Türkiye Boğaz'da Petrole 'Dur' İstedi Ukrayna'dan 'Tekel Ülke' Uyarısı Geldi

DEİK ve Cambridge Enerji Araştırma Kuruluşu tarafından bu yıl onuncusu düzenlenen Enerji Konferansı’na Türkiye’nin boğazlardan petrol taşımanın artmasına karşı endişesi ve Ukrayna’nın Rusya’nın enerjide tekel olma çabasına karşı uyarısı damgasını vurdu.

İSTANBUL’da düzenlenen Enerji Konferansı’nda Türkiye, bu sektörde Rusya’nın ağırlığını dengeleyecek ülke olarak öne çıktı. Türkiye hem boğazlardan her geçen gün artan petrol taşımalarının oluşturduğu riski birinci ağızdan muhataplarına iletti hem de Rusya’ya bağımlı kalmak istemeyen ülkeler için kendi önemini tanımladı. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Cambridge Enerji Araştırma Kuruluşu tarafından bu yıl onuncusu düzenlenen Doğu-Batı ile Buluşuyor: Enerji Güvenliğinde Yeni Hudutlar Konferansı, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili’nin katılımıyla gerçekleştirildi.

BOĞAZ UYARISI: Cumhurbaşkanı Sezer, küreselleşme sürecinin hızlanması ve enerji tüketiminin artmasıyla enerji alanında işbirliği ve karşılıklı bağımlılığın daha da gelişip kurumsallaştığını belirterek şöyle konuştu: "Türk Boğazları’nın petrol taşıma kanalı olarak kullanılmaktan kurtarılması gerekiyor. Ülkemiz bu anlayışla, Trakya’yı geçen ve Ege’de kirliliğe neden olabilecek tasarılar yerine, doğrudan Akdeniz’e açılan Samsun- Ceyhan yan geçiş hattını gerçekleştirmektedir. Bu projenin 2009 yılında hizmete girmesi öngörülmektedir. Enerjiyi bir çekişme değil, işbirliği alanı olarak görmek, uzun erimde tüm tarafların ortak yararına olacaktır."

TEKEL OLMAK İSTEYENLER VAR: Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko ise, ülkesinin enerji ihtiyacını karşılamak ve bağımlılıktan kurtarmak için nükleer enerji yatırımı yapabileceklerini söyledi. Enerji ulaştırma kanallarını tekelleştirmek isteyenler bulunduğunu söyleyen Yuşçenko Rusya’yı ima ederek, "Enerji konularını, baskı olarak kullanmak isteyenler var. Bunu kesinlikle tasvip etmiyoruz. Enerji konularına genel bir platform açısından bakmamız gerekiyor ve Avrupa enerji politikasını gerçekleştirmemiz gerekiyor. Temel prensip, şeffaflığı sağlamaktır. Bu konuda destek sağlanırsa ortak platform kurabilir, enerji güvenliğine ulaşabiliriz" diye konuştu. Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili de Yuşçenko’nun söylediklerine destek verdi ve artık teorik değil, uzun vadeli stratejik hedefleri konuşmak gerektiğini anlattı. Şaakaşvili, enerji kaynaklarında çeşitliliğin önemine değinirken de Rusya’nın geçen kış Gürcistan’a gaz sıkıntısını hatırlattı.

PROJELER RAKİP DEĞİL: Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko’nun Rusya’ya sitemine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler’den de dolaylı destek geldi. Bakan Güler, "Hazar geçişi, hiç kimsenin projesine engel olacak bir proje değil. Her projenin ayrı bir rotası var, her projenin ayrı bir fizibilitesi var. Bunu çok ciddi olarak düşünmemiz lazım" dedi. Şah Denizi projesini de anlatan Güler, 10 Ağustos’ta ilk gazın Yunanistan’a verilmesinin düşünüldüğünü, gazın daha sonra Adriyatik’ten geçerek İtalya’ya gideceğini söyledi.

Enerji kaynakları ve yolları çeşitlenirse, barış kolay olur

CUMHURBAŞKANI Ahmet Necdet Sezer, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakabilmek için, bir yandan küresel enerji güvenliğini artırıp, öte yandan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayanan temiz enerji teknolojilerini yaygınlaştırmanın zorunlu olduğunu belirtti ve şunları söyledi: "Küresel ekonomide sarsıntılara yol açabilecek istikrarsızlık ve karşıtlıklara barışçıl çözümler üretilmesi konusunda tüm taraflara sorumluluk düşmektedir. Enerji kaynaklarının ve iletim yollarının çeşitlendirilmesi enerji güvenliğinin olmazsa olmaz koşullarıdır. Çeşitlendirme, jeopolitik ve teknik risklerin en aza indirgenmesinin ön koşuludur. Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı enerji güvenliğini artırmanın yanısıra, bölgeye barış, istikrar ve gönenç yönünden de olumlu katkılar yaptı. Nabucco projesi de Avrupa’nın doğalgaz sunum güvenliğine önemli katkılarda bulunacak."

