Küresel Ekonomide Yaşanan Son Gelişmeler

ZİYA ALTUNBAŞ - ABD merkezli küresel danışmanlık şirketi Sidar Global Advisors (SGA) Direktörü Cenk Sidar,  gelişen ekonomilerin bugünlerde güçsüz politikaları destekleyici makroekonomik kararlar ile ülkelerindeki sermaye akışını korumak arasında bir ikilem yaşadıklarını belirterek, "Geleceğe donuk ve yapıcı reformlar bu ikilemin daha az şiddetli yapılması konusunda yardımcı olabilir " dedi.

Küresel ekonomide son yaşanan gelişmeleri AA muhabirine değerlendiren Sidar, dolar ve ABD tahvil faizleri ve Mısır'ın takip edildiğini belirterek,  beklenenden yüksek gelen tarım dışı ücretli istihdamı, uzun vadeli ABD bonolarındaki kazanç ve son yılların en yüksek değerine ulaşan dolar endeksinin gelişen ekonomiler için her zaman olduğu gibi gerginlik yarattığına işaret etti.

Yunanistan ve AB arasındaki yeni bir borçla ilgili süren pazarlıkların da henüz sona ermediğini anlatan Sidar, "Ancak AB kaynakları en az 8,1 milyar Avroluk bir paketin Avrupa Birliği Maliye Bakanları tarafından onaylanacağı konusunda olumlu sinyaller verdi. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi'nin kur rejimini gevşetmek konusundaki yorumları kur politikalarında eksi yanlılık oluşturdu. Daha geni bir bakış açısıyla G-7 merkez bankaları, Fed'in yavaş yavaş sonlandırmayı düşündüğü parasal genişlemeye karşı iyi hazırlanmış gözüküyor" yorumunu yaptı.

-"Haziran verileri birçok ekonomistin Çin ekonomisinin henüz dibi görmediğini görüşlerini kesinleştirdi"-

Çin ekonomisi ile ilgili de görüşlerini paylaşan Sidar, Çin'in Haziran ayı verilerinin çok kötü geldiğini ve birçok ekonomistin Çin ekonomisinin henüz dibi görmediği konusunda görüşlerini kesinleştirdiğini söyledi. Yine de Pekin yönetiminin acıya direnen politikalarında biraz fazla ileriye gittiğine yönelik göstergelerin mevcut olduğunu söyleyen Sidar, şöyle devam etti:

"Bu nedenle mikro bazlı canlandırıcı önlemler yolda gözüküyor. Çin yetkililerinin ilk 5 ayın dış ticaret verilerini tekrar gözden geçirmesiyle SGA, ikinci çeyrekte Çin GDP'sinin (Büyüme oranı) bir önceki ayın yüzde 7,7 büyümesine karşılık büyüme hızının azalarak yüzde 7,5'e düşeceğini öngörüyor. Yine de Haziran ayı diş ticaret rakamları beklenenden daha kötü geldi ve ihracat yüzde 3,1 ve ithalat yüzde 0,7 azaldı. İkinci çeyrekte GDP büyümesinin yüzde 7.'in altında gerçekleşmesi muhtemel olduğu için bu oran Pekin'in idare edebileceği en düşük oran olabilir. ABD'nin başı çektiği gelişmiş ekonomilerdeki düşük talep Çin ihracat rakamlarındaki düşüşü açıklıyor. İthalattaki düşüş ise yerli talebin düşüklüğü ve bu durumun ekonominin yavaşlamasına olumsuz yönde katkı verdiği görülüyor. "

Çin'in kendi kendini iyileştirme gücünün olup olmadığının cevabının iki hafta önce olumlu yönde olduğunu ifade eden Sidar,  "Ancak yeni açıklanan IMF küresel beklentilerinin olumsuz yönde olması SGA beklentilerine gölge düşürdü. Kısaca Çin ekonomisinin, hızı yavaşlayarak yüzde 7,5 büyüme oranıyla tutarlı bir faaliyet düzeyinde devam etmesi bekleniyor. Herhangi bir canlandırıcı politika mikro düzeyde kalacaktır. Buna göre Cin'deki yetkililer Yuan'in değerlenmesini durdurabilir, daha fazla sermaye masrafı onaylayabilir, yüksek öncelikli endüstrilere yönelik kredileri arttırabilir, Ne gibi politikaları feda etmek konusunda yönünü değiştirebilir" diye konuştu.

-IMF küresel ekonomi raporu ve büyüme tahminleri-

Küresel büyümenin 2013 yılında 2012'ye göre yüzde 3'ün çok az üstünde öngörüldüğünü hatırlatan Sidar, şunları kaydetti:

"Bu oran, gelişmekte olan piyasalardaki zayıf iç talep, yavaşlayan ekonomik büyüme oranları ve Avrupa Bölgesi'ndeki uzun sureli resesyondan dolay Nisan 2013'te yayımlanan World Ekonomic Outlook (Dünya Ekonomik Görünüm) öngörülerine göre daha az olarak hesaplandı. Küresel büyümeye karşı olumsuz risk görüşleri gündeme gelmişken eksi yönlü riskler hala masada ve ABD'nin para politikasını devam ettirdiği sürece ortaya çıkacak sermaye çıkışlarının neden olacağı finansal sıkıntılar gelişmekte olan ekonomileri tedbir almaya yönlendirecek. Özellikle gelişmiş ekonomiler makroekonomik kur politikalarını destekleyici ve şirketlerin bilançolarını dengeleyici politikalarını geliştirerek sürdürmeli. Gelişen ekonomiler bugünlerde güçsüz politikaları destekleyici makroekonomik kararlar ile ülkelerindeki sermaye akışını korumak arasında bir ikilem yaşıyorlar. Geleceğe donuk ve yapıcı reformlar bu ikilemin daha az şiddetli yapılması konusunda yardımcı olabilir. "

Gelişen piyasalar ile ilgili de bilgiler aktaran Cenk Sidar, Gelişen piyasalarda büyüme oranlarının Nisan WEO raporundan yüzde 0.25 oranında daha düşük seviyede 2013'te yüzde 5, 2014'te 5,5 olarak beklendiğini belirtti.

Bu tahminlerin bölgedeki ülkeler için zayıf bir görüş ortaya koyduğunun altını çizen Sidar,  "Çin'deki büyümenin 2013 ve 2014 yıllarında ortalama yüzde 7.75 olması beklenirken, bu tahminler Nisan ayı tahminlerine göre yüzde 0.25 ve 0.75 daha az görünüyor. Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'daki büyüme tahminleri de diğer ülkeler gibi yeniden gözden geçirildi ve yüzde 0.25  düşürüldü. Sahra Altı Afrika'da büyüme Nijerya ve Güney Afrika'daki iç problemler nedeniyle daha yavaş gerçekleşecek. Ayni zamanda Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki büyüme tahminleri de zayıf seyrediyor. Sonuç olarak küresel büyüme 2013 yılında yüzde 3'un biraz üstünde gerçekleşerek hafif bir düzelme sağlayacak ve 2014'te bu oran yüzde 3.75 olacak" dedi.

Daha önceki WEO raporlarında değinildiği gibi anahtar rol oynayan gelişmiş ekonomilerin, kısa vadeli büyüme ile orta vadeli borcun ödenmesi için gerekli sürdürülebilirliği sağlamak üzere politikalar geliştirmesi gerektiği görüşünü paylaşan Sidar, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Düşük enflasyon içeren para politikaları ekonominin düzelmesinde önemli rol oynayacaktır. Avrupa Bölgesi'nde bankaların var liginin gözden geçirilmesi ve sorunlu varlıkların teşhis edilmesi gerekiyor. Piyasaların dağimesiniz önleyici ve talebi teşvik edici politikaların uygulanması bu bölge için çok önemli gözüküyor. Son olarak yukarıdaki önlemlerle birlikte bütün büyük ekonomiler yapısal reformlarla küresel büyümeyi teşvik etmeli ve ülkeler arasındaki dengeyi sağlamaya  çalışmalıdır. Bu durumun ekonomisi fazla veren Cin  ve Almanya'daki tüketim ile yatırımın sürdürülebilir şekilde arttırılmasını sağlaması, bunların yani sıra ekonomisi açık veren ülkelerde de rekabeti arttırıcı bir etken olması gerekiyor." - İstanbul