçüncü havaalanı inşaatının da yapılacağı "Rezerv yapı alanı" içerisinde kaldığını hatırlattı. Bilirkişiler, davalıların arsasının yerine göre metrekare fiyatının 200 lira ile 500 lira arasında değişkenlik gösterdiğini belirttiler.

ARSALARIN DEĞERİ 16.2 MİLYON TL

Bilirkişiler, TOKİ'nin 54.507 metrekare arsası kamulaştırılan Akçelik Madencilik şirketine 10 milyon 901 bin, 9.840 metrekare arsası kamulaştırılan İsmail Tükenmez'e 2 milyon 785 bin, 4.520 metrekare arsası kamulaştırılan Ozan Madencilik'e 1 milyon 602 bin, 1.998 metrekare arsası kamulaştırılan Topkara Mermer şirketine de 999 bin 840 TL kamulaştırma bedeli ödemesi gerektiği yönünde rapor tuttu.

TOKİ: DAVALILAR ÜÇÜNCÜ HAVAALANIN'NIN ARTI DEĞERİNDEN FAYDALANAMAZ

TOKİ, "3. Havaalanı projesinin bölgeye kattığı artı değer, bir değerlendirme ölçütü olarak dikkate alınmıştır. Bilirkişi heyetinin bu tutumu kamulaştırma Kanunu'nun 11. Maddesine aykırılık teşkil etmektedir" gerekçesi ile bilirkişilerce belirlenen kamulaştırma bedellerine itiraz etti.

TOKİ İstanbul Emlak Dairesi Başkanlığı yazılı açıklama yaptı:
​
TOKİ İstanbul Emlak Dairesi Başkanı Ali Seydi Karaoğlu'nun imzayla yapılan açıklamada, basında yer alan özel mülk sahiplerinin arazilerinin havalimanı sınırının kenarlarında yer aldığı belirtildi.

TOKİ: METREKAREYE 22-175 TL ARASI DEĞER BİÇTİK"

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"İstanbul ilinin Arnavutköy ve Eyüp ilçeleri sınırları dahilinde yapımına başlanılan 'İstanbul 3'üncü Havalimanı' Projesinin alanı 7.651 ha.dır. Bu alanın (%99'u) 7.538 ha.lık kısmı kamu arazisi, diğer %,1'den daha küçük olan 113 ha.lık kısmı ise özel mülk arazisidir.

Özel mülkiyete konu arazilerin kamuştırma bedellerinin tespitine ilişkin, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunun 11'inci Maddesi uyarınca; TOKİ tarafından, SPK lisanslı değerleme kuruluşları, serbest piyasadaki uzman kurum ve kuruluşlardan da görüş alınarak kamulaştırılacak arazilerin yasal mevzuatlar çerçevesinde bilimsel metodları kullanarak kıymet takdirleri yapılmıştır.

TOKİ tarafından tespit edilen arazi m2 birim değerleri 22 TL ile 175 TL arasında değişmektedir. Arazinin mevcut kullanımına, konumuna ve özelliklerine göre değer tespiti yapılmıştır. Uzlaşma sağlanamayan mülk sahiplerine bedel tespiti ve tescil davaları açılmıştır."

"BİLİRKİŞİ YÜKSEK BEDELLER TESPİT ETTİ"

"Bu davalar sonucunda Bilirkişilerce Yenköy'de belirlenen bedeller ile Akpınar ve İhsaniye köylerinde belirlenen bedeller kıyaslandığında, daha değersiz özellikte olan taşınmazların bilimsel kriterlere aykırı gerekçeler gösterilerek, ayrıca resmi yazışmaların anlamı da değiştirilmek suretiyle yüksek bedeller belirlenmiştir. (Belediye yazışmalarında 'altyapı hizmetlerinden yararlanmamaktadır' ifadesi, 'yararlanmaktadır' şeklinde değiştirilerek, mahkeme heyeti yanıltılmış ve tarla olan taşınmazlar, arsa vasfında gibi değerleri yükseltilmiştir.) Mahkeme bilirkişilerince tespit edilen arazi birim m2 fiyatlarının 440-500 TL olması ve bu bedellerin kamulaştırma ödeneğini aşması, arsa ve arazi spekülasyonuna sebebiyet verileceği ve önemli kamu yatırımlarını olumsuz etkileyeceği gözönünde bulundurularak, kamulaştırma bedelleri bloke edilmemiştir."