Güler: Gaz denizi kirletmez bu komediye son verilmeli

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, enerjide Türkiye’nin sadece çok önemli transit ülke olmadığını, aynı zamanda işin ticaretini de yapmak istediğini söyledi. Hazar geçişinin idealleri olduğunu vurgulayan Güler şunları söyledi: "Hazar geçişini yapabilirsek AB de biz de herkes de rahatlamış olacak. Bunun mutlaka gerçekleşmesi lazım. Bazı çevreyle ilgili sorunlar ifade ediliyor. Petrol ve doğal gaz çevreyi kirletiyor deniyor. Halbuki Hazar Denizi’nden zaten petrol, doğalgaz çıkıyor. Gaz kirletmez, gaz kabarcıklar halinde çıkar gider. Böyle bir şey hepimizin içinden gülümsediği ama gerçekmiş gibi de kabul etmek zorunda kaldığı bir konu. Bu komediye artık bir son vermemiz lazım." Hilmi Güler, Samsun-Ceyhan projesinin hem İstanbul Boğazı’nın yükünü alacağını hem de ekonomik bir hat olacağını söyledi.

’Azerbaycan blöf yapıyor’ diyen Bakü-Tiflis-Ceyhan’ı izlesin

AZERBAYCAN Devlet Başkanı İlham Aliyev, 90’lı yıllara bakıldığında bugün gelinen noktanın çok ileride olduğunu belirtti. Aliyev, "Bakü-Tiflis-Ceyhan ile ilgili dedikoduları hatırlıyoruz. Azerbaycan’da petrol olmadığı, Azerbaycan’ın blöf yaptığı söyleniyordu. Bu baskıları hatırlıyoruz. Ama önümüzdeki sene BTC artık tam kapasiteyle çalışacak" dedi. 9 milyar varil petrol, 180 yıllık gaz kapasiteleri olduğunu söyleyen Aliyev, tüm boru hatlarına petrol verebileceklerini söyledi.

Karadeniz’de işbirliği artık zorunlu hale geldi

TÜRKİYE Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da Karadeniz Bölgesi’nin, dünyadaki kanıtlanmış doğalgaz ve petrol rezervlerinin yüzde 70’inin bulunduğu bir coğrafyanın ortasında yer aldığını belirterek, "İstanbul Boğazı’ndan 1996’da 60 milyon ton petrol geçerken, 2009’da 200 milyon tona çıkacak. Avrupa’nın halen yüzde 50’lerde seyreden, enerjideki dışa bağımlılığının 2020’de yüzde 70’lere çıkması beklenmektedir. O halde, Karadeniz’de düne kadar ne yazık ki gerçekleştiremediğimiz işbirliğini, bugün artık gerçekleştirmek durumundayız" dedi.

OPEC: Krizlerde bile petrolü eksik etmedik

BİRLEŞİK Arap Emirlikleri Enerji Bakanı ve OPEC Başkanı Mohamed Bin Dhaen Al Hamli, pazarın bütün kapasiteleri çalıştırmada doğru idare edilmediğini belirterek, "Varolan bütün kapasiteleri çalıştırmamız gerekiyor" dedi. Al Hamli, petrol ve doğal gaz endüstrisi teknolojilerinde son yıllarda hızlı gelişme kaydedildiğini belirterek, "Enerji güvenliği tüm dünya için önemli bir mesele" dedi. 1970’lerde 540 milyar varil olan petrol ve doğal gaz rezervlerinin 2005 yılında bin 183 milyar varile ulaştığını ifade eden Al Hamli, son yıllarda OPEC ülkelerinin çok zor zamanlarda bile tüketim pazarlarına petrol göndermeye devam ettiğini, kriz zamanlarında bile petrol ticaretinin kesintisiz sürdüğünü kaydetti. Fiyat istikrarı sağlamak ve etkili ekonomik şartlar elde etmek için çalıştıklarını dile getiren Al Hamli, "Pazar bütün kapasiteleri çalıştırmada doğru bir şekilde idare edilmiyor. Varolan bütün kapasiteleri çalıştırmamız gerekiyor" diye konuştu. Bunun yanında zorluklar bulunduğunu da dile getiren Al Hamli, enerji nakliyatı konusunda çok büyük altyapı ve yatırımlara ihtiyaç duyulduğunu, şu anda rezervlerin yüzde 75’ini kontrol eden OPEC’in bu lider konumumu korumak ve 6.7 milyon varil günlük kapasiteye ulaşmak için 2000 yılında 130 milyar dolar yatırım yaptığını anlattı. Al Hamli, bir diğer zorluğun ekolojik ve çevresel konularla ilişkili olduğuna işaret ederek, bölgelerinde yenilikçi teknolojiler geliştirmek, kaynakları çevreye zarar vermeden üretmek istediklerini ve son 20 yılda bu alanda çalışmalar yürüttüklerini aktardı. Al Hamli, OPEC ülkelerinin bu alandaki bütün teşebbüsleri desteklemeye hazır olduğunu ifade etti.