ÖTV'siz Yakıt Özel Sektöre Yaradı

ŞAHİN OKTAY - Deniz taşımacılığını teşvik amacıyla başlatılan ÖTV'si sıfırlanmış deniz yakıtı uygulaması kapsamında son 5 yılda verilen teşvik tutarı 2,4 milyar lirayı buldu, 1,7 milyon tonluk alımın yüzde 81'i özel sektör tarafından yapıldı.

Üç tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen bu alandaki potansiyelini istenildiği gibi kulanamayan Türkiye'de deniz taşımacılığına ivme kazandırmak için Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği uyarınca, 1 Ocak 2004'ten itibaren yük ve yolcu taşıyan deniz araçlarına ÖTV'siz yakıt verilmeye başlandı.

Uygulamadan son 5 yıllık dönemde en fazla özel sektörün deniz araçları faydalandı. Bu süreçte özel sektöre ait deniz araçlarına 1,4 milyon ton ÖTV'siz akaryakıt satıldı, sektörün yakıt maliyeti yaklaşık 2 milyar lira azaldı.

Alınmayan ÖTV tutarı 2,4 milyar lira

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü verilerinden derlenen bilgiye göre, 2009-2013 döneminde balıkçı gemileri, römorkör ve hizmet gemileri, ticari yatlar, yolcu gemileri ve feribotlar, tankerler, dökme ve kuru yük gemilerine 1 milyon 695 bin 141 ton ÖTV'siz akaryakıt satıldı, alınmayan ÖTV tutarı ise 2 milyar 420 milyon 435 bin lirayı buldu.

2009 yılında 6 bin 680 deniz aracı bu uygulamadan faydalandı, 2013 sonu itibarıyla ÖTV'siz yakıt uygulamasından yararlanan yıllık araç sayısı 2009'a göre yüzde 34 artarak 8 bin 952'ye yükseldi.

Aynı dönemde verilen ÖTV'siz yakıt miktarı da yüzde 14 artarak 310 bin 648 tondan 353 bin 606 tona çıktı. ÖTV'siz akaryakıt satışı, 2013'te önceki yıla oranla yüzde 3 azaldı.

Yüzde 81'i özel sektöre satıldı

ÖTV'si sıfırlanmış yakıt satışı uygulaması kapsamında son 5 yıllık süreçte gerçekleştirilen 1,7 milyon tonluk akaryakıtın satışının yüzde 81'i özel sektöre yapıldı.

Söz konusu dönemde özel sektöre ait deniz araçlarına 1 milyon 368 bin 751 ton ÖTV'siz akaryakıt satışı gerçekleştirildi sağlanan teşvik tutarı 1 milyar 942 milyon 950 bin lirayı buldu. Aynı dönemde kamuya da 326 bin 390 ton ÖTV'siz akaryakıt verilerek, 477 milyon 484 bin liralık teşvik sağlandı.

En çok yolcu gemileri ve feribotlar faydalandı

ÖTV'siz deniz yakıtı uygulamasından en çok yolcu gemileri ve feribotlar faydalandı. Yolcu gemileri ve feribotlara 2009-2013 döneminde 673 bin 594 ton ÖTV'siz akaryakıt satıldı, bu deniz araçları akaryakıta 1 milyar 41 milyon lira daha az harcama yaptı.

Yolcu gemileri ve feribotlarını 434 bin 502 tonla balıkçı gemileri, 235 bin 86 tonla tankerler, 157 bin 239 tonla dökme ve kuru yük gemileri, 148 bin 51 tonla römorkörler ve hizmet gemileri ile 46 bin 671 tonla ticari yatlar izledi.

Sayı olarak ise uygulamadan en fazla balıkçı gemileri yararlandı. 5 yıllık süreçte 25 binin üzerinde balıkçı gemisine ÖTV'siz akaryakıt satışı gerçekleştirildi.

ÖTV'si sıfırlanmış akaryakıt uygulamasının 2009-2013 dönemindeki özel-kamu yıllık gelişimi şöyle:

Özel Kamu Miktar (Ton) Tutar (Bin TL) Miktar (Ton) Tutar (Bin TL) 2009 214.464 227.662 96.184 114.812 2010 227.233 289.625 93.518 136.705 2011 279.869 383.668 65.533 100.641 2012 329.311 496.849 35.423 57.935 2013 317.874 545.146 35.732 67.392 Toplam 1.368.751 1.942.950 326.390 477.484 - Kocaeli