"Kayıtdışı Ekonominin Etkileri" Sempozyumu

İstanbul Vergi Dairesi Başkanı Mustafa Dakın, faaliyette bulunuyormuş görünen ama faaliyeti olmayan mükelleflerin bulunduğunu belirterek, "Ağacın içine girmiş kurt gibi bizim vergilerimizi sürekli kemiren mükellefler var. Söz konusu kişi ya da kurumların re'sen terklerini yapacağız" dedi.

Dakın, "Kayıtdışı Ekonominin Etkileri" konulu sempozyumda yaptığı konuşmada, kayıt dışı ekonomi denildiğinde, hiçbir mükellefiyeti olmadan bütün ticari eylemlerini hukuk dışında yapanlar ve kayıtlı olduğu halde eylemlerini kısmen kayıt dışı alanda faaliyet gösterenlerin bulunduğunu belirterek, rekabet eşitsizliğinin ortaya çıkardığı haksız kazancını çok önemsediklerini kaydetti.

Her şeyi ile kayıtlı bir şekilde mücadele etmek isteyen mükellefler varken, diğer taraftan kural tanımaksızın faaliyette bulunanların olduğunu ifade eden Dakın, şunları söyledi:

"Acaba bizler yeterince kayıtlı ekonomi içinde bulunmadığımız için mi dolaylı vergiler artıyor, yoksa dolaylı vergiler arttığı için mi kayıtdışına kayıyoruz. Temele bakıldığında dolaylı vergiler sıfır bile olsa kayıtdışı gerçeği var. Mükelleflere baktığımızda, tamamen kayıtdışı çalışanlar, kayıtdışı çalışıp kayıtlı bir yerde mükellefiyeti olan ama yüzde 80 kayıt dışı çalışanlar var. Ne kadar vergi vermişler diye baktığınızda damga vergisinden başka bir şey etmeyen, tamamen kayıtdışı çalışan mükellef profilidir. Bizler Gelir İdaresi Başkanlığı olarak kayıtlı mükelleflerin yanındayız, onları desteklemek zorundayız. Bu bağlamda, naylon faturayla mücadelemiz devam ediyor. Riskli mükellefleri bir takım analizler yaparak ortaya çıkartıyor. Riskli mükellefler nezdinde ayrıntılı yoklamalar yaparak, tespitlere bağlayarak, faaliyette bulunuyormuş görünen ama faaliyeti olmayan, ağacın içine girmiş kurt gibi bizim vergilerimizi sürekli kemiren mükellefler var. Söz konusu kişi ya da kurumların re'sen terklerini yapacağız.

Mükellefiyetlerini kapattıktan sonra da kimler re'sen terke tutulmuş bunları ilan edeceğiz. İlan etmemiz Vergi Usul Kanunu'na göre re'sen terk edilen mükelleflerin ilan edilme yetkisi Maliye Bakanlığı'ndadır. Bu yetkiyi kullanma adına bu yıl başında yazışmalarımızı yaptık. Önümüzdeki aylar itibariyle naylon fatura kullanmanın o kadar da kolay olmadığını ortaya koyacağız. İyi niyetli mükellefimiz bir alışveriş yapmış onunla ilgili bir belge gelmişse üzerinde vergi kimlik numarası var. Söz konusu vergi kimlik numarasını bizim ilan edeceğimiz yer üzerinden böyle mükellef var mı, yok mu bunun tespiti yapılacak."

-"Mükellefleri birbirinden ayıran servisler kuruyoruz"-

Vergi dairelerinde düzenlemelere gideceklerini anlatan Dakın, şunları söyledi:

"Devlet biziz, biz ne dersek o olur, siz mükellef olarak bizim dediğimize tabii olmak zorundasınız' gibi bir mantığı kenara koyuyoruz. Mükellef odaklı, gerçek anlamda vergisini ödemeye çalışan mükelleflere yardımcı olmayı amaçlıyoruz. Vatandaş, saat 16.30'da gelmiş, ciddi bir meblağ yatırmak istiyor

'kusura bakmayın mesai bitti, bugün git yarın gel' diyor. Biz bu uygulamayı sonlandırıyoruz. Saat 16.30 itibariyle vergi dairelerinin veznelerinin kapanması söz konusu. Ama sırada herhangi bir mükellef varsa, 100 ya da 1000 kişi sorun değil. Esnafı KOBİ'den, KOBİ'yi büyük işletmeden, büyük işletmeyi garimenkul sermaye iradı mükelleflerinden ayıran servisler kuruyoruz. Bunun pilot uygulamasını başlattık. Bunun olumlu sonuçlarını aldıktan sonra önümüzdeki yıl da peyder pey sisteme geçişimiz olacak. Kayıtlı çalışan mükellefe karşı bir borcumuz var. Vergi dairesi topladığı verginin yanı sıra vatandaşa hizmet sunan bir birimdir. Dairelerde bu anlayışı sunmak istiyoruz."

-"Denetim ile ilgili amacımız ceza kesmek değil"-

Dakın, oda ve sanayi siteleriyle görüşmeler yaptıklarını ve yönetimleriyle görüştüklerini dile getirerek, "Her bir odaya yönelik sıkıntılar nedir, dinliyoruz. Yoklamaya, denetime hazırlıklı olun diyoruz. Bundan ciddi sonuçlar alıyoruz. Denetimin sadece cezalar uygulayarak etkin sağlanacağını değil, mükellefle uyum içerisinde oldukça daha faydalı olacağını düşünüyoruz. 'Denetimle ilgili amacımız ceza kesmek değildir. Kaç mükellef ziyaret ettiniz- Hal hatır sordunuz mu-' deriz. Kayıtdışı istihdama yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Denetimde teknolojiyi kullanacağız Önümüzdeki iki ay içinde sahaya çıkan 500 arkadaşımız var, her birine birer tablet imkanı sağlayacağız. Vergi bilincinin arttırılması açısından biz tek başımıza olmadığımızı bilmek istiyoruz."

-"CIA'in açıkladığı vatandaş sayısı yanlış değil"-

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü Ahmet Sarıcan da, kayıtlar içerisinde, bir insana yönelik nüfus kayıtları, bir de toprağa karşı tapuların iyi tutulması gerektiğini belirterek, nüfusun kayıt altına alınmasına ilişkin yaptıkları faaliyetleri anlattı.

Sarıcan, nüfus ile vatandaş sayısının farklı şeyler olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"CIA'in açıkladığı 79 milyonlu vatandaş sayısı yanlış değil. O rakam Türkiye Cumhuriyeti'nin vatandaş sayısıdır. Dünyanın herhangi bir yerinde de yaşasa o bizim sistemimizde kayıtlıdır. Nüfus sadece Türkiye sınırları içinde yaşayan TC vatandaşlarıyla sınırlı bir şeydir. Yurtdışında yaşayan 5 milyona yakan insanımız var. Yabancılarla ilgili sorunun, adres kayıt sistemi kapsamında ikamet tezkeresi almış, bu süre 6 ay ve daha fazla olan yabancıları kayıt altına alıyoruz. TC gibi, yabancıları kayıt altında tutacağımız 11 haneli numara vereceğiz. İkamet tezkeresi süresi ne olursa olsun alanları da emniyetle birlikte kayıt altına almayı öngörüyoruz. Önümüzdeki yıl itibariyle başlayacağız."

Bu arada toplantıya Maliye Bakan Yardımcısı Abdullah Erdem Cantimur da katıldı.

Muhabir: Elif Ferhan Durmuş

Yayıncı: Zekeriya Gülün - İSTANBUL