Koronavirüs nedeniyle hangi ülke ne kadarlık ekonomik destek paketi hazırladı?

Dünya genelinde birçok ülkede hükümetler koronavirüsün neden olduğu ekonomik zararı karşılamak için mücadele veriyor. Belli başlı ülkelerin hazırladığı ekonomik önlem programlarını derledik. Koronavirüs salgınının yayıldığı hemen her ülkede ekonomi neredeyse durma noktasına geldi. Ekonomideki zararı azaltmak amacıyla pek çok hükümet şimdiye kadar toplamda trilyonlarca euro değerinde finansal teşvik programları hazırladı. Uzmanlara göre bu henüz başlangıç. İşte belli başlı ülkelerin ekonomilerini ayakta tutmak için aldığı tedbirler:

Türkiye

Ekonomisi uzun süredir çalkantıda olan ve 2018'de büyük bir kur krizi yaşayan Türkiye salgının yarattığı zararı karşılamak için 100 milyar lira (14, 3 milyar euro) değerinde teşvik paketiaçıkladı. Pakette yer alan önlemlere göre perakende, AVM, otomotiv, lojistik gibi sektörlerin muhtasar, KDV, SGK primleri altışar ay ertelendi. Nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan borçları üç ay ertelendi. Konaklama vergisi Kasım ayına kadar ötelenirkeni ötelenirken, iç havayolu taşımacılığında ise üç ay süreyle KDV oranı yüzde 18'den yüzde 1'e indirildi.

Almanya

Avrupa Birliği'nde (AB) en büyük ekonomiye sahip olan Almanya Çarşamba günü 750 milyar euro değerinde teşvik paketine onay verdi.Böylelikle Almanya 2013 yılından beri ilk kez borçlamış oldu.

Başbakan Angela Merkel liderliğindeki hükümetin hazırladığı fon şirketlere 600 milyar euro değerinde kredi sağlanmasını ve sosyal yardımların karşılanabilmesi için hükümetin 156 milyar euro borçlanmasını öngörüyor. Maliye Bakanı Olaf Scholz, salgın durdurulduktan sonra bile ekonomiye destek gerekeceğini söyledi.

Fransa

Fransa Maliye Bakanlığı, şirketleri ve çalışanları desteklemek amacıyla geçen hafta 45 milyar euro değerinde yardım paketi açıklamış, bunu devamının geleceğini bildirmişti. Maliye Bakanı Bruno Le Maire 2020'de Fransa'nın borcunun Gayri Safi Yurtiçi Hasılasını (GSYİH) geçeceğini açıkladı. AB standartlarına göre bir ülke GSYİH değerinin en fazla yüzde 60'ı kadar borçlanabilir. Le Marie, koronavirüse karşı savaşın ekonomik ve finansal alanda olacağını kaydetti.

Avrupa Birliği

AB Komisyonu, borçlanma ve bütçe açığı konusunda üye ülkelerin uyması gereken kuralları gevşetti. Bu İtalya gibi ekonomik istikrarsızlığın olduğu ülkelere koronavirüsle mücadelede nefes aldırmış oldu. Avrupa Merkez Bankası ise AB üyelerine daha fazla likidite sağlamak için 750 milyar euro değerinde tahvil alım programı olan "Pandemi Acil Satın Alma Programı"nı açıkladı.

ABD

ABD Kongresi sarsıntıya uğrayan ekonominin resesyona girmesini önlemek amacıyla 2 trilyon dolar büyüklüğündeki teşvik paketinde uzlaştı.

Paket küçük işletmelere hibe, havayolları sektörüne önemli krediler ve bireyler için işsizlik yardımlarının iyileştirilmesini içeriyor. Paketin 130 milyar doları ise sağlık sistemini desteklemeye ayrılacak. Demokrat Partili Senatör Chuck Schumer, hastanelere ve sağlık kurumlarına yapılacak yardımı İkinci Dünya Savaşı Sonrası Avrupa'yı kalkındırmak için ABD'nin yürürlüğe koyduğu Marshall Planı'na benzetti. Yardım paketi Temsilciler Meclisi ve Senato tarafından Çarşamba günü resmen oylandıktan sonra Başkan Donald Trump'ın onayına gidecek.

Çin

Koronavirüsün ilk ortaya çıktığı ülke olan Çin, henüz salgının yarattığı ekonomik zararı gidermek için 2008 yılındaki finansal krizle ya da 2015'teki ekonomik durgunlukla mücadele ettiği gibi savaşmaya başlamadı. Yine de Çin Merkez Bankası, bankaların kullandırabileceği kredi miktarını toplamda 65 milyar euro artırdı ve banka rezerv gereksinimlerini düşürdü. Ayrıca bankalar ve büyük şirketler için faiz oranları düşürüldü. Hükümet de ticari kredilerin koşullarının hafifletilmesini ve mülk sahiplerinden ticari mülklerin kiralarını azaltmalarını istedi.

Uluslararası örgütler

G7 ve G20 gibi uluslararası örgütler ise salgının yarattığı ekonomik tahribata karşı henüz bir önlem programı açıklamadı. Ancak G7 maliye bakanları Salı günü yaptıkları açıklamada "güçlü ve bütünleyici" paketler üzerinde çalıştıklarını bildirdi. G20'nin benzer bir program üzerinde çalıştığı belirtiliyor.

DW/GY,JD,EC

(c)