Türk- Rus İş Konseyleri Moskova'da Toplandı

Türk- Rus ve Rus- Türk İş Konseyleri 15. Ortak toplantısı, başkent Moskova'daki Rusya Ticaret ve Sanayi Odası Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi. Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Georgiy Petrov'un başkanlığında yapılan toplantıda, ağırlıklı olarak iki ülke arasında inşaat müteahhitlik, turizm ve tarım alanlarında işbirliği konuları ele alındı.

Türkiye Cumhuriyeti Moskova Büyükelçiliği Maslahatgüzar Ceren Yazgan Etiz, toplantıda yaptığı konuşmada, 2011'de düşen petrol fiyatlarına karşın iki ülke arasındaki ticaret hacmindeki rakamlarda artış olduğunu söyledi. Ülkeler arasında artan ekonomik değerlerin diğer ikili ilişkilerle birlikte değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Etiz, şöyle devam etti:

"İnsani, siyasi ve kültürel ilişkilerin ekonomi ve ticari alanda olduğu gibi somut bilançolar ortaya koyması çok zor. Ama bu salondaki herkes bu alandaki eksiklikleri hemen hisseder. Türk-Rus ilişkilerindeki diyalog Üst Düzey İş Konseyi (ÜDİK )ile kurumsallaştırıldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ÜDİK'in Moskova'daki 2. Toplantısına katıldı. ÜDİK'in 3.toplantısını da inşallah Moskova'da yapmayı ümit ediyoruz. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Devlet Başkanı Medvedev'in davetlisi olarak Yaroslavl'daki uluslararası toplantıya şeref konuğu oldu. 2011'in en önemli olayı da ikili seyahatlerde vizelerin kaldırılmasıydı. Bu Türk-Rus ilişkilerini simgeleyen önemli bir gelişme oldu. Rus şirketlerinin Türkiye'deki yatırımlarının başarısı bizim açımızdan Türk şirketlerinin Rusya'daki başarıları kadar önem taşıyor. Aynı şekilde Türk sermayesinin Rusya'da büyümesi, ülkemize giden Rus turist sayısı kadar önemli. Rus tur operatörlerinin kazançları bizim için Türk otellerinin kazançları kadar önemli. Hatay'da Rus sermayesiyle üretilen demir çelik ve Vladimir'de Türk sermayesiyle üretilen beyaz eşya bizim aynı değerde olumlu katkı anlamına geliyor. Biz biliyoruz ki Rus dostlarımız da bu anlayışla işbirliği yapıyor. Dolayısıyla Türkiye ile Rusya arasındaki diyalog bu anlayışla şekillendiriliyor. Bu diyalog, statik hesapları çok sağlam bir diyalog. Ama bu diyalog da iş dünyasının emeği ve katkısı çok büyük. Başarılarınızı kamu finansmanı açısından da çok önemsiyoruz. Karşılıklı yatırımların sağladığı istihdam, sağlıklı ticaretin verdiği güven, karşılıklı kazancın verdiği tatmin, zamanında teslim edilen işlerin gururu. Bunlar en etkin tanıtım araçlarıdır, bunun için sizlere teşekkür ediyoruz. İş Konseyi'nin önümüzdeki dönemde vazgeçilmez bir unsur olduğunu bir kez daha vurguluyorum."

"TARİHİN EN GÜZEL YILLARI YAŞANIYOR"

Deik Türk-Rus İş Konseyi Başkanı Rönesans Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Erman Ilıcak da konuşmasında, İş konseyinin kuruluşunun 20'nci yılında, ülkeler arasında 500 yıllık ortak tarihin en güzel yıllarının yaşandığını söyledi.

İspanya ile ticaretin 2 milyar dolar ve ABD ile toplam ticaretin 12 milyar dolar iken Rusya ile 30 milyar dolara ulaştığını vurgulayan Ilıcak, şunları söyledi:

"3 milyon civarında Rus turist ülkemizi ziyaret etti. Müteahhitlik alanında 2011 yılında 20 bin kayıtlı işçimiz ve 3 milyar dolar civarında iş yaptık. Bütün Avrupa bankaları krizle uğraşırken İş Bankası Rusya'da faaliyete geçen 7'nci Türk bankası oldu. Bugün Türk firmalarının sayısı Rusya'da 572'ye ulaştı. Yaklaşık 60 bin kişi ile temsil edildiğimiz Rusya'da, ülkeler arasındaki dostluğun gelişmesinde ve pekişmesinde ayrı bir rolümüz ve güvenilir bir ortak olduğumuzu düşündüğüm için hepinize teşekkür ediyorum. Türk firmalar olarak Rusya'da çok büyük kazanımlar elde ettik. Kazandığımız yine Rusya'da yatırmak ilkesi çerçevesinde bugüne kadar 7 milyarlık doğrudan yatırım yaptık ve bu sayede 100 bin kişiye istihdam yarattığımız için kendimizden gurur duyuyoruz. Rusya'nın 20 milyar dolarlık Mersin Atom santralinin de Türkiye ve Rusya ilişkilerini daha da pekiştirecektir. Bizim şirketimiz Rönensans St. Petersburg'un dar sokaklarından çıkarak her yıl yüzde 65'lik büyümeyle dünyanın 75. büyük firması haline Rus dostlarımız sayesinde geldik. Rusya kendi içinde zorlukları olan bir ülke ve burada başarılı olduktan sonra dünyanın her yerinde başarılı olacağına inanıyorum. Rusya dediğim gibi hepimiz için büyük bir okul ve tecrübe."

"HEDEFTEYİZ AMA HENÜZ HEDEFE ULAŞMIŞ DEĞİLİZ"

Türkiye Cumhuriyet Moskova Ticaret Baş Müşaviri Atilla Kızılarslan da dünyada iktisadi gücün doğudan batıya doğru ilerleyen bir hareket olduğunu anlattı. "Bu kaçınılmaz bir hareket. Gelecek bu coğrafyada" diyen Kızılaraslan, "Coğrafya Rusya ve Türkiye'ye çok büyük fırsatlar vermekte. Bu iki coğrafya kız alıp verirken buğday da alıp vermekte. İlişkilerimiz birbirimize en soğuk olduğumuz dönemde bile verimli. İlk bize Rus dostlarımız gelip giyecek yiyecek her türlü malı götürüyor ve belli ticaret şekli gelişiyor. Biz artık buraya yatırımcı olarak da geliyoruz" diye konuştu.

Rusya ile Türkiye'nin tarihsel ilişkilerinin daha da iyiye gittiğini ifade eden Kızılarslan, "Türk ve Rus halkları için ortada hiç bir siyasi sorun bulunmamakta. Sadece alt bazda sektörel anlamda bazı sıkıntılar var ve bunlar da aşılabilir sorunlar. Hedefimiz 100 milyarlık bir ticaret hacmine ulaşmak. Bu ulaşılmayacak bir rakam değil. Öncelikle otomotiv, tarım alanları ve seracılığa girmek istiyoruz. Her alanda iki ülke ilişkilerini geliştirmek istiyoruz. Hedefteyiz ama henüz hedefe ulaşmış değiliz" dedi.

Kızılaraslan, 2008'deki rekor ticaret hacminin ihracat anlamında 2011'de yakalandığını da belirterek, 2012'de 7,5 veya 8 milyarlık bir ihracatın geliştirilmesini, her yıl buraya en az 500 milyon dolarlık yatırım yapmayı hedeflediklerini söyledi.

Moskova Büyükelçiliği Kültür Tanıtım Müşaviri Celal Kılıç da konuşmasında Ekim ayına kadar dünyadan 29 milyon turistin Türkiye'ye geldiğini anımsattı. Rusya'dan Türkiye'ye gelen turist sayısının ilk 10 ay içinde 3 milyon 365 bin olduğunu bunun geçen yıla oranla yüzde 12'lik artış anlamına geldiğini de belirten Celal Kılıç şöyle devam etti:

"Turist akışı şu ana kadar tek taraflı ama vizelerin kalkışıyla Türkiye'den gelen turist sayısı da artacak. Rus turistler Türkiye'ye gelen turistlerin yüzde 10'una karşılık gelmektedir. Bunda özel sektörün çok ciddi bir katkısı oldu. Turizm bandımızı genişletmek istiyoruz. Bunun için de yeni yatırımcılar arıyoruz yeni tahsisler yapıyoruz. 2011 yılında 3 milyon 365 bin kişiyi buldu. Turizmi Antalya'dan çıkarıp diğer kentlerimize de yaymak istiyoruz. Maalesef olumsuz olaylarla da karşılaşıyoruz. Medyada dile getirilen 7-8 olaydır. Zehirlenme olayında ilgilerin peşine düştük, şu anda içerdeler, mahkemeler devam ediyor. Burada ki eksikliğimizi tabii ki kabul ediyoruz ama bunun giderilmesi için büyük çaba harcıyoruz."

"SORUNLAR HALI ALTINA SÜPÜRÜLMEMELİ"

Rus Türk İşadamları Birliği (RTİB) Başkanı Ali Galip Savaşır da Başbakan Putin'in iki gün önce açıkladı yeni hedefleri örnek vererek, "Ülkede 2015'e kadar 1,3 trilyonluk yatırım yapılacağını ve Rusya'nın gelecek 10 yıl içinde dünyanın 5. büyük ekonomi ve kişi başına gelirin 35 bin dolara çıkarılacağını açıkladı. Biz de Rusya'nın bu parlak geleceğine inandığımız için buradayız" diye konuştu.

20 yılı aşkın süredir Türk şirketlerinin ve işçilerinin yaşanan sorunlar var bunları halı altına süpürmemek gerektiğini de ifade eden Savaşır, "Gümrüklerde sorun var, işçi kotalarıyla ilgili sorun var. Türk malları için gümrükte uygulanan referans fiyat uygulaması da sık sık sıkıntılara neden olmakta" dedi.

İki ülke liderinin koyduğu 100 milyarlık ticaret hacmi hedefine ulaşabileceğini ancak pastanın da büyütülmesi gerektiğini vurgulayan Savaşır, şunları söyledi:

"Kobilerimiz Rusya'da daha etkin hale gelmek istiyor. Seracılık konusunda ciddi bir potansiyel var. Turizmde konu Türkiye'ye giden 3 milyon kişi değil, Rus sermayesinin de Türkiye'deki turizm yatırımlarına daha fazla teşviki söz konusu. Rusya vatandaşları Türkiye'de daha kolay emlak sahibi olmalı. Turizm yelpazesi sağlıktan kaplıca turizmine genişlemeli. Bunların yanı sıra, artık daha fazla kalifiye eleman, daha fazla Rusça bilen genç yetiştirmemiz gerekmektedir. Türkiye Rusya arasında bahar havasının yaşandığı bu zeminin üzerine sağlam binalar kurulmalıdır."

TARIMA DAVET

Rus-Türk İş Konseyi Başkanı RF Duma Federasyon konseyi üyesi Ahmet Palankoyev her alanda karşılıklı işbirliğini geliştirmenin asıl amaçları olduğunu söyledi. Türk ve Rus işadamları için Türkiye ve Rusya'da elverişli şartların yaratılması gerektiğini belirten Palankoyev şöyle devam etti:

"Bölgelerle ilişkilerin kurulması için özel komisyonlar oluşturulmuştu. RF'de 40'dan fazla bölgeyle anlaşmamız var. Şu anda Rusya'da binden fazla Türk şirketi var. Moskova'da 300'den fazla Türk Kurumu var. Türk istatistik verilerine göre, 2010'da Rusya'ya yapılan Türk yatırımı 7 milyar dolar civarında. Rusya'nın Türkiye'de yaptığı yatırım ise 4 milyar dolar civarında. Tekstil, gıda, kereste, inşaat ürünleri, hizmetler turizm ve bankacılık. Rusya'nın Alfa Grubu ve Çukurova Grubu arasında Türkcell'in hisselerinin alımına yönelik proje var. Lukoil'in Türkiye'de yatırımları var. Rusya'nın bölgelerinde Türk müteahhitler çok başarılı bir şekilde çalışıyor. Türk müteahhitler sayesinde binden fazla proje hayata geçirilmiş ve şu anda 150 Türk inşaat şirketi faaliyet göstermekte. Türk şirketleri Uzakdoğu bölgesinde bile çalışmakta. Türk inşaat şirketleri bugüne kadar toplam 30 milyar dolarlık anlaşma imzaladı. Küresel kriz inşaat sektörünü etkilemesine rağmen bu alandaki işbirliğimiz gelişerek devam etmekte. Türkiye enerji alanında önemli partnerimiz. Türkiye Rus gazının ithalatı konusunda Almanya'dan sonra ikinci sırada. Yılda 34 milyar metreküp gaz tüketiyor. Bunun yüzde 65'lik bölümü Rusya'dan sağlanıyor. Türk tarafı sürekli tarım ürünlerinin alışverişinde teknik ve tarife dışı sınırlandırmaların kaldırılmasını istiyor. Rusya'da gıda güvenliği prensibinden hareket ettiği için özel sorunlar ortaya çıkıyor. Bu sorunlar elbette iki ülke arasında çözülebilir. Türk işadamları tarım alanında daha fazla yatırım yaparsa bu sorunların da kendiliğinden ortadan kalkacağını düşünüyorum. Ülkemizde çok verimli topraklar var. Çiçek yetiştirme alanına girilebilir."

Palankoyev, Rus turistlere yönelik Türkiye'de olumsuz hareketlerin arttığı ve bu olumsuz davranışların Rus medyasında geniş yer bulduğunu da anımsattı.

TEKNOLOJİK ATIKLAR

Maden Bilimleri Akademisi Başkanı RF Bilimler Akademisi Üyesi Yuri Malışev de son yıllardaki araştırmalara göre, Rusya'da 50 milyon tondan fazla teknolojik atık bulunduğunu ve bu metal oranı yüksek atıkların geri dönüşümüne önem verilmesini istedi.

Malışev, atıkların işlenmesi konusunda işadamlarına yardımcı olacaklarını söyledi.

TURİZMDE İŞBİRLİĞİ

RF, TSO Turizm Dinlenme Rehabilitasyon ve Otelcilik Alanında Girişimciliği Destekleme Komitesi Başkanı Yury Barzy de konuşmasında, Türkiye'yi 3 milyon Rus'un ziyaret ettiğini, Türklerin de özellikle Rusya'nın güneyine daha ağırlıklı olarak geldiğini belirtti. Türkiye'de zehirlenme, trafik kazaları gibi sorunlar yaşandığını ifade eden Yury Barzy, şöyle devam etti:

"Bizim bu konuda Türk karşıtlarımızla iyi işbirliğimiz var. Yeni sigortalama çerçevesinde 30 bin dolarlık seviyeye çıkarılması bu çerçevede niteliksel olarak da değişiklikler var. Sadece yaz mevsimlerinde değil başka mevsimlerde de vatandaşlarımızın Türkiye'ye gitmesini teşvik ediyoruz. Moskova'dan Soçi'ye İstanbul üzerinden gidebiliriz. Bu yıldan itibaren 2012-2018 yılları arısında iç turizmin geliştirilemesi için özel bir programımız var."

(SS)