Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Kuruluşu Raporu

İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) hazırladığı

" Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2011 Yılı Raporu"nun sonuçlarına göre, ikinci 500 bu-yu-k sanayi kurulus-unda imalat sanayinde alt sektörler itibariyle istihdam dağılımı incelendiğinde, ilk sırada, yüzde 34,7'lik pay ile dokuma, giyim eşyası, deri ve ayakkabı sektörü yer aldı.

İkinci yüzde 19,2'luk payla gıda, içki ve tu-tu-n sanayi, üçüncü ise yüzde 11,5'lik payla metal eşya, makine ve teçhizat, mesleki aletler sanayi oldu.

İkinci 500 özellerde 1997 yılında yüzde 71,2 olan faaliyet dışı gelirlerin do-nem kar ve zarar toplamı içindeki payı, kriz yılı 2001'de yüzde 491,5'e kadar yükselmişti.

Sonraki yıllarda ise giderek düşen bu oran, 2010'da yüzde 29,6 iken, 2011'de yüzde 3,7'ye kadar geriledi.

2011 yılında, gerek birinci 500'de, gerekse ikinci 500'de üretim faaliyeti dışı gelirlerin toplam satışlara oranı azaldı. İkinci 500'de, 2010 yılında yüzde 1,7 olan üretim faaliyeti dışı gelirlerin toplam satışlar içindeki payı, 2011'de yüzde 0,1'e geriledi.

-Faiz ve finansman giderleri...-

"Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2011 Yılı Raporu"na göre, birinci 500 gibi, ikinci 500 kapsamındaki sanayi kuruluşlarında da, 2011 yılında, finansman giderlerinde, bir önceki yıla göre önemli artışlar yaşandı.

2008 yılında yüzde 5,4 olan finansman giderlerinin satışlar içindeki payı, 2009'da yüzde 3,6'ya, 2010'da yüzde 2,5'e geriledi, 2011 yılında ise yüzde 4'e yükseldi.

2009 ve 2010 yıllarında birinci ve ikinci 500 çalışmalarına vuran faiz ve finansman giderlerindeki düşüşler, 2011 yılında tersine dönerek, is-letmelerin karlılıklarını olumsuz etkiledi.

-"Do-nem kar ve zarar toplamı bas-ta olmak üzere karlılığa ilişkin göstergeler nispeten bozuldu"

Toplantıda konuşan İSO Başkanı Tanıl Küçük, 2011 yılının birinci 500 gibi ikinci 500 ac-ısından da genel eğilim itibariyle, satışlardaki artışların karlılığa yansımadığı bir yıl olarak göründüğünü söyledi.

Birinci ve ikinci 500 bu-yu-k sanayi kurulus-u araştırmalarının 2011 yılı sonuçlarına göre, 2011'de, üretimden satışlar ve toplam satışların bir önceki yıla göre artarken, do-nem kar ve zarar toplamı bas-ta olmak üzere karlılığa ilişkin nispeten bozulduğunu, borçluluk oranlarının yükseldiğini ve katma değer artıs-ının yavaşladığını aktaran Küçük, "Bu nispi olumsuzluğun temel nedeni, birinci 500'de de ifade ettiğimi gibi, 2011'in özellikle ikinci yarısında, kurlar ve faiz oranlarının yukarı doğru hareketlenmesidir. Kurlardaki yükseliş, yabancı para cinsinden borçların TL karşılığını artırırken, kredi faizlerinin yükselmesi de, finansman giderlerinin bir önceki yıla göre artmasına ve sonuçta karlılığın düşmesine neden olmuştur" dedi.

Sonuçların ikinci 500'deki sanayi kuruluşlarının, 2011'deki kur ve faiz yükselişlerinden birinci 500'e kıyasla biraz daha olumsuz etkilendiklerine işaret ettiğini kaydeden Küçük, Türkiye'nin krizden çıkışta dikkati çekici bir başarı ortaya koymuş olsa da, sanayi kuruluşları cephesinden bakıldığında, karlılıktaki kayıpların henüz telafi edilemediğini ifade etti.

