Kurtulamazsak ABD'de İş Tanrı'ya Kalacak

Hazine Bakanı Henry Paulson, FED Başkanı Ben Bernanke ve SEC Başkanı Christopher Cox’un önderliğinde hazırlanan kurtarma operasyonunun hükümetin yaptırdığı bir ekonomi raporuyla gündeme geldiği belirlendi. Bush 700 milyar dolarlık planı Kongre’ye gönderdi. Paulson da, "Ya bu planla kurtarırız, ya da Tanrı’dan yardım istemek zorunda kalırız" dedi.

ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke ve ABD’nin SPK’sı SEC’in Başkanı Christopher Cox’un önderliğinde hazırlanan ve büyüklüğü 700 milyar dolar olan yeni kurtarma operasyonu bir anketten patladı. Wall Street Journal’ın haberine göre hükümetin Amerikan ekonomisi konusunda yaptırdığı bir araştırma sadece bankaların ve bazı sigorta şirketlerinin değil reel ekonominin de büyük tehlikelere gebe olduğunu gözler önüne serdi. Böyle olunca da başta Paulson olmak üzere tüm yöneticiler bir araya gelerek bir plan üzerinde çalışmaya başladı. Krizin kökü olan gayrimenkul fiyatlarını kontrol altına almaya odaklı planın ana hatlarının belirlenmesinin ardından Paulson, masadakilere şu açıklamayı yaptı: "Ya bu planla kurtarırız, ya da Tanrı’dan yardım istemek zorunda kalırız."

Tüketici paniğe kapılacaktı

Paulson, geçen çarşamba günü ofisinde otururken başta Lehman Brothers’ın iflası olmak üzere Merrill Lynch’in Bank Of America’ya satılması ve sigorta devi AIG’nin yardım çağrısı üzerine art arda düşen hisseler nedeniyle paniğe kapıldı. İlk önlem olarak açığa satış durduruldu. Ancak hükümetin eline gelen ekonomi raporu bu mekanizma altında işlerin çıkmaza gireceğini gözler önüne seriyordu. Rapora göre önce şirketler günlük operasyonlarını karşılayacak kadar bile para bulamaycaktı. Ardından da tüketici paniğe kapılacaktı.

Kongreden yeşil ışık

Duruma hemen müdahale etmek isteyen Paulson, piyasalara iyi haberi verdi. Hazine yöneticileri arasında 1 aya yakın süredir görüşülen kurtarma planını duyan piyasaların yükseliş trendine girmesiyle birlikte Paulson ile Bernanke soluğu kongrede aldı. 1930’dan bu yana ekonomiye en büyük müdahale olarak görülen bu plan için onay arayışına giren ikili seçim öncesi ekonomi konusunda olumlu bir adım atmak isteyen demokratlardan da destek görünce kongre yeşil ışık yaktı.

Bush kolunu kaptırdı

Geçen iki hafta boyunca yeniden tanımlanan hükümet ve piyasaların ilişkisi bu plan ile yeni bir yola girecek. Fannie Mae ve Freddie Mac’e el koyduktan sonra ekonomideki gidişatın baş sorumlusu ilan edilen Bush hükümeti, AIG’nin kontrolünü alınca sigorta sektörüne de el atmış oldu. Bu olayların ardından piyasalara kolunu kaptıran hükümet ’mükelleflerin parasını kullandırmam’ prensibinden geri adım atmak zorunda kaldı.

Beklemeye tahammül yok

Ancak, hükümetin yeni kararı sorunu kökten çözmek için tek tek kurumlara odaklanmak yerine tüm sistemi çökerten varlıkları mükelleflerin parasıyla bankalardan satın almak yönünde oldu. Beklemeye tahammülü olmayan piyasaların durumunu bilen Paulson, zaman kaybetmemek için bu tahvillerin alımlarının da Freddie Mac ve Fannie Mea üzerinden yapılması üzerine karara varıldığını açıkladı. Analistlere göre zamanla yarışmak zorunda kalan Paulson bu adım ile sadece Amerika’yı değil dünyayı da kurtamak konusunda önemli ilk adımı attı.

Plan netleşmeden haberi bile iyi geldi

ABD’nin hazırladığı "kurtuluş planı"nın detayları konusunda çalışmalar tamamlandı. Ancak, finans dünyası söylentilere bile olumlu tepki verdi. Wall Street’in bağımsız kalmayı başarabilen son iki altın bankası Morgan Stanley ve Goldman Sachs’e hayat öpücüğü olan plan Citibank’ı ve hatta can çekişen AIG ve Washington Mutual’ı da çok olumlu etkileyecek.

Planların duyurulmasıyla birlikte Goldman Sachs hızlı bir sermaye artırımı konusundaki acelesinden vazgeçti.

Alıcı arayan Morgan Stanley ise Wachovia ile görüşmeleri konusunda acele etmekten kurtuldu.

En ilginç olan ise planı duyan AIG hissesdarlarının devlete olan 85 milyar dolarlık borçlarını ödemek için harekete geçmeleri oldu. Hissedarlar bu yolla devlet müdahalesinni yolunu kapatma çabasına girdi.

Finans kurumları hisselerinin yukarı yönlü hareketiyle Devlet Varlık Fonları yatırımlarından getiri almaya başladı.

Yüzde 50 indirimli alım yapılacak

HAZİNE, FED ve Kongre’nin üzerinde çalıştığı operasyonun ilk hatları ortaya çıktı. 700 milyar dolarlık faturasıyla gelen plana göre yapılacaklar şöyle:

Mortgage’a dayalı teminatlar satın alınacak. Ancak yabancı türev ürünler alınmayacak.

Sadece ABD’li finansal kuruluşlardan satın alım yapılacak.

Hedge fonlar plan dışı tutulacak.

Portföy yönetimi için dışarıdan yatırım uzmanları görevlendirilebilecek.

Satın alınan varlıklar için dolar bazında yüzde 50 indirimli fiyat uygulanacak.

Hazine, Freddie Mac ve Fannie Mea tahvil alımlarını artıracak.

SEC’in aldığı 10 günlük açığa satışa yasak kararı 30 güne uzatılabilecek.

Hazine yatırım fonlarını 50 milyar doların üzerinde sigortalamak için ücret alacak.

Bush 700 milyar dolarlık paketi kongreye gönderdi

BUSH hükümeti son kurtarma planını hazırlayıp kongreye gönderdi. 700 milyar dolarlık büyüklüğe sahip olacak olan 3 sayfalık plan için onayın kongreden birkaç gün içinde çıkamsı bekleniyor. Hiçbirşey yapmamanın yükünün paketten daha ağır olacağını söyleyen Bush dün yaptığı açıklamada, "Problem büyük olduğu için paket de büyük. Bakan Paulson ve takımı paket üzerine kongre ile görüşmelerini sürdürecek" dedi.