"ÜÇÜNCÜ HAVALİMANI İNŞAATI İÇİN ENGEL YOK"

"Kamulaştırmaya konu olan bu özel mülk arazileri; bölgede yapılacak olan imar planlaması ve uygulaması yöntemiyle çözümlenerek, bölgedeki özel mülkiyet sahiplerine havaalanı kenarında imar hakkı verilmek suretiyle hem havalimanının mülkiyet bütünlüğü sağlanacak hem de özel mülkiyet sahibi vatandaşlarımızın mağduriyetine sebep verilmeden imar hakları korunacaktır. Özel mülk sahiplerine ait araziler havalimanı sınırının yer yer kenarlarında yer almaktadır. Basında yer aldığı gibi; kamulaştırma kararının iptali söz konusu değildir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen karar hükmü, kamulaştırma kararının iptalini içermemektedir. Görülmekte olan davanın düştüğü anlamını taşımaktadır. Öte yandan, kamulaştırma kararları ve işlemleri idari bir işlem olup, bu kararın iptali İdarenin veya İdare Mahkemelerinin konusudur. Dolayısıyla, Havalimanı inşaatını veya projesini engelleyici her hangi bir mahkeme kararı veya mülkiyet sorunu bulunmamaktadır."

MAHKEME BİLİRKİŞİLERE UYDU

Mahkeme, nisan ayında yapılan duruşmada, bilirkişilerce belirlenen tutarın davacı TOKİ tarafından davalı arsa sahiplerinin banka hesaplarına depo edilmesini istedi. TOKİ, bu tutarı yatırmadı. Mahkeme, 4 Haziran 2014 tarihinde yapılan duruşmalarda ikinci kez depo kararı aldı. TOKİ mahkemenin ikinci kez aldığı depo kararına da uymadı.

Mahkeme, bugün yaptığı duruşmalarda 14 davayı da karara bağladı. TOKİ'nin Avukatı Hüseyin Balaban, bilirkişilerce belirlenen kamulaştırma bedelinin çok fahiş olduğunu belirterek, "Bu nedenle depo şartını yerine getirmedik" dedi.

TOKİ'NİN KAMULAŞTIRMA TALEBİ REDDEDİLDİ

İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesi hakimi Mehmet Coşkun Gündüz, Avukat Balaban'ın yeniden depo kararı verilmesi yönündeki isteğini reddederek davaları TOKİ aleyhine sonuçlandırdı. Bir önceki duruşmada ikinci kez depo kararı verdiği halde TOKİ'nin bu tutarı davalıların hesaplarına yatırmadığını hatırlatan hakim Gündüz, kararın kesinleşmesi ile birlikte tapulara konulan kamulaştırma şerhinin de kaldırılmasına hükmetti.

AVUKAT ALTIN: TOKİ YENİDEN KAMULAŞTIRMA YAPARSA HAVAALANI İNŞAATI DURMAZ

Davalılardan Akçelik Madencilik şirketinin avukatı Kemal Altın, karar ile ilgili olarak dha'nın sorularını telefonda yanıtladı.

"TOKİ, bilirkişilerce belirlenen tutarları yüksek bulduğu için ödeme yapmadı. Bilirkişi hesaplarına göre benim müvekkilime 11 milyon TL ödeme yapması gerekiyordu, ancak bunu yapmadı. Bize metrekare başı 22 TL teklif etti. Bu tutar çok düşük, bunu kabul etmediğimiz için bize dava açtı. Ancak kaybetti.

Bugün kaybedilen 14 davaya konu arsalarda üçüncü köprü inşaatı ile ilgili hiçbir işlem yapılamaz. ya projeyi değiştirerek bizim arsalarımızı havaalanı inşaatının dışında bırakacak ya da yeniden kamulaştırma kararı alıp yeni bir mahkeme süreci başlatacak. Bir seçenek de arsa sahipleri ile mahkemeye gitmeden yeni bir anlaşma yapması. Bizim 10 parsel ile ilgili 10 davamız vardı. Bazı parseller pistlerin yapılacağı yerde bazıları da inşaat alanına denk geliyor." diye konuştu.

22.1 MİLYAR EURO'LUK PROJE

Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yap-işlet-devret modeli ile yapılması planlanan üçüncü havaalanın 3 Mayıs 2013 tarihinde yapılan ihalesini, 22 milyar 152 milyon Euro tutarındaki teklifi ile Cengiz-Kolin-Limak-MAPA-Kalyon ortak girişimi kazandı. 10 milyar 247 milyon Euro'ya mal edilmesi planlanan havaalanının temel atma töreni 7 Haziran 2014 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapıldı.