Türk İşadamlarından Ahmedinejad'a: İran'da İş Yapmaya Korkuyoruz

İstanbul ziyaretinde 15 işadamıyla buluşan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Türk işadamlarının sorunlarını not aldı ve ’çözüm’ sözü verdi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ise İran’da büyük işler yapmak arzusundaki 3 Türk işadamının başarısız olduğunu hatırlattı. Colins’in Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu, "İran’a yatırıma geleceğiz ama cesaret edemiyoruz" diye yakındı.

İRAN Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, çok konuşulan İstanbul ziyaretinde Türkiye’den 15 işadamıyla da buluştu. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen Türk-İran İş Konseyi Toplantısı’nda Türk işadamları İran pazarının zorluğundan ve pazara girmenin güçlüğünden yakınırken, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de İran’da büyük işler yapmak arzusundaki 3 Türk işadamının başarısızlığına dikkat çekti. Basına kapalı toplantıda Ahmedinejad, Türk işadamlarının sorunlarını dikkatle dinledi ve ılımlı yaklaştı. Ahmedinejad, bundan sonra daha dikkatli olunacağını belirterek, Türk şirketlere gümrüklerde kolaylıklar sağlanacağını vaat etti.

’Tedirginiz’ dediler

Toplantıya katılan Türk işadamlarından Colins, Loft gibi önemli markaların ve Eroğlu İnşaat’ın sahibi Nurettin Eroğlu, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’a pazara hem perakende markalarıyla girmek istediğini hem konfeksiyon üretimi yatırımı yapmak hem de Tahran’da inşaat alanında faaliyet göstermek arzusunu aktarıp, ancak İran’a karşı tedirgin olduklarını söyledi. Nurettin Eroğlu, şöyle konuştu: "İran yabancı yatırımcıların olmadığı bir ülke. Kimse pazarı tanımıyor, tecrübesi yok ve çekiniyor. Herkes görüşmeler yapıyor, proje aşamasına geliniyor ama yatırım kararı vermek zor. Biz Tahran’da bir alışveriş merkezi, bir ofis projesi ve müteahhitliğini yapacağımız bir konut projesi üzerinde çalışıyoruz. İran’da önceliğimiz inşaat ancak cesaret edemiyoruz."

Bankacılık sorun

Ticari ilişkilerin karşılıklı gelişmesinin önemine değinen Eroğlu, "Onlarda enerji var. Türkiye’de ise sanayi ve know-how. Ancak bankacılık sistemi çok büyük bir sorun. Böyle olduğu için ticari faaliyetlerinizi büyütemiyorsunuz. Colin’s markamızın orada distribütörü var. Ancak bankacılık sistemi yüzünden işleri büyütemiyoruz" dedi. Eroğlu, İran’da fason üretimleri olduğunu, ülke şartları düzelirse konfeksiyon üretimine dönük yatırım yapabileceklerini de söyledi.

Dertleri not aldı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da, Türk işadamlarının İran’a mal satmak ve yatırım yapmak konusunda yaşadığı sorunları aktararak, Ahmedinejad’dan sorunların çözümü için yardım istedi. Hisarcıklıoğlu, ayrıca iki ülke arasındaki potansiyel işbirliği imkanları üzerinde durdu. İşadamlarının sorunlarını dinleyip not alan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad işadamlarından sonra birer konuşma yaptı. Her iki cumhurbaşkanı da iki ülke arasındaki ilişiklerin daha fazla artması gerektiğini dile getirdi.

Ahmedinejad, işadamları arasında çalışma grubu kurulmasını önerdi

MAHMUD Ahmedinejad, Türk işadamlarının yaşadığı sorunların çözümü için işadamları arasında ortak bir toplantının İran veya Türkiye’de yapılmasını ve çalışma grubu kurulmasını önerdi. Türk işadamlarının yaşadığı sorunların bazılarına özel olarak değinen İran Cumhurbaşkanı bunların çözülebileceğini anlattı ve birtakım sorunlara odaklanılmamasını vurgulayarak, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin artırılması için genel kurallar ve çerçevenin çizilmesinin daha doğru olacağını, kendilerinin sorunların çözümü konusunda genel kuralları belirlemeye hazır olduklarını ifade etti.

15 işadamı Ahmedinejad’dan neler istedi

Bankacılık sisteminde iki ülke arasındaki ilişkilerin ilerletilmesi.

Turizm konusunda firmalar arasında işbirliği sağlanması.

Ulaştırmada yaşanan sorunların kaldırılması.

Enerji konusunda bölgede yapılan yatırımların desteklenmesi.

Doğalgaz konusunda yaşanan sıkıntıların giderilmesi.

Türk yatırımcıların alması gereken izinler için yardım edilmesi.

Bürokrasinin engel olmaktan çıkarılması.

İki ülkenin işbirliği çok büyük güç oluşturabilir

İRAN Cumhurbaşkanı Mamud Ahmedinejad, Türkiye-İran işbirliğinin çok büyük bir güç oluşturabileceğini, bunun bölge için çok önemli olabileceğini belirterek, "İki ülkenin işbirliği dünya barışı ve bölge barışı için çok önemli olacaktır" dedi. Ahmedinejad, Türkiye’nin AB’ye katılmasının hem Avrupa’nın, hem de bölgenin lehine olduğunu vurgulayarak, Türkiye’nin çok büyük ve uygar bir ülke, bu bölgenin çok önemli ve güvenli bir köprüsü olduğunu söyledi. Ahmedinejad, "Ama bakın ne kadar koşullar getiriyorlar. Bizim ülkelerin gelişmesini istemiyorlar" dedi.

Türk finans sektörü deneyimlerini paylaşmaya hazır

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, gümrük tarifelerinden yakınırken, Türk finans sektörünün İran bankacılık sistemi ile deneyimlerini paylaşmaya hazır olduğunu söyledi. İran’ın aldığı yüksek gümrük vergileri nedeniyle Türk mobilya sektörünün rekabet gücünün zayıfladığını belirten Hisarcıklıoğlu, "İki ülke gümrük mevzuatının birbirine uyumlu hale getirilmesi ve gümrük vergi oranlarının kabul edilebilir bir seviyeye çekilmesi, ikili ticaretimize ivme kazandıracaktır" dedi.

Yakıt farkının düşmesini istedik

İRAN ile Türkiye arasındaki taşımacılık konusunda yaşanan sıkıntıları gündeme getirdiklerini anlatan Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Dinçşahin, görüşmeleri şöyle değerlendirdi: "Türk TIR’larının İran’a giriş yaptığı zaman ödediği yakıt farkı ile ilgili olarak bazı talepler ilettik. Bu yakıt farklarının çok yüksek olduğundan yakınarak, iki ülke arasındaki taşımacılık sektörüne ağır bir yük olduğunu vurguladık. Sayın Mamud Ahmedinejad ise bu sorunlar için karşılıklı kurumları bir an önce harekete geçirilmesi gerektiğini söyledi."

Doğalgaz rezervleri için talepte bulunduk

GÜBRETAŞ Genel Müdürü Mehmet Koca, şunları anlattı: "Biz bölgedeki Razi Petro Kimya Tesisleri yatırımımızla ilgili olarak bazı taleplerde bulunduk. İran’daki tesislerimizin hammaddesi doğalgazdır. Bu yatırımlarımızı büyütmek için daha fazla hammaddeye ihtiyacımız vardı. Çevremizde çıkan yeni doğalgaz rezervlerini kullanmak için gerekli yerlere başvurduk. Bu konuda yardımlarını beklediğimizi söyledik."

Türkiye, İran’dan ’izole bölge besleme’ ile elektrik alacak

İRAN’dan elektrik alınması için düzenleme yapıldı. "İzole bölge besleme" yönteminin uygulanacağı alım çerçevesinde Türkiye-İran sınırındaki bir alan yurt içi şebekesinden ayrılıp İran şebekesine bağlanarak elektrik alınabilecek. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) Elektrik Piyasası İthalat Ve İhracat Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’i Resmi Gazete’de yayımlandı. Düzenleme ile anılan yönetmeliğe "31 Aralık 2010 tarihine kadar, ülke içerisinde oluşturulacak izole bölge besleme yöntemiyle de elektrik enerjisi ithal edilebilir" hükmü eklendi.