İkinci 500'de üretimden satışlarda ve toplam satış hasılatında kriz öncesi 2007 değerlerine ulaşılsa da, do-nem kar ve zarar toplamında 2007'nin gerisinde kalındığını belirten Küçük, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2011 yılında do-nem kar ve zarar toplamı, 2007'ye kıyasla sabit fiyatlarla yüzde 26,9 oranında düşmüştür. Her zaman altını çizdiğimiz üzere, karlılık, yani kaynak yaratma kapasitesi sadece şirket ortaklarını ilgilendiren bir mesele değildir. Büyümenin, istihdamın devamında, sanayi ve ekonomimizin geleceğinde doğrudan belirleyici bir konudur. Bu yönüyle de sosyoekonomik bir meseledir. Bu noktada beklentimiz, sanayi kuruluşlarımızın kaynak yaratmadaki sıkıntılarını hafifletecek, rekabet güçlerini artıracak yapısal adımların süratle atılmasıdır."

-"Yeni TTK İMKB'ye yönelişi hızlandıracak"-

İSO'nun hazırladığı "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2011 Yılı Raporu"nun sonuçlarını açıklayan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin, 2011 yılında İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasında ilk sırayı alan sanayi kuruluşunun isminin açıklanmasını istememesine ilişkin soruya Küçük, "Firmayla temasa geçildi. İkinci 500'ün birincisi olduğu anlatıldı. Firmaya, isminin açıklanıp açıklanmamasına ilişkin isteği soruldu. Firma da isminin açıklanmasını istemediği için açıklanmadı" diye konuştu.

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı İbrahim Turhan'ın sanayicileri halka arza davet etmesine ilişkin soruya da Küçük, "Biz bunun üzerine çok uzun zamandır çalışıyoruz. Biz de özellikle kuruluşlarımıza kredi maliyetlerini aşağı çekebilmeleri için adres gösteriyoruz. Yeni Ticaret Kanunu şeffaflığı da beraberinde getiriyor. Geçmişte firmaların borsaya yönelmemesini şeffaflık eksikliğinden kaynaklandığını düşünmüşüzdür. Yeni TTK, İMKB'ye yönelişi hızlandıracaktır" şeklinde konuştu.

Küçük, kendi şirketine ilişkin soruyu da şöyle yanıtladı:

"2011 hakikaten güzel bir yıldı, zor bir yıldı. Türkiye büyük bir performans gösterdi ama bu şirketlerimiz için aynı oranda olmadı. Genel tablo itibariyle sanayicimiz karlılığından fedakarlık ederek üretimini devam ettiriyor. Atılan adımların hızlı atılması gerektiğini söylüyoruz. Benim firmama gelince, firmam başka bir yerde yaşamıyor, Türkiye'de yaşıyor, üretim yapıyor. Türkiye'deki olumsuzluklardan etkilendiği oluyor. 2011 yılında şirkete özel olumsuzluklar da yaşadık. Çok hızlı yatırım, maliyet artışı gibi olumsuz yansıdı. Biz de yaralarımızı sarmaya çalışacağız."

Küçük, 2012 yılı için beklentisine ilişkin soruya da "2011 yılı özel bir yıl yaşadık. Sanayi kuruluşlarının kaynak yaratmadaki sıkıntılarını hafifletecek ve rekabet güçlerini artıracak yapısal adımların süratle atılmasını bekliyoruz. Kamu kaynaklı girdi maliyetlerinin aşağı çekilmesini, rekabeti zorlaştıran kayıt dışı faaliyet gösterilmesinin önlenmesini istiyoruz. Ar-Ge ve inovasyon teşviklerinin artırılarak devam edilmesi gerekiyor" diye konuştu.

(Son)

Muhabir: Sümeyye Dalkılınç - Elif Ferhan Durmuş

Yayıncı: Affan Kulunyar - İSTANBUL